زمین لرزه ۱۱ فروردین ماه سال ۸۵ روی گسل ۱۰۰ کیلومتری سیلاخور با کانون چالانچولان و در مرز شهرهای دورود و بروجرد باعث شد چهار شهرستان بروجرد، دورود، خرمآباد، سلسله تحت تاثیر این لرزش قرار بگیرد و پس از این زلزله، چندین زمین لرزه بزرگ و کوچک در لرستان رخ داده که خسارتی را نیز برجای گذاشت.
لرستان از جمله استانهای زلزله خیز کشور محسوب می‌شود که متاسفانه این پدیده طبیعی خسارات جانی و مالی بسیاری به مردم استان تحمیل کرده است.
از ۴۵ مدرسه تخریبی در زلزله شهرستان دورود تنها ۳۳ مدرسه بازسازی و مقاوم سازی شدند.
در این خصوص مدیر آموزش و پرورش شهرستان دورود به ایسنا گفت: در زلزله سال ۸۵، ۴۷ مدرسه آموزش و پرورش آسیب دیدند که از این تعداد ۳۰ مدرسه به علت آسیبدیدگی شدید به کلی تخریب و بازسازی و ۳ مدرسه نیز مقاوم سازی شدند.
محمد نیکبخت با بیان اینکه از مجموع ۴۷ مدرسه تنها ۳۳ مدرسه تخریب، بازسازی و مقاومسازی شدند، اظهار کرد: از سال ۸۵ تا به امروز به دلیل کمبود اعتبار، نوسازی و بهسازی مابقی مدارس متوقف شده است.
وی اعتبار هزینه شده برای بازسازی مدارس زلزله ۸۵ دورود را ۳ میلیارد و ۴۳۲ میلیون تومان عنوان کرد.
در سیلاخور ۲۵ مدرسه بین ۲۰ تا ۱۰۰ درصد تخریب شدند.
در این خصوص مدیر اداره آموزش و پرورش منطقه سیلاخور به ایسنا گفت: در زلزله سیلاخور از مجموع ۵۱ مدرسه موجود در منطقه ۲۵ مدرسه بین ۲۰ تا ۱۰۰ درصد تخریب شدند.
نصرالله نوید بیان کرد: ۲۵ مدرسه مذکور توسط اداره کل نوسازی مدارس استان به طور کامل احداث و تجیهز و به آموزش و پرورش استان تحویل داده شد.
وی تصریح کرد: همچنین از ۲۶ مدرسه باقی مانده ۵ مدرسه نیز به طور کامل مقاوم سازی شدند.
بیش از یک هزار هکتار بافت فرسوده در استان داریم
مدیرکل مدیریت بحران لرستان به خبرنگار ایسنا گفت: در زلزله ۱۱ فروردین ۸۵ دشت سیلاخور که۶.۱ در مقیاس ریشتر بود ۳۰ هزار واحد مسکونی روستایی که عمدتاً خشتی- گلی و بافت آنها فرسوده و نامقاوم بود دچار خسارت شدند و امکان ترمیم و مرمت آنها وجود نداشت.
مهندس آریایی اضافه کرد: بر اساس گزارشات هر ۳۰ هزار واحد را کشور تأیید و برای هر واحد مسکونی احداثی، ۶ میلیون تومان تسهیلات یارانه دار و ۲ میلیون تومان کمک بلاعوض داده شد.
وی با بیان اینکه همچنین ۱۶ هزار واحد شهری در این زلزله دچار خسارت شدند که از این میزان تعدادی احداث و مابقی مرمت شدند، اظهار کرد: در آن زمان با تسهیلات در نظر گرفته شده نمیشد خانه ساخت؛ اعتباری که دولت داد کمکی برای احداث بود و برای واحدهای مسکونی شهری ۸ میلیون تومان تسهیلات یارانه دار و ۲ میلیون تومان تسهیلات بلاعوض در نظر گرفته شده بود.
هم اکنون ۲۵۰ هزار لرستانی در بافتهای فرسوده استان زندگی میکنند.
