حشمت اله آزادبخت/میرملاس نیوز:
سال هاست می نویسم از درخت . درخت هایی که سال ها بر سینه ی مراتع و دشت ها و کوه های کوهدشت راست قامت زیستند.خستگی گرفتند و سایه دادند و طی چند سال اخیر به تیغ وحشی گاوآهن ها سپرده شدند و تبرهای تیز بی توجهی. برآن شدم با اله نور محمدی کارشناس ارشد مهندسی منابع طبیعی باگرایش مرتع داری , رییس اداره ی منابع طبیعی کوهدشت, به گفت و گویی کوتاه بنشینم تا درخت و قطع سال های اخیرش را از زبان یک مسوول بشنویم.
_ به عنوان یک کارشناس درخت را چگونه تعریف می کنید؟
منابع طبیعی از لحاظ روایات دینی و همچنین قوانین جمهوری اسلامی , بسیار حایزاهمیت است. درسوره انعام آیه ۴۶ آمده است: اوست خدایی که درختان خودرو و برافراشته و ناخودرو را آفرید.اصراف نکنید که خداوند اصراف کننده ها را دوست ندارد. لذا استفاده از درختان برای تهیه ی زغال یک مصداق واقعی از اصراف است.رسول اکرم(ص) نیز می فرماید: هروقت عمرجهان پایان یابد و قیامت برسد و دردست یکی از شما نهالی باشد باید فرصت را از دست نداده و آن را بکارد.
مقام معظم رهبری نیز عنایت ویژه ای به مسءله ی منابع طبیعی دارند و فرموده اند : دولت و مجلس باید منابع طبیعی و زیست محیطی را در اولویت قرار دهند.
این ها همه اهمیت منابع طبیعی را می رساند. منابع طبیعی و درخت ها استفاده های مهمی دارند. حفظ آب , سفره های زیرزمینی و رودخانه ها , حفظ خاک باارزش سطحی, تعلیف دام ها , جنبه های تفریحی , توریسم , تولید گیاهان صنعتی و دارویی و…کلیاتی از استفاده های منابع طبیعی هستند.باید گفت منابع طبیعی امانتی ست از نسل های گذشته که مدتی به صورت امانی دردست ما قرار دارد و باید آن را سالم به آیندگان واگذار کنیم.بسیاری از کارشناسان دنیا اعتقاد دارند ارزش منابع طبیعی از منابع نفت و گاز مهم تراست. منابع نفتی روزی تمام می شوند و تجدید ناپذیرهستند اما منابع طبیعی تجدید پذیرهستند و همین ارزش آن ها را نشان می دهد.
_ شما هفت ماه است برصندلی مدیریت منابع طبیعی کوهدشت نشسته اید, دراین مدت چه اندازه با وضعیت منابع کوهدشت آشنا شده اید؟
کوهدشت ۱۳۵هزارهکتار مرتع و ۱۵۰هزار هکتار جنگل دارد.علی رغم بارندگی سالانه ۳۹۰ میلی متر درکوهدشت و مواهب خدادادی و خاک مرغوب و در کل شرایط محیطی مناسب , متاسفانه همه ساله مورد تخریب افراد سودجو قرار می گیرد.چه با شخم اراضی غیرمستعد,چه به صورت قطع اشجار, احداث واحدهای مسکونی و صنعتی و… تعداد دام های ما هم متاسفانه دوونیم برابر ظرفیت آن هاست.همه ی این موارد دست به دست هم داده تا تخریب طبیعت درکوهدشت صورت گیرد. مواردی که گفته شد ,نتایجی مثل فرسایش خاک , سیل های مخرب تهدید کننده ی منازل مسکونی و صنعتی , آلودگی آب های روان و از بین رفتن آبزیان , پرشدن مخاذن سدها و کم شدن عمر مفید آن ها , پایین رفتن سفره های آب زیرزمینی , کاهش وزن زنده ی دام ها و کم شدن تولید گوشت قرمز و بسیاری مشکلات دیگر را به دنبال دارد.
