شهریار حسنی / میرملاس نیوز :
پتروشیمی کوهدشت، گستره‌ای از آثار اجتماعی و اقتصادی
کوهدشت دیاری است که بر اساس یافته‌های تاریخی از دیرباز مهد صنعت و تمدن بوده است. مفرغ به عنوان گواه صنعتی بودن، تبدیل به نماد این منطقه گردیده است. اگرچه بنا بر دلایل مختلف، در پیچ و خم تاریخ، صنعت در کوهدشت به دست فراموشی سپرده شد؛ اما امروز فرزندان این خطه در خیزشی همدلانه بر آنند این نماد را نمودی دیگر بخشند و پیشینه تاریخی خود را احیا نمایند. اینجاست که مفرغ در دل نماد پتروشیمی کوهدشت جای می‌گیرد و مسیر رو به جلوی این حرکت از دل همین تاریخ صنعتی برآمده تا شعله‌ای امیدبخش بر حوزه صنعت این منطقه بیفروزد.
در این نوشتار بر آنیم که با نگاهی اجمالی، آثار اقتصادی و مهمتر از آن آثار اجتماعی احداث مجتمع پتروشیمی کوهدشت را مورد ارزیابی قرار دهیم.
آثار اقتصادی
اگرچه دنیای امروز آثاری فراتر از رشد اقتصادی برای یک طرح صنعتی متصور است؛ اما بی شک هنوز هم دستاوردهای اقتصادی بخش مهمی از گستره اثرگذاری یک پروژه است که جایگاه آن بر کسی پوشیده نیست. به طبع برای پروژه پتروشیمی کوهدشت هم اهداف اقتصادی قابل توجهی پیش‌بینی می‌شود.
برنامه‌ریزی اولیه این طرح برای تولید دو محصول عمده اتیلن پروپیلن داین مونومر (EPDM) و دو اتیل هگزانول (۲EH) انجام شده است. EPDM که قرار است برای اولین بار در ایران تولید شود؛ یکی از بهترین انواع لاستیک ساخته شده در جهان است که از نظر مقاومت در مقابل ضربه و حرارت و همچنین خواص عایقی بی‌رقیب است. عمده مصرف این محصول در صنایع خودروسازی و پس از آن بهبود خواص پلاستیک‌ها و نیز استفاده در عایق‌های رطوبتی ساختمان‌ها می‌باشد. محصول دیگر این مجتمع، دو اتیل هگزانول نیز به عنوان خوراک سایر مراکز صنعتی پتروشیمی جهت تولید انواع نرم کننده و محصولات از این دست کاربرد دارد.
بخشی از محصولات یاد شده در بازارهای داخلی و البته عمده آن در بازارهای خارجی عرضه خواهد شد که بر این اساس اولین اثر اقتصادی احداث این مجتمع را باید حضور این منطقه در بازارهای بین‌المللی ارزآور دانست که طبیعتا رشد اقتصادی در عرصه ملی را به دنبال خواهد داشت.
توسعه صنایع و خدمات جانبی نظیر حمل و نقل، خدمات آموزشی و رفاهی، ساخت تجهیزات صنعتی و… را میتوان دومین اثر عمده اقتصادی این طرح برشمرد.
سومین اثر اقتصادی این طرح هم ایجاد اشتغال برای نیروهای متخصص و نیمه متخصص منطقه خواهد بود. اگرچه به دلیل آمار بالای بیکاری، از منظر بسیاری از مردم این موضوع حائز رتبه اول اهمیت است؛ ولی حقیقت این است که باید تلاش کرد که نگاه‌ها از اشتغال به سمت تولید معطوف گردد. چرا که تولید اشتغال را در پی خواهد داشت اما عکس آن الزاما درست نیست.
آثار اجتماعی
مهمترین آثار اجتماعی این طرح را می توان حضور در عرصه‌های ملی و بین‌المللی و به طبع معرفی هر چه بیشتر منطقه دانست که این موضوع افزایش اعتماد به نفس عمومی را به دنبال خواهد داشت. با خودباوری ناشی از شکل‌گیری چنین پروژه عظیمی، پس از سالها رکود صنعتی و اقتصادی حاکم بر این منطقه، نسیم امید و نیاز به تلاش هر چه بیشتر دوباره در فضای عمومی جامعه وزیدن خواهد گرفت و با پیشرفت چنین طرحهایی مردمی را خواهیم دید که دوباره باور می کنند خواستن، توانستن است و باید بخواهند، تا بتوانند؛ و این یعنی بسترسازی برای یک ارتقاء فرهنگی و اجتماعی. از سوی دیگر در شرایطی که فقر و محرومیت در این منطقه موج می زند، امید است که با اجرای چنین طرحهایی شاهد اثراتی هر چند کوچک در حوزه محرومیت‌زدایی نیز باشیم.
در چنین شرایطی است که بالا رفتن خودباوری اجتماعی در کنار روند کاهش محرومیت و افزایش سطح رفاه و ارتقاء فرهنگ کار، گذر عمومی از نیازهای اولیه و پررنگ شدن نیازهای عالی اجتماعی مانند عزتمندی و خوداتکایی را به دنبال خواهد داشت.
همچنین نیاز به همدلی و همراهی عمومی در اجرای چنین طرحهای عظیمی، تجربه مشارکت اجتماعی در راستای توسعه را به بار خواهد آورد و اینجاست که لزوم ترجیح منافع جمعی و درازمدت بر منافع خرد و فردی به عنوان یک ضرورت خودنمایی میکند، و چنین مشارکت والای اجتماعی است که میتواند نشاط و امید جمعی بیافریند و بدیهی است که این تاثیرات فرهنگی و اجتماعی صنعت است که دستاوردهای ماندگارتر و حیات‌بخش‌تری به حساب می آیند.
با وجود همه این آثار مثبت و چشمگیر برشمرده شده، باید پذیرفت سالها رکود در عرصه صنعتی و اقتصادی این منطقه نمیتواند با اجرای یک طرح رخت بربندد و نباید منتظر اتفاقات خارق العاده باشیم؛ بلکه باید با نگاهی واقع بینانه به شرایط موجود، تلاشهای گام به گام رو به جلو را پاس داشته و هر کدام به سهم خود برای کمک به این شرایط بکوشیم.
امید که پروژه پتروشیمی کوهدشت نقطه عطفی در رشد صنعتی-اقتصادی این منطقه باشد و در آینده شاهد بسیاری طرحهای دیگر از این دست و روندی گسترده‌تر در راستای اعتلای این دیار باشیم. دیاری که به پشتوانه تاریخ و با همت مردمانش لایق درخششی دیگر در این عرصه است.