- پایگاه خبری، تحلیلی میرملاس - https://www.mirmalas.com -

پاتوق هنری و نمایشگاه مجازی۳۱/ خوشنویسی (سیاه مشق) سلیمان میری

12copy - Copy

 

———————————————

سلیمان میری / کوهدشت

کارشناس طراحی و چاپ پارچه و لباس دانشگاه هنر تهران

 پایان نامه کارشناسی با عنوان کاربرد فرم های سیاه مشق دوره قاجار در طراحی پارچه ولباس

مدرس و دارای مدرک ممتاز انجمن خوشنویسان ایران
————-

 بخشی از فعالیت های هنری و در یافت لوح و جوائز 

–  نفر اول پانزدهمین جشنواره بین المللی هنرهای تجسمی جوانان جهان

–  نفر اول شانزدهمین جشنواره بین المللی هنرهای تجسمی جوانان جهان

–  نفر اول هفدهمین جشنواره بین المللی هنرهای تجسمی جوانان جهان

– مسئول و دستیار کارگاه خوشنویسی نوزدهمین جشنواره بین المللی هنرهای تجسمی جوانان جهان

– تقدیر از سومین  جشنواره بین المللی فجـر

– تقدیر از چهارمین  جشنواره بین المللی فجـر

 – مقام اول مسابقه بزرگ تسنیم صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران

– اثر برگزیده نخستین دوسالانه خوشنویسی ایران. قزوین

– دیپلم افتخار و نفر اول جشنواره خوشنویسی رضوی یزد در رشته شکسته نستعتیق 

– برگزاری نمایشگاه گروهی هنر ایران. موزه فشن کوبه ژاپن

– برگزاری دوره های تدریس و آموزش خوشنویسی در انجمن خوشنویسان ایران

– مقام اول دومین جشنواره تولیدات حوزه هنری ایران

– نفر سوم پنجمین جشنواره هنر جوان در بخش نستعلیق

– برگزیده اولین جشنواره هنرهای تجسمی جوانان ایران

–  برگزاری کلاس های آموزش خوشنویسی و کالیگرافی در دانشگاه هنر تهران

– برگزاری  ۴نمایشگاه کیف و کمربندهای چرمی با استفاده از خوشنویسی ایرانی در تهران

– برگزیده بخش خوشنویسی فرهنگستان هنر جهت اعزام به کشور لیتوانی

 –  شرکت در نمایشگاه اساتید خوشنویسی ایران.یزد

– عضو موسسین کانون تایپوگرافی دانشگاه هنر تهران

—————————————-

سیاه مشق از انتزاع سنتی تا انتزاع شخصی

با ظهور اسلام و پایان دوره ساسانیان خط عربی کوفی جایگزین خط پهلوی شد بنابراین تاریخ تحول خط فارسی همانا تاریخ تحول خط عربی است. در حالی که عمده تبدیل نگارش حروف به خوشنویسی هنرمندانه در جهان اسلام به عهده ایرانیان بوده است.