_ اداره ی منابع طبیعی به عنوان متولی و مسوول ,دراین میان چه اقداماتی انجام داده است؟
این اداره از دوطریق پی گیر هست. یکی از لحاظ فرهنگ سازی و ارتقای سطح دانش بهره برداران .که این محقق می شود با فعالیت هایی مثل برگزاری کلاس های ترویجی,نصب بنر و پوستر, اطلاع رسانی از طریق رسانه ها و درج مقالات در اینترنت و هرجور که بتوان اطلاعات مردم را بالابرد.و دیگری فعالیت های اداری همچون انجام پروژه ها و طرح ها مانند توسعه ی پارک ها و مراتع جنگلی و کاشت درخت و…است . همچنین کنترل خروج و ورود دام ها و برخورد قضایی با متخلفان و متجاوزان به منابع طبیعی و خلع ید آن هاست.
_ درطول یک سال جاری در راستای دوطریق پی گیری که گفتید, چه اقداماتی صورت گرفته است؟
درراستای کار فرهنگی , بیست باب کلاس آموزشی برگزار شده که مخاطبان خاص خود را داشته اند و این کلاس ها مرتبا ادامه خواهد داشت.بنرهایی را در سطح شهر نصب کرده ایم.با همکاری و هماهنگی فرماندارمحترم ,شورای اداری تشکیل داده ایم که مصوب شد شهرداری ها و بخشداری ها و مراکز جهاد کشاورزی آن بنرها را نصب کنند.خلاصه این بنرها علایم هشداردهنده ای هستند که اهمیت کار منابع طبیعی را نشان می دهند. گشت های روزانه ای هم داشته ایم که معتقد هستیم برخورد گشت ها با افراد خاطی بازدارنده است.مهم ترین نکته ای که عرض می کنم این که درطول سال جاری تا کنون ۱۳۰پرونده ی قضایی را تشکیل داده ایم که مربوط به چرای غیرمجاز دام,قطع نهال و درخت ,حمل هیزم و زغال, آتش سوزی عمدی وتخریب اراضی ملی و تهیه ی زغال بوده اند.و خوشبختانه ما در استان دراین رابطه پیشرو هستیم.همه ی نیروهای منابع طبیعی اهتمام جدی دارند و حتی شب ها از منابع طبیعی محافظت می کنند.ازدیگر نمونه کارهای قابل ذکر ما ایجاد کمربند حفاظتی در سرسرخین به حجم ۶۶هزار مترمکعب ,احداث بانکت در میشنان ,اخذسند برای منابع ملی و …بوده که کوهدشت در زمینه ی اخذ سند دراستان لرستان رتبه ی برتر را دارد.لازم به توضیح است ازما خواسته شداز ۲۵۰۰هزار هکتاراز منابع ملی سند تهیه کنیم و ما با تلاش دوستان همکار توانستیم ۲۱هزاروپانصد هکتار , یعنی هشت و نیم برابر وظیفه ی محول شده, سند تهیه کنیم.
_ محدوده ی مراتع و زمین های کشاورزی مشخصند و بسیاری از کشاورزان آزادانه درخت ها را قطع کرده و حریم مراتع را شخم زده و می زنند. تهیه ی این سندها چه تاثیری داشته است؟
بیس کار ما نقشه هایی ست که دراختیار داریم.کاشت یک زمین توسط یک کشاورز به منزله ی آزادی آن زمین نیست . متاسفانه نزدیک به هشتادهزار هکتار از اراضی که در نقشه های ما جزء مراتع ملی هستند شخم شده اند وسالیان سال است که کشت دیم درآن ها انجام می شود .بیشترین اهتمام ما این است که نگذاریم به این محدوده اضافه شود و مرتع و جنگل جدیدی کاشت شود.اگر این هشتادهزار هکتار خلعیت شود کار به شورای تامین کشیده می شود و این درحد توان ما نیست.البته ما نامه نگاری هایی هم با مدیریت جهاد کشاورزی انجام داده ایم و پیشنهاد دادیم دست کم به صاحبان این کشت های غیرقانونی کودشیمیایی داده نشود. اما درکل ریشه ی تخریب مراتع وجنگل ها را باید در عوامل اقتصادی جست و جو کرد…
_ با کسانی که زغال تهیه کرده یا درخت ها را قطع کرده اند چه برخوردی داشته اید؟
برای ۱۳۰ موردی که ذکر شد تشکیل پروند و تعیین میزان خسارت صورت گرفته و به مراجع قضایی ارجاء داه شده است. برای هرکیلو زغال ۷۰۰ تومن جریمه درنظر گرفته ایم.به افراد خاطی ابتدا ابلاغیه داده می شود و اگر در تاریخ مقرر مراجعه کند , فرم های مخصوصی به آن ها داده می شود و از آن ها انگشت نگاری به عمل می آید و ضمن اعلام جرم , مبلغ جریمه براساس جدولی که موجود است اعلام می شود که باید به شماره ی حسابی که هست واریز کنند.البته یک سری جرم ها هست که باید دادگاه درموردشان تصمیم بگیرد.