مدیرکل مدیریت بحران استان با اشاره به اینکه هم اکنون ۲۵۰ هزار لرستانی در بافتهای فرسوده استان زندگی میکنند که این آمار باید با انجام اقدامات نوسازی، کاهش یابد، ادامه داد: در استان، یکهزار و ۱۶۰ هکتار بافت فرسوده داریم که ۲۶۰ هکتار آن درخرم آباد و ۲۵۰ هکتار آن مربوط به شهرستان بروجرد است.
آریایی تصریح کرد: بعد از گذشت ۱۱ ماه از زلزله سیلاخور عملیات سفتکاری و اجرای سقف ۳۰ هزار واحد مسکونی پایان پذیرفت و در ۱۵ دی ماه ۸۵ هیچ چادری برای اسکان وجود نداشت و همه در منازل خود زندگی می کردند.
وی تصریح کرد: افرادی که وضعیت مالی بهتری داشتند همان سال سفیدکاری و سنگ نمای خانههای خود را نیز انجام دادند.
مدیرکل مدیریت بحران لرستان با بیان اینکه در تابستان ۸۶، پرونده ۳۰ هزار واحد مسکونی به طور کامل در استان مختومه شد، متذکر شد: در این زلزله ۶۳ نفر کشته شدند؛ پیش لرزههایی که رخ داد، مردم را به بیرون کشاند و در مدیریت بحران ریسک کردیم، هشدارهایی به مردم مبنی بر اینکه زلزله رخ خواهد داد باعث شد که تلفات انسانی کمتری نسبت به مقیاس زلزله داشته باشیم.
آریایی با بیان اینکه مردم دشت سیلاخور اکثراً استادکار ساختمانیاند که با بنایی، جوشکاری، سنگکاری و آلماتوربندی آشنایی داشتند و این مشارکت مردم باعث شتاب بیشتری در امر بازسازی شد، اضافه کرد: تا قبل از زلزله سیلاخور مردم از بحث مقاومسازی مسکن روستایی استقبال نمیکردند اما بعد از زلزله این امر به عنوان یک فرهنگ در بین مردم تبدیل شد.
وی اظهار کرد: به منظور جلوگیری از مهاجرت روستائیان به شهرها، نزدیک به یک میلیارد تومان اعتبار برای طرح هادی روستائیان هزینه شده است.
مدیرکل مدیریت بحران لرستان بیان کرد: ماحصل تجربه زلزله بم منجر به موفقیت ما در زلزله لرستان شد، در زلزله سیلاخور ۱۴۱۸ نفر مجروح شدند؛ با رخ دادن این پدیده طبیعی شهرهای خرمآباد، بروجرد، الشتر و دورود نیز لرزیدند.
آریایی با اشاره به اینکه در حال حاضر ۱۶۴ هزار واحد مسکن روستایی در استان داریم که ۹۷ هزار واحد یعنی ۵۹ درصد مقاوم سازی شدهاند و ۶۷ هزار خانه مسکونی دیگر نیازمند مقاوم سازی هستند، متذکر شد: این واحدها در قسمت جنوب خرم آباد و شهرهای جنوبی استان، الیگودرز و… وجود دارند که هنوز مردم این شهرها زلزله را تجربه نکردهاند و دارای بافت فرسوده هستند.
در محدوده زاگرس هر روز زلزله رخ میدهد.
مدیرکل مدیریت بحران لرستان با بیان اینکه گسلهای لرستان شناسایی شدند، اظهار کرد: گسل زاگرس که از استان چهارمحال و بختیاری شروع می‌شود شامل الیگودرز، ازنا، دورود و بروجرد و به طول ۱۸۴ کیلومتر مربع است؛ گسل دورود که دورود، چالانچولان، بروجرد، الشتر و اشترینان را در بر میگیرد و فعالترین گسل منطقه محسوب می‌شود ۱۰۰ کیلومتر مربع طول دارد که در سال ۱۲۸۷ منجر به زلزلهای با قدرت ۷.۴ در مقیاس ریشتر شده و شهر دورود را ویران کرده است.
آریایی ادامه داد: گسل نهاوند با طول ۵۵ کیلومتر شامل نهاوند، اشترینان و سیلاخور است و گسل بلومان با طول ۵۵ کیلومتر مربع و نیم هلال بوده، بروجرد، دورود، خرمآباد و چغلوندی و الشتر را در بر میگیرد.
