مناظره سوم بین نامزدهای ریاست جمهوری شاهد دو چالش مهم بود. یکی چالش بر سر فاصله بین شعار و عمل در دیپلماسی و اداره کشور و دیگری چالش بین چند نامزد بر سر سابقه آنها در دوران فعالیت دیپلماتیک آنها بود.
در بخشی از مناظره، محسن رضایی در پاسخ به اظهارات حداد عادل اظهار داشت: آقای حداد عادل شعاری صحبت میکنند ، مگر می شود سرنوشت کشوری را این گونه با شعار پشت سر بگذاریم ؟حتی یک دقیقه از وقت ملت را نباید گرفت. در این کشور گرفتار دو گروه شدیم ، عده ای همه اش شعار مقاومت می دهند مثل همان هایی که میگفتیم خرمشهر اشغال شده اگر راست می گویید بیایید کمک کنید تا خرمشهر آزاد شود مگر در آن زمان کسانی که در تهران می نشستند و شعار می دادند می توانستند به ملت ایران کمک کنند؟ گروه دیگر نیز می گویند کار تمام شده است و این تحریم اقتصادی پدر ما را در آورده و برویم تسلیم شویم، همین مسائل در دوران انقلاب و دفاع هم بود.
آقای حداد عادل می گویند زمانی آمریکاییها کنار می آیند که ما مقاومت کنیم، آیا ما مقاومت کنیم که مردم گرسنه بمانند؟ مقاومت کنیم که تحریم های اقتصادی آثارش را بیشتر نشان دهد؟ رضایی با اشاره به اینکه تحریم ها تاکنون ۳۰ تا ۴۰ درصد آثار خود را نشان داده است با طرح این پرسش که چرا آمریکاییها با ما وارد مذاکره جدی نمی شوند افزود: آنها در پی این هستند که زمان را از ما بگیرند تا تحریم ها در اثر زمان همه آثار خود را بگذارد.
در حالی که پیشبینی اولیه شاید این بود که بیشترین تنش بر سر مسائل خارجی بین مجریان سیاست خارجی در دولتهای اصلاحات و احمدینژاد اتفاق بیفتد ولی هیچ کس در این مناظره به اندازه علی اکبر ولایتی وزیر خارجه سالهای ۱۳۶۰ تا ۱۳۷۶ مورد حمله قرار نگرفت. وقتی که او مساله هستهای را برای حمله به جلیلی انتخاب کرد، با پاتک سنگین بر سر موضوع گفتگوهای انتقادی بین ایران و اروپا در زمان وزارت ولایتی مواجه شد. چالشی که ولایتی نتوانست در برابر آن کمر راست کند. البته جلیلی نیز با این چالش گسترده مواجه شد که در مذاکرات هستهای، مذاکره نمیکند بلکه خطابههای غیر مفید میخواند.
دعوای بین روحانی و قالیباف بر سر موضوع اتفاقات سال ۸۲ و ادعای روحانی در مورد تمایل قالیباف برای استفاده از روش گازانبری علیه دانشجویان، احتمالا ضربه سنگینی به آرای قالیباف خواهد بود. روحانی و عارف نیز چندان پاسخی برای مرگ عدهای از مردم در حوادث دوران مسئولیت آنها نداشتند.
در خارج از مناظره هم، خبر مهم انتظاری است که برای احتمال ائتلاف بین نامزدها ایجاد شده است. هر چند شیوه استفاده جلیلی از اطلاعات موجود در دست وی و نیز واکنش وی به سخنان رقبا شباهت زیادی به رفتار پیشین احمدینژاد داشت ولی وی در بدو ورود به صدا و سیما در جمع خبرنگاران گفته “من کاندیدای دولت نیستم و تعلقم به نظام, اسلام و رهبری است”. یک جمله در مناظره که بر زبان جلیلی جاری شد و موفقیتها و عدم موفقیت دولت را به نزدیکی با گفتمان مورد نظر وی مربوط ساخت نشان داد که وی هم از جمله افراد قائل به انحراف دولت است.
محمدنبی حبیبی دبیر کل حزب مؤتلفه اسلامی در یک پیشبینی سیاسی گفته: شوراهای اسلامی را اصلاحطلبان فتح خواهند کرد و صندلی ریاست جمهوری نیز به یک اصولگرا خواهد رسید. وی از احتمال تغییر آرایش سیاسی اصولگرایان در صورت اجماع عارف و روحانی نامزدهای جناح اصلاحطلب خبر داد. بخشی از حرف حبیبی توسط حداد عادل تائید شده است. وی گفته است: انعطاف لازمه اصلی حضور در انتخابات ریاست جمهوری است و اگر آرایش صحنه انتخابات تغییر کند، قطعاً اصولگرایان هم باید متناسب با این تغییر تصمیم منطقی بگیرند.
در اردوگاه اصلاحطلبان، ظاهرا اجماع جدیتر است. علیاکبر اولیا در نشست خبری در جمع اصحاب رسانه استان یزد با معرفی محمدرضا عارف به عنوان کاندیدای برجسته و نخبه اظهار داشته: اصلاحطلبان در پی اجماع نظر به روی کاندیدای واحد هستند که تا روز شنبه نتیجه نهایی مشخص خواهد شد. دو کمیته، در مجموعه اصلاحطلبان کار خود را از اوایل هفته برای رایزنی با کاندیداها و رسیدن به جمعبندی در معرفی کاندیدای واحد شروع کردند که نتیجه به زودی مشخص خواهد شد.
محسن مهرعلیزاده از فعالان سیاسی اصلاح طلب و عضو کابینه دولت خاتمی هم در مورد ائتلاف عارف و روحانی اظهار داشته: ائتلاف آقایان روحانی و عارف تا فردا باید مشخص شود و سازوکار این ائتلاف بر اساس میزان رایآوری و استقبال مردم از این دو کاندیدا است. اصل ائتلاف درست است. آقای عارف در اجماعی بین چهار نفر از اصلاح طلبان امروز تنها کاندیدای اصلاح طلبان است و آقای روحانی با توجه به اینکه خودشان اعلام کردند اعتدالگرا هستند میتوانند در کنار مواضع اصلاح طلبی نیز قرار بگیرد.
حسن اکبری رییس ستاد استان تهران حسن روحانی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه “آیا محمدرضا عارف به نفع روحانی کنارهگیری میکند؟” گفت: من برخی مسائل را چون به مصلحت ائتلاف نیست، معذورم بازگو کنم اما بخشی که میخواهم بیان کنم این است که یک کارگروه تشکیل شده و مورد توافق همه گروهها و حزبهای سیاسی که دوست دارند این ائتلاف انجام شود، قرار گرفته است. مشخصا میشود تمامی این گروهها و حزبها را در قالب گرایشهای اصلاحطلبانه جای داد. ائتلاف، مورد توافق همه این گروههاست و کارگروه در تلاش است این ائتلاف انجام شود. البته نمیتوان گفت که حتما آقای دکتر عارف به نفع دکتر روحانی کنارهگیری میکنند. ممکن است اتفاقات دیگری بیفتد.
نکته جالب در این میان آن است که عارف درخصوص اجماع اصلاح طلبان گفته: هنوز هیچچیزی مشخص نیست، ضمن اینکه من آقای روحانی را اصلاحطلب نمیدانم.