_ این جریمه ها تاثیری در جلوگیری از تکرار و روند جرم داشته است؟
خوب, بی تاثیر نبوده است اما من معتقدم کار به این مرحله نرسد . پرونده هایی هم دارم که مجرمین زندانی شده اند و به جریمه های بسیار سنگینی هم محکوم شده اند . مثلا کسی که درخت های زیادی را در مسیر جاده ی اولادقباد قطع کرده بود را بنده به پرداخت شش میلیون تومان محکوم کردم که علی رغم فشارها و …جریمه را پرداخت نمود.خلاصه این که به لطف الهی ما در کارمان جدی هستیم و حتی گاهی بی مهری هایی هم با عوامل اجرایی ما صورت می گیرد.گاه پیش آمده که با همکاران ما درگیرشده و به کتک کاری و شکستن شیشه ی ماشین اداره انجامیده است.
_ بیشترین تخریب ها درکوهدشت مربوط به کدام منطقه یا مناطق است؟
بیشترین تخریب ها متعلق به جاده ی اولادقباد,قرعلیوند, کشماهور و بلوران است که بیشترین آسیب به طبیعت دراین مناطق دیده شده است.متاسفانه نزدیک به ۴۷درصد تخریب ها مربوط به تهیه ی زغال هست که منجر به قطع درختان ستبر بلوط می شود و تخریب اراضی ملی هم در مرحله ی بعدی قرار دارد.
_ عامل یا عاملان آتش سوزی کوهستان شیرکش که به نابودی ۳۰۰هکتار جنگل انجامید, دستگیرشدند؟
خیر. علت و مسبب آتش سوزی در آن منطقه مشخص نشد.
_ بااین تفاسیر و این روند , آینده ی مراتع و جنگل های باقی مانده را چگونه می بینید؟
واقعیت این است که منابع طبیعی کوهدشت با نیروهای اندکی که دارد نمی تواند درهردره و کوه و تپه ای نیروی نگهبان بگمارد . و متاسفانه قطع درخت و هیزم کشی , شبانه انجام می گیرد و ما با تعداد نیروهایی که داریم نهایتا بتوانیم شبی از یک محدوده سرکشی کنیم اما معتقدم که مردم و دوستداران طبیعت خیلی می توانند به ما کمک کنند.مردم می توانند از طریق سامانه ۱۵۰۴ هرگونه تعدی به جنگل ها را به ما گزارش دهند.
_ این شماره درجایی دیده نشده است. نمی شود این شماره را در مراتع و جنگل ها تابلو کنید؟
پیشنهاد خوبی ست و حتما این کار را انجام خواهیم داد.
_ هرسال به مناسبت هفته منابع طبیعی تعدادی اصله نهال بین مردم توزیع می شود و درنمازجمعه ی این هفته هم این کار انجام شد. آیا با توجه به شرایط اقلیمی و آب و هوایی ,توزیع و کاشت نهال های سوزنی برگ به جای پهن برگ ها درکوهدشت درست است؟
البته یک نوع کاج درورودی شهر کاشته شده که سالیان سال عمر می کند اما درکل سوزنی برگ ها مناسب شرایط این منطقه نیستند ولی فعلا چیزی که موجود است و دراختیار ما قرار داده اند همین سرو نقره ای است و کاری نمی توان کرد.متاسفانه درسطح شهرستان کوهدشت نهالستانی نیست تا به تولید نهال بپردازد.
_ حرفی اگرهست!
از تمام مردم می خواهم مارا یاری گر باشند چرا که منابع طبیعی متعلق به همه است و همه باید در حفظ آن مشارکت کنیم. ..
