[1]
وزیر پیشنهادی امور خارجه با تاکید بر اینکه همه باید قدرت ایران را باور کنیم، گفت: پیام مشارکت گسترده مردم در انتخابات به جهان، عزم مردم ایران برای تعامل با جهان بدون ذره‌ای کوتاه آمدن از حقوق حقه ایران است تا از این مسیر مصالح و منافع نظام تامین شود.
محمدجواد ظریف وزیر پیشنهادی امور خارجه در جلسه علنی نوبت عصر امروز (سه‌شنبه) در دفاع از برنامه‌های پیشنهادی خود گفت: ایران اسلامی قدرتمند است، ما باید قدرت ایران را باور کنیم.
وی افزود: مشارکت گسترده مردم در انتخابات و پذیرش رویکرد رییس جمهور این پیام روشن را به جهان دارد که عزم بزرگ مردم ایران برای تعامل با جهان بدون ذره‌ای کوتاه آمدن از حقوق حقه ایران براساس اصل عزت، حکمت و مصلحت است تا از این مسیر مصالح و منافع نظام در جهت آرمان و منافع ملی تامین شود که از دیدگاه نظری منافع آرمانی و ملی کشور را هم راستا می‌دانم.
وزیر پیشنهادی امور خارجه با بیان اینکه در چند سال اخیر توطئه‌گران، تحریم‌ها و فشارهای ناروایی را به مردم ایران تحمیل کردند، گفت: علیرغم تمامی این فشارهای بی‌منطق، مردم با هوشیاری و خودباوری و با تقویت انسجام ملی در انتخابات اخیر، استقلال و عزت ایران عزیز را تضمین کرده‌اند.
ظریف اضافه کرد: احترام به مردم سالاری دینی و تبعیت از آرای مردم و احترام و اراده آنها و رعایت ارزش‌های اسلامی و اصول اخلاقی می‌تواند الگویی از حکمرانی خوب و موفق به کشورهای اسلامی ارائه کنند.
وی با اشاره به بیانات مقام معظم رهبری گفت: سخنان حکیمانه مقام معظم رهبری بر این پایه است که رای مردم حق‌الناس است، این موضوع بعد جدید و بی‌نظیری را بر مفاهیم مردم‌سالاری و حقوق بشر افزود و مسوولیت در برابر خالق قادر و بصیر علاوه بر پاسخگویی و شفافیت در برابر مردم را به ادبیات این حوزه مهم علوم انسانی اضافه کرد.
وی اضافه کرد: این مفهوم واقعی و اصیل گفتمان انقلاب اسلامی و یادگار امام راحل است که در ساختار معنایی جهان در حال گذار امروزی، قدرت بی‌نظیر، خودساخته و غیرقابل انکاری را به جمهوری اسلامی در سطح منطقه و فراتر از آن داده است، پس ما باید این قدرت بی‌نظیر را باور کنیم، البته نه در شعار بلکه در عمل.
وزیر پیشنهادی امورخارجه تاکید کرد: طبیعتا با این خودباوری و اعتمادبه نفس در صحنه روابط بین‌آلمللی، حضور فعال، سازنده و تاثیرگذار خواهیم داشت، ایران در منطقه‌ای واقع شده است که از گسترش افراطی‌گری، ناامنی و بی‌ثباتی رنج می‌برد، ولی خود لنگرگاه ثبات، امنیت و آرامش خودجوش و نه متکی به قدرت خارجی را دارد، طبیعتا با این سرمایه عظیم اجتماعی و مردم‌سالاری دینی می‌توان نقش بی‌بدیلی در فرآیند اعتدال و آرامش در منطقه ایجاد کرد.
ظریف گفت: مشارکت ایران در فرآیندهای سیاسی در منطقه‌ای ناامن و در عین حال استراتژی عاملی اساسی در جلوگیری از جنگ، خشونت و افراطی‌گری است، قدرت و موقعیت سیاسی و استراتژیک ایران می‌تواند و باید در خدمت پیشرفت همه‌جانبه، هدفمند و توسعه پایدار اقتصادی و بهبود وضعیت رفاه و معیشت مردم ایران قرار گیرد.
وی اضافه کرد: داشتن نیروی انسانی متخصص، کارآمد، وسعت سرزمینی، منابع سرشار انرژی ذخایر فراوان معدنی، راه‌های موصلاتی، فناوری و علم و دانش، چشم‌انداز توسعه ایران و قدرت ما را بیش از پیش درخشان می‌کند.