وی گفت: گسل جنوب خرمآباد که ۷۲ کیلومتر مربع است از پل باباحسین شروع و با گذراندن جنوب این شهر از سراب چگنی خارج می‌شود.
مدیرکل مدیریت بحران لرستان گفت: گسلی که اخیراً فعال شده، گسل شمال خرم آباد است که شمال خرم آباد را طی و تا الشتر امتداد دارد و تعیین طول آن در دست بررسی است.
آریایی با بیان اینکه در محدوده زاگرس هر روز زلزله رخ میدهد، یادآور شد: ۹۸ درصد کل مساحت ایران در مناطق تحت تأثیر زلزله قرار دارد و دوره بازگشت هر زلزله ۱۵۰ سال است.
بیش از ۱۶۲ هزار واحد مسکن روستایی در استان وجود دارد.
معاون بازسازی و مسکن بنیاد مسکن لرستان در این خصوص به ایسنا گفت: در زلزله سیلاخور که سال ۸۵ به وقوع پیوست از ۳۸ هزار واحد روستایی بازدید شد که دولت ۳۰ هزار واحد روستایی را جهت پرداخت تسهیلات مصوب کرد.
کامران امیری با بیان اینکه از مجموع ۳۰ هزار واحد، یک هزار واحد روستایی بودند که در مرز استان مرکزی قرار داشتند و کار مقاوم سازی آن به این استان محول شد، ادامه داد: ۲۹ هزار واحد دیگر مربوط به شهرستانهای خرمآباد، بروجرد، دورود و سلسله بود.
وی با بیان اینکه به منظور مقاومسازی و بهسازی واحدهای مذکور ۷ ستاد معین توسط بنیاد مسکن استانهایی همچون اصفهان، تهران، فارس، خوزستان، همدان، یزد و لرستان تشکیل شد، اضافه کرد: برای لرستان ۵ هزار و یکصد واحد، در بخش چغلوندی، زاغه و بخش مرکزی در نظر گرفته شد.
معاون بازسازی و مسکن بنیاد مسکن لرستان با بیان اینکه ۳ هزار واحد از بروجرد به بنیاد مسکن روستایی استان یزد، ۵ هزار و ۸۰۵ واحد از بروجرد به اصفهان و ۵ هزار و ۲۰۱ واحد از بروجرد به استان تهران جهت مقاومسازی محول شد، تصریح کرد: همچنین ۳۱۵۰ واحد روستایی دورود به خوزستان، ۴۲۳۵ واحد دیگر از این شهرستان به استان فارس و ۲۵۰۰ واحد از شهرستان سلسله به استان همدان محول شد.
امیری با اشاره به اینکه تمام تعهداتی که برای زلزله سیلاخور در نظر گرفته شده بود محقق شدند، تأکید کرد: ۲۳۲ میلیارد تومان اعتبار جهت مقاومسازی و بهسازی این واحدها هزینه شده است.
۵۸ درصد روستاهای استان مقاومسازی شده است.
وی با بیان اینکه در استان ۱۶۲ هزار و ۸۱ واحد مسکن روستایی وجود دارد که از این تعداد ۹۴ هزار و ۳۴۶ واحد معادل ۵۸.۲۱ درصد بهسازی و مقاومسازی شده است، خاطرنشان کرد: از سال ۷۴ تاکنون کار بهسازی و مقاومسازی واحدهای روستایی انجام و اعتباری معادل ۶میلیون و۵۴هزار و ۹۴۵ ریال هزینه شده است.
زلزله سیلاخور ۶۳ کشته و بیش از ۱۰۰۰ مجروح به دنبال داشت.