با تشکر از آقای آزادبخت برای تهیه این گزارش . آقای محمدی از نیروی اندک منابع طبیعی گفته بودند آیا نمشود در روزهای تعطیل از نیروهای داوطلب استفاده کرد تا از آوردن هیزم و سوزاندن و قطع درختان هر جند در حد جزئی جلو گیری کرد و اگر کسی گزارش بدهد واقعا برخورد میشود
درود بر حشمت عزیز
من به نوبه ی خودم صمیمانه از شما تشکر می کنم شما جزو معدود افرادی هستید که واقعا از ته دل برای منابع طبیعی و میراث فرهنگی ما ارزش قائلید
قبل از عید با یک صحنه روبرو شدم که شخصی برای گسترش زمین کشاورزی اش بیش از ۳۰ درخت بلوط را بریده بود و جایشان را شخم زده بود من از آن عکس و فیلم گرفتم به واسطه یکی از دوستان شماره ی جنگلبان کشیک را پیدا کردم و بعد از چند بار تماس موفق شدم با او صحبت کنم از کمبود نیرو گفت و اینکه اکنون در نقطه ای دور مشغول انجام وظیفه است و نمی تواند به آنجا مراجعه کند و کلی درد دل و در آخر گفت البته ناگفته نماند با یک گل بهار نمی شود اینکه یک نفر دل بسوزاند فایده ای ندارد و همین ضرب المثل هم پایانی شد بر گفتگوی ما و باعث شد من نا امید شوم و به این نتیجه برسم که منابع طبیعی فقط یک اداره است که تعدادی افراد را دستمزد می دهد.حال با این اوصاف تکلیف چیست ؟ آیا باید به اداره منابع طبیعی دل بست و مرگ جنگل را به نظاره بنشینیم یا راهی دیگر می توان در پیش گرفت و چاره ای اندیشید؟ مطابق پیش بینی یکی از کارشناسان مجرب، کوهدشت با وضعیت آب و هوایی کنونی و تخریب جنگلهای در فاصله ای نه چندان دور به برهوت تبدیل می شود
مرسی اقای آزادبخت بابت پرداختن به این مهم؛این موضوع یکی از دغدغه های من تا وقتی که در کوهدشت و ایران زندگی میکردم بود؛و الان با خوندن این مطلب دوباره سر باز کرد.یادمه برنامه هایی که داشتم این بود که باچند نفراز دوستان به فکر تاسیس و ثبت یک تشکل(انجمن) غیردولتی با موضوعیت دفاع از محیط زیست و منابع طبیعی افتادیم تا بتونیم بااقامه دعوا و کشوندن پای مدعی العموم و دادگستری موضوع را از اداره منابع طبیعی بگیریم.حال درخواست من ازدوستان و وکلای جوان متعهد و داوطلب اینه که پیگیرایچنین موضوعات باشن و منتظر این اداره و یا فلان مقام مسول نباشن چونکه به این اعتقاد راسخ دارم که قدرت واقعی تغییررا فقط و فقط خود توده مردم دارن.سال نو همتون مبارک؛شاد باشید.