این عضو کابینه پیشنهادی حسن روحانی گفت: دولت تدبیر و امید همکاری‌های توسعه‌ای و اقتصادی خود را با کشورها و نهادهای موثر در اقتصاد جهانی از موضع استقنا برای پیشرفت و بهبود معیشت مردم به کار خواهد گرفت.
ظریف خطاب به نمایندگان گفت: رویکرد اعتدال در سیاست خارجی دولت مبتنی بر واقع‌بینی، خودباوری و خودآگاهی است. برای ایجاد تفاهم و اعتماد متقابل به منظور ارتقای ظرفیت و توان ملی کشور و امنیت توسعه آن به کار گرفته می‌شود.
وی گفت: در این تعامل سازنده آرمان‌ها، منافع و امنیت ملی جمهوری اسلامی تفکیک‌ناپذیرند و به عنوان اهداف اصلی و غیرقابل تفکیک به شمار می‌آیند.
سیاست خارجه باید از ادعاهای هزینه‌ساز به دور باشد
دولت باید فقط یک سیاست خارجی داشته باشد
وزیر پیشنهادی امور خارجه در بخش دیگری از دفاعیات خود در جلسه علنی بعدازظهر امروز مجلس، گفت: دولت فقط باید یک سیاست خارجی داشته باشد زیرا هیچ دولتی نمی‌تواند با بیش از یک سیاست خارجی کارش را در این دنیای پرآشوب به پیش ببرد و به همین دلیل است که قانون سیاست خارجی را در اختیار رهبری قرار داده که از دعواهای جناحی به دور باشد.
محمدجواد ظریف پیگیری مستمر برنامه‌ها و ایجاد اعتماد متقابل را از ابزار لازم سیاست خارجی عنوان و خاطرنشان کرد: این اعتماد نمی‌تواند یکسویه باشد بلکه دوسویه است، جهان باید اعتماد مردم بزرگ ما را به خود کسب کند. هدف سیاست خارجی، دفاع عزتمند، خودباورانه و هوشمندانه از منافع و مصالح کشور است با زبانی متقاعدکننده و رفتاری متین و حکمت‌آمیز.
وی در ادامه یادآور شد: اعتدال حاصل خودباوری و اعتماد به نفس و تندروی نمود بارز ضعف است، سیاست خارجی دولت اعتدال به دور از حاشیه‌پردازی، حقوق مسلم مردم نه تنها در بحث هسته‌یی بلکه در تمامی امور را پیگیری می‌کند و ذره‌ای از آن کوتاه نمی‌آید؛ در این میان نمایندگان با فریاد احسن اظهارات ظریف را مورد تشویق قرار دهند.
وزیر پیشنهادی امور خارجه ادامه داد: ما با ایجا فرصت و کاهش تهدید دایره دوستان را در منطقه و جهان گسترش می‌دهیم و با باور به توان خود آمادگی داریم که دیگر کنش‌گران صحنه سیاست خارجی را به روابط عادلانه و مبتنی بر همکاری متقابل با ایران وادار کنیم.
وی با اشاره به عدم تمایل خود برای تصدی وزارت خارجه، گفت: من طالب این مسئولیت نبودم و تلاش فراوان کردم تا برادر بزرگوار خود آقای روحانی را متقاعد کنم که این وظیفه را بر عهده من قرار ندهد، اگرچه با رای اعتماد مجلس مسئولیت سنگین و خطیری به عهده من گذاشته می‌شود که تنها با اتکال خاضعانه به قدرت مطلق و لایزال حضرت حق و توسل به پیامبر (ص) و ائمه قابل تحمل است.
ظریف ادامه داد: به عنوان کارشناسی که تمام عمر خود را صرف آموختن، مطالعه، تحقیق، تدریس و اجرای سیاست خارجی کرده‌ام سنگینی این مسئولیت بزرگ را با تمام وجود در برابر ملت بزرگ ایران احساس می‌کنم و می‌دانم دستیابی به جایگاه در خور جمهوری اسلامی ایران حتما با مخالفت و چالش جدی روبروست اما با تمام دشواری‌ها لحظه‌ای تردید نکردم که یاری خدا برای ملت ایران نزدیک است.