 در زمان حکومت تیموریان در ایران،خط و خوشنویسی به اوج کمال خود رسید. پس از خط تعلیق که نخستین خط شکل گرفته ایرانی بود نستعلیق شکل گرفت که به گواه آثار آفریده شده به عنوان زیباترین خط و برترین خط اسلامی شناخته شده و آن را «عروس خطوط اسلامی» نامیده اند. در تکامل خط نستعلیق اساتید زیادی کوشش های فراوانی کردند تا اینکه در دوره شاه عباس صفوی خوشنویس نامی و بزرگ، میرعمادالحسنی با نبوغ خود تغییرات و سبکی در خط نستعلیق بوجود آورد که هنوز پس از گذشت ۴۰۰ سال الهام بخش خوشنویسان است. از سده هفتم به بعد نوعی از تمرین خطوط شش گانه از فرم تفنن خارج و وارد رقعه های مستقل شد که به آن سیاه مشق می گویند. آیدین آغداشلو تعریف خاصی از سیاه مشق ارایه کرده است: « گونه ای از خط نستعلیق بدون اینکه در ماهیت اصلی اش تغییری ایجاد شود، سیاه مشق است که در آن خوشنویس بدون توجه به وجه ادبی متن، حروف را بر روی هم تکرار میکند.» سیاه مشق همواره به عنوان قالب بسیار زیبایی که خوشنویس امکان این را داشت که عواطف، احساسات و درونیات خود را به شیوه ای آزادانه تر بیان کند مورد توجه خوشنویسان مخصوصا نستعلیق نویسان بوده است.کلا موضوعی بنام سیاه مشق بر اثر کمبود فضای کاغذ در زمان گذشته بوجود آمد. بر اساس تعاریف مختلف ارایه شده وآثار بجامانده میتوان گفت سیاه مشق یکی از قالب های خوشنویسی به ویژه نستعلیق است که در آن وجه صوری و فنی اثر بر وجه ادبی آن غالب است. از قرن یازدهم هجری شیوه سیاه مشق از صورت یک تمرین ساده ابتدایی به صورت زبان و بیانی تازه و شگفت انگیز درآمد و در قرن سیزدهم یعنی دوره ناصری به اوج رسید. زبانی که به عنوان یک هنر ناب و فارغ از دغدغه انتقال ادبی مفاهیم و فقط با ایجاد زیبایی بصری تا به امروز تداوم یافته است. سیاه مشق در دوره قاجار به دست هنرمندان بزرگی چون میرزاغلامرضااصفهانی، میرحسین خوشنویس باشی و میرزاکاظم به کمال رسید و به عنوان قالبی زیبا و هنرمندانه مورد توجه قرار گرفت. آنچه امروزه به عنوان سیاه مشق میشناسیم، هنرمندانه ترین بخش خوشنویسی ایرانی است، جایی که ترکیب بندی ودرک عالی از فضا و کادر رخ مینماید. برترین ویژگی سیاه مشق ریتم یا تکرار است.ریتم از یک سو تاکید و شخصیت بخشیدن به هر یک از عناصر است و از سویی به خوشنویس اجازه می دهد تا با استفاده از آن فضاهای مثبت ومنفی فعال و زیبا بیافریند.در بسیاری از سیاه مشق ها خوشنویس از دو یا چند دانگ قلم استفاده کرده است که فضایی با عمق و پرسپکتیو به دست آمده است. هر چند تلاقی و برخورد حروف و کلمات و قرار گرفتن آنها بر روی همدیگر نیز چنین احساسی را ایجاد میکند. سیاه مشق از طرفی سفیدمشق نیز میباشد به صورتی که خوشنویس در اثر خود به همان اندازه که به فضای سیاه توجه دارد باید به فضای سفید نیز توجه داشته باشد. در واقع همان قانون سواد و بیاض را در کل قطعه باید بوجود آورد. این مختصری بود که میتواند کمک کند تا دلایل زیبایی سیاه مشق به عنوان جلوه ای ناب از هنر انتزاعی نشان داده شود تا به درک عمیق تری از رابطه شاکله حروف با ترکیب بندی برسیم.بررسی سیاه مشق از جهات مختلف به ما کمک میکند که بیشتر به ظرفیت های آن برای ایجاد ترکیب بندی های متفاوت و منسجم در فضاهای مختلف پی ببریم.

 

این مجموعه حاصل تلاش چند ساله ام در زمینه سیاه مشق بوده است. بیشترین سعی من رسیدن به “فردیتی” متفاوت و نگاهی از روزنه شخصی و انتزاعی برای ایجاد کارکرد معناگرایانه و فضاسازی مدرن با حروف نستعلیق بوده است و نیز مهمترین دغدغه ام جاری کردن “من بی خویشتن” در کالبد آثارم بوده است.  امید است که این گام های کوچک شروعی برای خلق آثاری از این دست با نگاهی خاص باشد.  

————————–

 

 

 

*

0012

*

3

*

4

*

5

*

7

*

8

*

 9

*

 10

*

 11

*

 12

*

13

*

14

*

15*

16

*

17

*

18

*

19

*

200 copy

*