سلام آقای ازادبخت شما هم دارید مثل اون اقای قبلی میشید بعضی از مطالب حذف میکنید چرا اخه …………………بترسید از خدا ………..اگه نظر گذاشتید پس چرا گلچین میکنید
باسلام خدمت آقای آزادبخت
بنظرم سوالات کمی با تردید پرسیده شده بودن و عکس العمل های آقای آزادبخت میبایست با آقای محمدی قاطع تر باشه بیشتر به یک گفتگوی دوستانه شبیه هست تا یک انتقادی که باید بدون چشم ورو و رودربایستی بشود.آقای رئیس هم جواباشون قانع کننده نیست، بقول ضرب المثل قدیمی خودمون( جنگ دلسوزه مکیتی) این آقا میتونه با در نظر نگرفتن زنگ و دستورها هر کاری وانجام بده. درسته از روابط بین ادرات و دست به دست دادنها خبرداریم که فشار میارن ومانع از برخورد ها میشن ولی باز میتونن هر کاری و انجام بدن. هر مرادی را به همت میتوان تسخیر کرد
افرین درست گفتین
با سلام خدمت دوست عزیز جناب آ قای آزادبخت ،اینجانب با تجربه ۱۸ سال کار منابع طبیعی عرض کنم عامل اصلی تخریب منابع طبیعی اهمیت نداشتن منابع طبیعی نزد دولتمردان است، و منابع طبیعی را به غلط مانعی در راه توسعه می دانند و با اجرای پروژه های مانند خطوط گاز و جاده وپتروشیمی و… بدون مطالعات زیست محیطی موجب تخریب این نعمت خدادادی شده اند . اما وضعیت جنگل‌ها و محیط‌زیست کشور آنقدر وخیم هست که مقام معظم رهبری برای دومین سال پیاپی، درباره تخریب جنگل‌ها در هفته منابع طبیعی هشدار دهد. هم‌‌اکنون جنگل‌ها در معرض تهدید و تخریب قرار دارند و از این میان ۸۰ درصد عوامل تاثیرگذار تخریب جنگلهای کشور فرابخشی است.( توسط دیگر وزارت خانه ها تخریب می شود) ، جنگل فقط درخت نیست، بلکه پناهگاه و زیستگاه امنی برای سایر موجودات در قالب یک اکوسیستم ارزشمند محسوب میشود، از این رو ارزش منابع طبیعی و جنگل بسیار بالاست و کشورهایی که منابع طبیعی خود را تخریب میکنند در آینده نه چندان دور استقلال خود را نیز از دست خواهند داد. اما آن روز که دولتمردان اعلام کرد که مدیریت جنگل‌ها را به مردم واگذار کنیم، کسی فکر نمی‌کرد که طرح واگذاری جنگلهای خارج از شمال که درمهم‌ترین سطح ریزگردهای عربی در حال حاضر هستند، صورت اجرایی به خود بگیرد. جنگلهای خارج از شمال درحالی به‌گفته مدیرکل امور جنگلی سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور براساس عرف به روستاییان واگذار میشود که هم اینک یکی از دلایل اصلی نابودی جنگل‌ها، حضور بیش از حد دام در مناطق جنگلی است. از سوی دیگر هدفمندی یارانه‌ها و افزایش قیمت سوخت باعث شد تا قطع درخت در این مناطق به یکی از تهدیدهای موثر جنگلهای کشور منجر شود. طی چند سال اخیر با مرگ و میر دسته جمعی درختان در حدود ۳۰۰ هزار هکتار از جنگلهای غرب، خشکیدگی بلوط‌ها روبه‌رو شده‌ایم.از جمله همین کوهدشت خودمان ، تخریب زیستگاه‌ها، انقراض گونه‌ها، طغیان آفات و بیماری‌ها، آتش سوزی‌ها در سطوح وسیع موجب مرگ اکوسیستم‌ها میشود که این امر وضعیت هشدار دهنده‌ای را نشان می‌دهد و به‌طور حتم با ادامه چنین روندی در آینده نه‌چندان دور جنگلهای زاگرس به بیابان تبدیل می‌شوند.
عدم ارزشیابی صحیح منابع طبیعی و به‌ویژه جنگل را یکی دیگر از این عوامل تخریب جنگل‌ها است براساس یک تحقیق دانشگاهی، ارزش یک توده جنگل در حفظ آب ۳۰۰ میلیون دلار، توریسم ۴۰ میلیون دلار و چوب ۲۰ میلیون دلار مشخص شده که درصورت ارزش‌گذاری صحیح روی منابع طبیعی دیگر مدیران روی جنگل نخواهد داشت. اما هرگز مجریان و صاحبان طرح‌های عمرانی به آن توجه نکرده‌اند. برنامه تا آنجا پیش رفته که جانمایی طرحی چون مسکن مهر در مناطق حفاظت شده انجام گرفت و البته اعتراض گروه‌های مدافع محیط‌زیست هم نتوانست این طرح را از دل مناطق حفاظت شده و جنگل‌ها بیرون بکشاند. حالا آ قای محمدی بگوید زغال عامل اصلی تخریب جنگل کوهدشت است که مردمی فقیر بخاطر نداشتن شغل مناسب و فقر مجبور به این کارند هر چند آنرا نفی میکنم و آرزو روزی را دارم مردم و بخصوص مسئولین که به منابع طبیعی بها دهند در آخر خواهشی دارم از مردم شریف که امام حسین راضی نیست که بخاطر عزاداری جنگل را قطع و خاک را از بین ببرید
خسته نشدی این همه را نوشتی
اقای ازادبخت یک موهبت الهی هستند
امیدوارم سایشون همیشه رو سر شهرستان کوهدشت بمونه
بسیار اندک هستند امثال ازادبخت
خداوند ایشان را حفظ بفرمایند
اقای ازادبخت ای کاش از این اقای مدیر می پرسیدی چرا منطقه دالاب به این روز افتاده من دوست ندارم با این سخنم کسی رو ناراحت کنم ولی به نظر خودم نبودن نیروی دلسوز در اداره منابع طبیعی دالاب را به این روز انداخته .میشد با شخم کردن این همه راههای فرعی تو جنگل که باعثش خودمون هستیم ویا نصب چند بنر از نابودی طبیعت جلوگیری کرد …ولی کی این کار رو انجام بده
تبر جز وسائل کوهنوردی شده وبه جان درختان می افتند میشه برخورد قانونی کرد یانه
سلام .راه حل برای رئیس منابع طبیعی:اختصاص شماره تلفن برای گزارشات مردمی .هماهنگی با نیروی انتظامی برای پیگیری گزارشات.جذب سرباز به صورت امریه.