نمایندگان با فریادهای احسنت خود این اظهارات ظریف را نیز تشویق کردند.
وزیر پیشنهادی امور خارجه در بخش دیگری از اظهارات خود یادآور شد: شرایط جهانی کنونی بسیار پیچیده است و جمهوری اسلامی در منطقه‌ای حساس و پرخطر رسالتی مهم بر عهده دارد. سیاست استقلال‌طلبانه و رویکرد عزتمدارانه جمهوری اسلامی نقش برجسته‌ای در جهان به ایران داده و برای ایفای این نقش، سیاست خارجی باید ملی، فراجناحی و بر اساس قانون اساسی تحت نظارت مستقیم مقام معظم رهبری باشد.
نمایندگان مجلس با فریادهای احسنت خود این سخنان وزیر پیشنهادی امور خارجه را تایید کردند.
ظریف یادآور شد: من همواره در هر مسئولیتی که تاکنون در عرصه سیاست خارجی داشتم این اصل را نصب‌العین قرار داده‌ام و افتخارم این است که در اجرای تدابیر داهیانه رهبری در جنگ تحمیلی، بحران عراق، افغانستان، پرونده هسته‌یی و موضوعات دیگر سیاست خارجی کوتاهی نکردم و همواره مورد مرحمت ایشان قرار گرفته‌ام.
وی تصریح کرد: سیاست خارجی عرصه منافع و امنیت ملی کشور است و نباید دستخوش سلیقه‌های جناحی شود. سیاست خارجی امری تخصصی است، من باندگرا نیستم و دست هر کس که بتواند منافع ملی را به پیش ببرد می‌بوسم و این را در ۲۵ سال سابقه مدیریتی‌ام انجام داده‌ام. نه با اتوبوس که تاکنون یک نفر از اقوام و دوستانم را وارد وزارت خارجه نکردم و با کارشناسان خدوم وزارت کار کرده‌ام.
وزیر پیشنهادی امور خارجه با تاکید بر اینکه سیاست خارجی باید از هیجانان روزمره و ادعاهای هزینه‌ساز به دور باشد، اضافه کرد: در حوزه سیاست خارجی باید عرصه اجرا و تحلیل تفکیک شود. در قلمروی تحلیل من، خود و همکارانم را موظف می دانم که همچون دیدبانی صادق زمینه‌های فرصت‌ساز یا تهدیدآفرین و اوضاع منطقه و جهان را به مسئولین و در راس آنها رهبری منتقل کنم و در این مسئولیت از تمام توان حرفه‌ای و قدرت تحلیلی خود بهره می‌بریم و آن را در کمال راستگویی و خیرخواهی انجام می‌دهیم و از جوسازی و ارعاب واهمه نداریم.
وزیر پیشنهادی امور خارجه همچنین تاکید کرد: در مرحله اجرا دستگاه سیاست خارجی خود را موظف به تصمیماتی می‌داند که توسط مراجع عالیه نظام ابلاغ می‌شود، در این عرصه تمام توان کارشناسی خود را بسیج می‌کنیم که چه این تصمیم موافق نظر یا مخالف تحلیل ما باشد آن را دنبال کنیم زیرا دولت فقط باید یک سیاست خارجی داشته باشد و هیچ دولتی نمی‌تواند با بیش از یک سیاست خارجی کارش را در این دنیای پرآشوب به پیش ببرد به همین دلیل است که قانون نظارت بر این حوزه را در اختیار رهبری قرار داده تا از دعواهای جناحی به دور باشد.
ظریف با بیان اینکه سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران بر اساس اهداف کلان غیرقابل خدشه و اهداف اجرایی و عملیاتی با توجه به شرایط منطقه،جهان و مصالح ملی تعیین می‌شود، اظهار کرد: اهداف کلان سیاست خارجی جمهوری اسلامی در قانون اساسی، رهنمودهای امام، مقام معظم رهبری و اسناد بالا دستی و به منظور پیشبرد آرمان‌های نظام جمهوری اسلامی و آرمان‌های انقلاب اسلامی مشخص شده است و بر اساس این اهداف کلان باید به تبیین هوشمندانه، شناخت دقیق شرایط جهانی ، ترسیم جایگاه ایران و شناسایی واقع‌بینانه فرصت‌ها و چالش‌ها پرداخت.
