«بیینال سریلانکا» فرصت خوبی بود/ حجت امانی * نقاش
*
حجت امانی* نقاش / پاتوق هنری ” میرملاس نیوز”
«بیینال سریلانکا» فرصت خوبی بود که اسمی از کشور ما بین ۲۰ کشوری که حضور داشتند مطرح شود و گوشهای از سالنها به ما اختصاص داده شد تا بتوانیم کار هنریمان را به نمایش بگذاریم. موضوع این بیینال تاریخسازی بود. وجود بیینال هنری در هر مکانی نشان از رشد فرهنگی آن منطقه دارد. بیینال سریلانکا هم توانسته بود بخشی از تاریخ آن کشور را که به جنگها و استعمار برمیگردد نشان دهد. بعد از داشتن جنگهایی که برایشان نتایج ناخوشایندی به همراه داشت، توانسته بودند در هنرشان این را نشان دهند. در بخش دیگر به آیین و سنتهای سریلانکا و بخشی از هنرمندان به بحث مرز جغرافیایی و استعمار پرداخته بودند و توانسته بودند این مفاهیم را از طریق هنرشان بیان کنند. قطعا هنر ابزار نیرومندی برای بیان است. شاید خیلی از سیاستمداران نتوانند حرفشان را رک و صریح بزنند اما از طریق هنر میتوان بین تمدنها و فرهنگها را آشتی داد. کار ما هم که نشانی از فرهنگ ایرانی بود برایشان جای سوال بود و فرصتی به ما داد که فرهنگمان را برایشان بازگو کنیم. انگار همه میخواستند با یک روح مشترک هدفشان را بیان کنند. این بیینال یک دوستی از گوشه کنار جهان به وجود آورد و صلح فرهنگی ساخت.
کارهایی که به موضوع جنگ پرداخته بودند بهطور مستقیم به خود مقوله جنگ اشاره نکرده بودند بلکه زشتیهایی را که جنگ پس از خود به جا میگذارد، به نمایش گذاشتند. بعضیها با نقشه جغرافیایی کار کرده بودند، بعضیها تأثیر جنگ بر میراث مکتوب را درقالب هنری کتاب و تخریب کتاب بهعنوان نماد فرهنگ بر اثر جنگ نشان داده بودند. در آثار اشاره مستقیم به جنگ نشده بود و اما از زشتیهای بعد از جنگ که لطمههایی به فرهنگ و هویت کشور ارایه کنند گفته بود و به نظرم این کار موفقتر از این است که خود جنگ را نمایش دهیم. جنگ فاجعه است، اما در زمان جنگ نمیتوانیم این فاجعه را درست ببینیم درحالیکه بعد از جنگ تخریبها خودشان را نشان میدهند و این آثار هم اتفاقات و پیامدها را بازنمایی کرده بودند.
نکته جالب دیگر در این بیینال، برگزاری نشستهای تخصصی درباره فرهنگ و هنر شرق و اینکه چگونه بتوانیم آثاری خلق کنیم که در زمینه تاریخ شرق بتوانند موثر باشند، بود. درباره هنر شرق منبع منسجمی وجود ندارد و این موضوع بهعنوان چالش بررسی شد که چگونه میتوانیم هنر معاصر شرق را به صورت هنر تدوینشده و تاریخ هنر تدوینشده شرق بسازیم. همچنین حضور مدیاهای مختلف در کنار هم، از تکنیک سنتی رنگ روغن تا مولتیمدیا باعث شده بود همه در کنار هم به یک بیان مشترک برسند و در کنار همه اینها یک روح شرقی به چشم میخورد که باعث شده بود حتی هنرمندان کشورهای دیگر تحت تأثیر هنر شرق کار کنند.
*
*
*
*
*