متسفانه زغال درست کردن شده شغل توی روستاهای اطراف کوهدشت.
لطفا اقای رئیس هر چه زودتر عمل کنید بهانه نیاورید
با سلام خدمت آقای آزادبخت ای کاش از آقای محمدی درمورد زباله های شهر سوال مکردید که زباله ها را کجا می برند شمارا بخدا حیف نیست که این طبیعت که نیاز به تعریف و توصیف ندارد تبدیل به زباله دان شود که بوی بد و دود حاصل از آتش زدن زباله ها کیلومترها مردم رااذیت میکند ای کاش یک سر به آنجا می زدید که ببینید چه فاجعه ای هست البته یک خوبی دارد همین زباله اشتغالزایی هم دار این هم یک حسن است اگر ببینید چه چه بدبختهایی چه جوانهای از آنجا کسب درامد میکنند آقای آزادبخت شما که همیشه لطف داریید به دیار فلک زده یک گزارش از این زباله های شهرداری هم ترتیب دهید باتشکر
سلام
تمام مسائل و مشکلاتی که عنوان فرمودید بجا و درست هست. نمیدونم راجع به یک آفت بنام قارچ زغال بلوط شنیدید یا نه؟
این قارچ میکروسکپی وقتی به یه درخت سالم سرایت کنه بعد از چند ماه باعث ایجاد یک منظره ی سوختگی در بعضی قسمتهای تنه ی درخت بلوط میشه که شبیه به سوختگی چوب یا همون زغال هست. در ادامه ی این روند چند نوع سوسک چوبخوار درخت نیمه بیمار رو مورد تهاجم قرار میدن که نتیجه ی اون ایجاد کانالهایی در تنهی درخت و تخم ریزی سوسک میشه که نوزادان (لاروها) سوسک ایجاد این کانالها رو توسعه داده و در کمتر از یک سال تمام درخت رو خشک میکنند. این پدیده بیش از ده درصد درختهای بلوط شهرستان رو درگیر کرده و تنها راه مبارزه با اون قطع سریع درخت و سوزوندن اونه. به عباریتی حالا که نمیشه زغال فروشها رو متوقف کرد، بهتره به اونها مجوز داده بشه که درختان آفت زده رو بصورت قانونی قطع کنن و به این طریق به حفظ جنگل در دراز مدت کمک بشه.
برای جایگزینی هم یه راهکار خیلی ساده اینه که میوه ی بلوط رو در پاییز جمع کنیم و دیماه یا حداکثر بهمن ماه در عمق ۳۰-۲۰ سانتی کشت کنیم.
از قطع درختان بلوط در جای جای منطقه اولادقباد و در تمام مسیری که روزی مرتع بوده و الآن کشت شده است سخنی به میان نیامده بود.چرا؟ قطع درختان در منطقه مذکور عادی شده است ! و تا نزدیکیهای جاده شاهد کشت و کار هستیم !! باید از این بترسیم که فردا آسفالت و جاده هم جزء کشت و کار عزیزان شود…..
درود بر تو آزادبخت