در خصوص زلزله لرستان معاون عمرانی استانداری لرستان به ایسنا گفت: در جریان وقوع زمین لرزه سیلاخور که در ایام تعطیلات نوروز سال ۸۵ رخ داد، حضور به موقع و فعال نیروهای عضو ستاد حوادث غیر مترقبه استان و شهرستانهای بروجرد و دورود در ساعتها قبل از وقوع زمین لرزه اصلی و به هنگام وقوع پیشلرزهها در منطقه و هشدار دادن به ساکنین روستاهای واقع در روی گسل سیلاخور به دنبال مذاکره با مسئولین استانی و کشوری و اعلام هشدار به ساکنین منطقه بعد از وقوع پیش لرزه ۵.۱ ریشتری در شامگاه پنج شنبه دهم فروردین ۸۵ و نهایتا تخلیه به موقع خانههای خشتی، گلی، فرسوده و نامقاوم روستاها سبب جلوگیری از وقوع یک فاجعه بزرگ انسانی شد.
مهندس خورشیدوند با بیان اینکه علیرغم تخریب ۳۰ هزار واحد مسکونی روستایی و ۱۰ هزار واحد مسکونی شهری تنها شاهد کشته شدن ۶۳ نفر و مجروح شدن ۱۴۱۸ نفر و تلف شدن ۵۰۲۸ راس دام در محدودهای با تراکم بالای جمعیت انسانی مشتمل بر ۶۵ هزار نفر از ساکنین واحدهای فرسوده و نامقاوم خشتی و گلی بودیم، اظهار کرد: این اعلام هشدار ستاد حوادث غیر مترقبه طی سالیان اخیر در کشور بیسابقه بوده است.
وی با بیان اینکه وقوع پیش لرزههای بزرگ ۵.۱ ریشتری در شامگاه چهارشنبه ۹ فروردین ۸۵ باعث ایجاد تمهیدات لازم از سوی مدیریت ارشد استان شد افزود: به مردم دورود و بروجرد هشدار داده شد که شب حادثه را در بیرون از منازل خود به سر ببرند و این اعلام هشدار منجر شد که وقوع زلزله ۶.۱ ریشتری درسحرگاه جمعه ۱۱ فروردین ۸۵ علیرغم حجم تخریب بالا، تلفات و خسارت جانی حداقلی بر جای بگذارد.
در زلزله سیلاخور ۳۲۵ روستای استان آسیب دیدند.
این مقام مسوول تاکید کرد: این اقدام مهم مورد توجه برنامه توسعه عمران ملل متحد در ایران UNDP قرار گرفت و لذا دفتر نمایندگی UNDP در ایران درخواست برگزاری کارگاه آموزشی بینالمللی با حضور ۱۱ کشور خارجی تحت عنوان «درسهای فراگرفته از زلزله سیلاخور» کردند که با موافقت استان به مدت دو روز در هتل زاگرس بروجرد برگزار شد.
خورشیدوند تصریح کرد: در زلزله سیلاخور۱۶۰ هزار و ۴۵۰ نفر در قالب ۳۲ هزار و ۷۱۱ خانوار روستایی در ۳۲۵ روستای استان آسیب دیدند و ۳۱۲ هزار و ۸۱۳ نفر در قالب ۶۶ هزار و۵۵۰ خانوار شهری آسیب دیدند و در این زلزله ۶۳ نفر کشته و ۱۴۱۸ نفر مجروح شدند.
وی اضافه کرد: در این زلزله ۷ هزار واحد اصطبل در شهرستانهای بروجرد، دورود، خرمآباد و سلسله آسیب دیدند و در بروجرد ۲ هزار و ۴۰۴ دام سبک و ۸۸۷ دام سنگین، در دورود ۱۴۲۶ دام سبک و ۲۶۲ دام سنگین و در خرمآباد ۴۴ راس دام سبک و ۵ راس دام سنگین تلف شدند.
خورشیدوند با اشاره به اینکه در این حادثه ۲۶ هزار و ۳۱۶ واحد مسکونی روستایی بین ۳۰ تا ۱۰۰ درصد تخریب شدند، بیان کرد: همچنین در این حادثه ۱۰۵ مرکز آموزشی و مدرسه، ۴۰ باب مرکز بهداشتی درمانی، شبکه آب و فاضلاب ۶۶ روستا، ۸ دهنه پل و ۲۵ بنای مذهبی و تاریخی، خطوط انتقال توزیع برق و مخابرات و ۳۸ واحد ساختمان دولتی و اداری دچار خسارت شدند همچنین واحدهای مسکونی تخریب شده روستایی که ۳۰ درصد آسیب دیدند ۵ هزار و ۳۳ واحد بود.