وزیر پیشنهادی امور خارجه، دوران فعلی روابط بین‌الملل را دوران گذار توصیف کرد و گفت: این از حساس‌ترین و مخاطره‌آمیزترین مقاطع دوران انتقالی است. این دوران گذار غالبا با جنگ بوده اما اکنون علیرغم رقابت‌های سنگین و سهمناک و بدون استفاده از اهرم نظامی است. یکی از پیچیده‌ترین دلایل این تحول، تحول در مفهوم قدرت است. گذار از تمرکز بر قدرت نظامی به سایر ابعاد نوظهور قدرت و اشاعه معنای غیرنظامی مانند قدرت اقتصادی، علمی و فناوری و قدرت اجماع‌سازی از نمادهای مهم این تحول است.
ظریف در ادامه با بیان اینکه فضا برای کنش‌گرانی مثل جمهوری اسلامی به طرز بی‌سابقه‌ای باز شده، یادآور شد: نظریه‌های پایان تاریخ و برخورد تمدن‌ها در کنار تلاش سیاسی برای تشدید اسلام‌هراسی و ایران‌ستیزی نشانگر نگرانی از قدرت جمهوری اسلامی است و ما اگر می‌خواهیم در حوزه‌هایی که رقبا نگرانند پیش برویم باید بر این ابعاد قدرت جمهوری اسلامی تاکید کنیم و دیپلماسی کشور را بر این مبنا قرار دهیم.
وی با اشاره به امکان حضور ایران در عرصه بین‌الملل با توجه به استقلال آن و هویت تاثیرگذار جمهوری اسلامی،اظهار کرد:امکان ارتقای ایران بسیار بیش از قدرت منطقه‌ای فراهم است و توانمندی تاثیرگذاری ایران فراتر از نقش یک قدرت میانی در صحنه جهانی است.
وزیر پیشنهادی امور خارجه با اشاره به نقش فزآینده اسلام در صحنه بین‌الملل، بیداری اسلامی و تحول‌خواهی در کشورهای اسلامی، یادآور شد: جهان با چالش افراط و سکولاریزم مواجه شده و ستیزهای فرقه‌ای سبب شده شکاف‌های اجتماعی عمیق شود و تهدید و بی‌ثباتی گسترش یابد، بر این اساس شرایط برای تبیین الگوی بومی مردم‌سالاری دینی فرصت مناسبی برای تبیین و ارائه عملی اعتدال به عنوان گفتمان انقلاب به ویژه در سایه انتخابات اخیر فراهم شده است.
وی به وجود چالش‌هایی در برابر کشور نیز اشاره کرد و گفت که باید با برنامه‌ریزی از این چالش‌ها عبور کرد و نقش کشور را در دوره انتقالی تثبیت کرد.
پاسخ به ادعای یک نماینده
ظریف با اشاره به اظهارات یکی از نمایندگان در مورد پایان‌نامه وی و استاد راهنمای او برای پایان‌نامه‌اش، گفت: من فوق لیسانس را در دانشگاهی در غرب آمریکا گرفتم و دکترا را هفت سال بعد در مرکز آمریکا که دو هزار کیلومتر با قبلی فاصله دارد گرفتم و استاد راهنمای هر کدام از پایان‌نامه‌ها متفاوت است. یکی از افتخارات بزرگ زندگی من این است که تلاش کردم مسئولیت عراق را در جنگ تحمیلی از دبیرکل سازمان ملل بگیرم، می‌دانم که دوستان به چه کسی اشاره می‌کنند اما به آنها اطلاعات غلط دادند و آن فرد هیچ وقت معلم من نبوده است. مگر بد است یک سیاس کهنه‌کار [کسینجر] ۸۰ ساله به یک فرزند این انقلاب بگوید دشمن قابل احترام؟!
در طول شش سال گذشته از کشور خارج نشده‌ام
وزیر پیشنهادی امور خارجه در ادامه گفت: نمی‌دانم این نماینده محترم با من چند ثانیه حشر و نشر داشته است و یا از کدام نوشته، رفتار و یا سابقه سیاسی و اعتقادی و خانوادگی بنده به این نتیجه رسیده‌اند که نه ۹۰ درصد بلکه صددرصد غربی فکر می‌کنم.
