سیداحمد میرعمادی / میرملاس نیوز :
شرح خطبه امام سجاد(ع) در شهر شام
“قسمت سوم “
عبادت امام علی(ع)
امام سجاد(ع) در بخش دیگر از خطبه خود در شهر شام به سابقه عبادت امام علی(ع) اشاره کردند و فرمودند :
وَ زَیْنِ اْلعابِدینَ وَ تاجِ الَبکائین. من فرزند کسی هستم که زینت عبادت کنندگان و سرور مناجات گران و گریه کنندگان درگاه خدا است.
وَ اَصْبَرِ الصابِرین وَ اَفْضَلِ اْلقائِمین مِنْ آلِ یاسین رَسُولِ رَبّ ِ اْلعالَمین. من فرزند کسی هستم که استقامت ترین استقامت کنندگان یعنی صابرترین انسان ها و بهترین قیام کنندگان برای عبادت از نسل آل یاسین و رسول پروردگار جهانیان است.
امام سجاد(ع) امیرالمؤمنین علی(ع) را در این جملات به صفتی یاد می کند که با این صفات او را از همه رهبران دنیا ممتاز می کند و یزید بهره ای از این صفات ندارد و آن صفت عبادت است : علی(ع) شخصیتی است که در میدان جنگ ، کرار غیرفرار ، در میدان سیاست ، زمامداری عادل و در میدان عبادت و خلوت با خدا ، عابدترین مردم است ، امام سجاد(ع) با آن که عبادت های فراوان و طولانی داشت ، عبادت خود را بسی کوچک تر و ناچیز تر از عبادت علی(ع) می دید و می فرمود : “وَ مَنْ یُطیقُ هذا”. چه کسی طاقت عبادت علی(ع) دارد ، او که خود زین العابدین و سید الساجدین است ، این لقب را زیبنده علی(ع) می داند ، زیرا علی (ع) زیباترین روح پرستنده و زیور و زینت پرستش کنندگان است.
عبادت علی(ع) نظیر ندارد : ابن ابی الحدید می گوید : علی(ع) عابدترین مردم بود و بیش از همه نماز و روزه می گزارد و مردم نماز شب و مناجات با پروردگار را از او آموختند. به عنوان نمونه در آن شب سرد در جنگ صفین(لیله الهریر) زیراندازی برای خودش گستراند در حالی که تیرها در برابرش به زمین می نشست و از راست و چپ از بیخ گوش او می گذشت ، به نماز مشغول شد و هراسی به خود راه نداد.
علامه مجلسی روایتی را از نوف بکالی نقل می کند که علی(ع) شبی دست به دیوار گذاشته بود و این آیه را می خواند : اِنَّ فی خَلْقِ السَّمواتِ وَاْلارضِ… و گریه می کرد بعد به من فرمود :
ای نوف خوابی یا بیدار ، گفتم : یا علی بیدارم، امشب ما را خیلی گریاندی فرمود : ای نوف : اگر امشب از خوف خدا گریستی فردای قیامت در پیشگاه خدا چشم ات روشن خواهد بود. ای نوف : یک قطره اشک چشم مؤمن از خوف خدا ، دریائی از آتش جهنم را خاموش می کند.
ابودرداء عبادت علی(ع) را اینگونه شرح می دهد : سحرگاهان علی(ع) را در نخلستان دیدم که قرآن میخواند و اشک می ریخت و در اواخر شب دیدم که در نخلستان از خود بی خود شد و از شدت گریه و بی تابی بر روی زمین افتاد و خاموش شد ، به بالای سر علی(ع) رفتم او را چون چوب خشکی بر زمین دیدم ، حرکتش دادم ، دیدم تکان نمی خورد ، گمان کردم علی(ع) از دنیا رفت “انا لله و انا الیه راجعون” سپس به خانه علی آمدم تا فاطمه زهرا(س) را خبر کنم ، وقتی خبر دادم ، فاطمه(س) فرمود : علی(ع) را در چه حالی دیدی ، گفتم در حال عبادت ، فرمود : علی(ع) از دنیا نرفته بلکه از خوف خدا غش کرده است.
پیغمبر اکرم(ص) در پاسخ کسانی که از تندی علی(ع) در نزد وی گله می کردند ، فرمود : علی(ع) را ملامت نکنید زیرا او شیفته خدا است.
هیچ کس در مناجات و دعا به علی(ع) نرسیده است ، یک نمونه اش دعای کمیل است .
هُوَ الَبکّاءُ فیِ اّلمْحرابِ لَیْلاً هَوَ الضّحاک اِذَا اشْتَدَّ الضَّرابِ
در محراب عبادت به شدت گریان و در میدان جنگ به شدت خندان .
در روایتی از امام صادق(ع) نقل شده بکائون( بسیار گریه کنندگان ) پنج نفر بودند : ۱- آدم از فراق بهشت ۲- یعقوب در فراق یوسف ۳- یوسف از فراق یعقوب ۴- فاطمه زهرا(س) از فراق پدر و مصیبت های بعد از پیامبر(ص) ۵- امام سجاد(ع) بخاطر واقعه کربلا. اما امیرالمؤمنین علی(ع) سرور بکائون و گریه کنندگان است.
علی(ع) بخاطر عظمت خدا گریه می کرد ، همچنانکه خودش عبادت مردم را به سه دسته تقسیم کرد. و فرمود : گروهی از مردم خدا را با میل و رغبت ، به امید نعمت های بهشتی عبادت می کنند ، این عبادت تاجران است. عده ای از مردم خدا را از روی ترس از آتش جهنم عبادت می کنند که این عبادت عبید و
بندگان است. برخی هم بخاطر شکر گذاری عبادت می کنند که این عبادت احرار و آزادگان است. اما عبادت علی(ع) چگونه است فرمود : اِلهی ما عَبَدْتُکَ طَمَعَا لِلْجَنَّهِ وَ لاخَوفاً مِنَ النّار بَلْ وَجَدْتُکَ اَهْلاً لِلْعِبادَه. خدایا تو را بخاطر طمع به بهشت یاترس از آتش جهنم عبادت نمی کنم بلکه تو را شایسته عبادت دیدم.
برای پی بردن به راز و نیاز خالصانه و عاشقانه علی(ع) با خدای خود همین یک جمله کافی است که فرمود:
اِلهی کفی بی عِزًّا اَنْ اَکوُنَ لَکَ عَبْدًا و کَفی بی فَخْراً اَنْ تَکُونَ لی رَبّاً اَنْتَ کَما اُحِبُّ فاَجْعَلْنی کَما تُحبُّ.
بنابراین علی(ع) عابدترین مردم ، صبورترین انسان ها و بهترین قیام کنندگان در راه خدا است.