بیش از ۵ هزار میلیارد ریال میزان خسارت زلزله سیلاخور بوده است.
وی با اعلام اینکه در زلزله فروردین ۸۵ سیلاخور، میزان خسارت ریالی وارده به ۴ شهر لرستان از جمله بروجرد، دورود، سلسله و خرمآباد ۵ هزار و۵۵۲ میلیارد ریال بوده اظهار کرد: این میزان خسارت به تاسیسات زیربنایی عمومی و دولتی، بخشهای کشاورزی و دامی، کارخانجات تولیدی و صنعتی، اماکن مسکونی روستایی و شهری وارد شده است.
معاون استانداری لرستان اذعان کرد: هیات دولت در اولین جلسه ۱۶ فروردین ماه ۸۵ و با توجه به بازدید و حضور چند تن از وزرا در منطقه زلزلهزده و گزارشی که توسط ستاد حواث غیر مترقبه استان تهیه شد مصوب کرد که به منظور بازسازی ۳۰ هزار واحد مسکونی روستایی و ۱۰ هزار واحد مسکونی شهری در ۴ شهرستان زلزلهزده استان، تسهیلات یارانهداری به میزان ۲۶۰۰ میلیارد ریال از محل ماده ۱۰ تنظیم بخشی از قانون بودجه و به ازای بازسازی هر واحد مسکونی شهری ۸۰ میلیون ریال و هر واحد مسکونی روستایی ۶۰ میلیون ریال اختصاص یابد.
خورشیدوند بیان کرد: مبلغ ۶۰۰ میلیارد ریال کمک بلاعوض برای ۴۰ هزار واحد مسکونی شهری و روستایی و به ازای هر واحد ۱۵ میلیون ریال اختصاص یافت.
وی ادامه داد: در دومین جلسه هیات دولت با تصویب و ابلاغ ۸۱۹ میلیارد ریال اعتبار عمرانی، تسهیلات یارانهدار، کمکهای بلاعوض و اعتبارات عمرانی اضطراری برای بازسازی مناطق آسیبدیده لرستان جمعا ۴ هزار و ۱۹ میلیارد ریال معادل ۷۲ درصد کل خسارات زمینلرزه در سال ۱۳۸۵ هزینه شد.
خورشیدوند بیان کرد: در سال ۱۳۸۶ نیز مبلغ ۶۰ میلیارد ریال اعتبار عمرانی و ۴۸۰ میلیارد ریال تسهیلات بازسازی یارانهدار برای بازسازی مساکن شهری شهرستانهای دورود و بروجرد را تصویب و ابلاغ کرد که در مجموع کل اعتبار مصوب دولت برای بازسازی زلزله لرستان ۴ هزار و ۵۵۹ میلیارد ریال بوده که معادل ۸۲ درصد کل خسارات وارده در اثر زلزله ۱۱ فروردین ۸۵ است.
به گزارش ایسنا، با پیگیریها و فعالیتهای مستمر و شبانهروزی ستادهای معین مستقر در منطقه، ستاد حوادث غیر مترقبه استان، مدیران دستگاههای اجرایی، مسئولین ارشد استان و بازدیدها و حمایتهای مسئولین کشوری به ویژه هیات دولت با تصویب و ابلاغ به موقع اعتبارات بازسازی، روند بازسازی مناطق زلزلهزده به شکلی مطلوب بلافاصله پس از زلزله آغاز و در کمترین زمان ممکن بازسازی ۴۰ هزار واحد مسکونی شهری و روستایی، جابجایی ۲ روستا در منطقه زلزلهزده و جانمایی و احداث منازل در محل جدید و بازسازی مدارس، کارخانجات و اماکن تاریخی و مذهبی آسیبدیده در جریان زلزله ۸۵ و اتمام بخش قابل توجهی از عملیات بازسازی در اسفند همان سال رکورد بینظیری در بازسازی مناطق زلزلهزده در عرصه بینالمللی به ثبت رسید.
گزارش از” آزیتا یوسفیان” خبرنگار ایسنای لرستان