ظریف ادامه داد: برادر دیگری در کمیسیون سوالی را مطرح کرد که نشستند و پاسخ من را گوش کنند دوباره همان سوال را با عباراتی حق به جانبه در صحن علنی مجلس مطرح کردند که از ملت شریف ایران که وقت و خانه شریف آنها را برای چنین موضوعاتی صرف می‌کنم، پوزش می‌خواهم.
پاسخ به ادعای گرین کارت
وی در پاسخ به ادعای برخی افراد در مورد گرین کارت او تاکید کرد: بنده در سال ۱۳۹۲ حتی یک لحظه از ایران خارج نشدم، نیمه اول نوروز امسال در تهران و شمال و نیمه دوم نوروز را در کنار بارگاه ملکوتی حضرت ثامن‌الحجج به وظیفه پرافتخار رانندگی ویلچر مادر بزرگوارم مشغول بودم.
وزیر پیشنهادی امور خارجه خطاب به نمایندگانی که این شبهه را مطرح کرده بودند گفت: گرچه دولت نهم علیرغم نظر بزرگان نظام بنده را در ۴۷ سالگی خانه‌نشین کرد و علیرغم اینکه تدریس کتاب درسی نوشته شده توسط خودم را به دانشجویانم سپرد و علیرغم اینکه از چندین دانشگاه معتبر جهان پیشنهاد تدریس دارم ولی با کمال افتخار بیان می‌کنم که در شش سال گذشته فقط در ایران مانده‌ام و حتی یک لحظه هم فکر خروج از ایران را نداشتم.
ظریف خاطرنشان کرد: برخی از نمایندگان در مورد ارتباطاتم با برخی از مقامات کنونی آمریکا سوال می‌کنند، این مقامات یک روزی مخالفین دولت جنگ‌طلب بودند که بنده کارهایم را در همان زمان نیز در حیطه وظایفم انجام می‌دادم اما اگر توانستم در میان این جنگ‌طلبان اختلاف ایجاد کنم این افتخار بنده است چون وظیفه‌ام را انجام دادم.
وی افزود: طبیعتا عافیت‌طلبی و نشستن در خانه برایم راحت‌تر بود ولی افتخار می‌کنم که بر اساس بزرگان نظام و با نظر و اجازه آنها این کار را انجام دادم.
ظریف، خطاب به برخی منتقدان خود گفت: این افراد نگفتند که چرا رسانه‌های صهیونیستی به من حمله می‌کنند؟ اما آیا اینکه دشمنان به توانمندی یک فرزند کوچک شما اذعان و اعتراف می‌کند، بد است؟
وزیر پیشنهادی امور خارجه خطاب به نمایندگان گفت: برای روشن شدن ذهن شما این مثال را مطرح می‌کنم که به دنبال تصویب اولین قطعنامه ظالمانه شورای امنیت علیه برنامه صلح‌آمیز هسته‌یی ایران به لطف خدا و به یاری امام زمان (عج) سخنرانی مستدلی را در اثبات حقانیت کشور به شکلی در شورای امنیت ارائه کردم که سفیر انگلیس در جلسه فردای سفارتش به همکارانش گفت که این سخنرانی را باید در کلاسهای دیپلماسی برای دیپلمات‌های انگلیسی تدریس کنیم تا بفهمند که چطور بایداز منافع ملی‌شان دفاع کنند.
وی اضافه کرد: وقتی همان سخنرانی به استحضار مقام معظم رهبری رسید فرمودند «به وزارت خارجه بگویید که از طرف من به آقای ظریف گفته شود خسته نباشید، بسیار خوب و قوی صحبت کردید، متشکرم و ان‌شاءالله موفق باشید» حال نمی‌دانم چرا برخی از دوستان ما تلاش می‌کنند شرایط را وارونه جلوه دهند.
ظریف خطاب به نمایندگان گفت: همچنین با تاکید بر اینکه شرایط منطقه‌ای خطیر و لزوم مواجهه جدی با آن ایجاب می‌کند که سهم مشترکی از این وضعیت حساس داشته باشیم .
وی همچنین اعلام آمادگی کرد که در صورت دادن رای اعتماد مجلس به او برای تعامل مثبت با مجلس و سایر دستگاه‌های ذیربط برای تولید این سهم مشترک آمادگی دارد در ظرفیت مجلس در دیپلماسی هدفمند پارلمانی استفاده می‌کند. در غیر این صورت حتما با صداقت با شما برخورد خواهد کرد.