تاریخ : جمعه, ۱۰ فروردین , ۱۴۰۳
4

رویکرد امام خمینی(ره) به مسئله جرم سیاسی

  • کد خبر : 45484
  • 12 اسفند 1392 - 18:00

  حجت الاسلام رحیم جعفری/میرملاس نیوز   مقدمه: جرم سیاسی امروزه در یک مقطع بسیار حساس و بعضاً نابسامان از دوران حیات خود به سر می برد . تحولات شدید و بعضاً گیج کننده ای که طی سالهای متمادی بر این جرم و مباشران آن یعنی مجرمان سیاسی گذشته است ،آن چنان سریع و شتابنده […]

 

حجت الاسلام رحیم جعفری/میرملاس نیوز

 

مقدمه:

جرم سیاسی امروزه در یک مقطع بسیار حساس و بعضاً نابسامان از دوران حیات خود به سر می برد . تحولات شدید و بعضاً گیج کننده ای که طی سالهای متمادی بر این جرم و مباشران آن یعنی مجرمان سیاسی گذشته است ،آن چنان سریع و شتابنده بود که تمامی تاریخ چند هزار ساله آن را که در قالب و نمای خاصی  شکل گرفته بود در هم شکسته و فرو ریخته است و بنیان های نو و تازه ای فرا روی جامعه انسانی قرار داده است. بدیهی است برای رفع مشکلات و بهتر شدن وضع موجود بازنگری و گشودن افق های جدیدی از مباحث اسلامی و قبول واقعیت های مربوط به شرایط زمانی و مکانی ،و درک نیازها و مقتضیات جدید امری اجتناب ناپذیر است.

اکثر دولت ها از ارائه تعریف جرم سیاسی یا احصاء جرایم سیاسی بدون ارائه تعریف آن خودداری نموده اند . در این باره قانون اساسی کشور ما در اصل ۱۶۸ نامی از جرم سیاسی به میان آورده لکن تعریف آن را به عهده قوانین عادی نهاده است. اما اقدام خاصی در این زمینه به عمل نیامده است و شاید این امر به لحاظ ماهیت مبهم و تفکیک ناپذیر جرم سیاسی از جرایم دیگر است.

حقیقت این است که ارائه تعریف کامل یک شی ء به تمام اوصاف آن همیشه از عقول بشر ساخته نیست ، زیرا در یک تعریف دشوار می شود تمامی معرف های یک شی ء را که باید معلوم باشد به دست آورد.

این سخن اگر در تمامی موارد صادق نباشد ،در باب جرم سیاسی صحت دارد . مفهوم جرم سیاسی ، مفهومی است دیریاب واین دشواری از خود مفهوم سیاست نشأت می گیرد . در عین حال تعاریف زیادی از جرم سیاسی ارائه شده است.

آنچه از مجموع تعاریف می توان به عنوان جامع بین آنها ذکر نمود ، انگیزه ارتکاب و اهداف جرم است که مبتنی بر منفعت شخصی و اختصاصی مرتکب نمی باشد . بلکه از دیدگاه مرتکب هدف ، تأمین منافع عمومی ،  ارتقای وضعیت اجتماعی و تغییرات اساسی در ساختار نظام حاکم می باشد.

مألاً، اگر معلوم شود اقدامات او با انگیزه ارضای تمنیات شخصی و منافع فردی یا گروهی خاص باشد ، جزء جرایم عمومی محسوب خواهد شد و شاید به همین جهت است که رسیدگی به جرم سیاسی به طور ویژه مطمع نظر قانون اساسی قرار گرفته و برای آن روش خاصی را پیش بینی نموده است .

در مجموع با توجه به شرایط خاص بین المللی و داخلی که در دوره تجربه سیاسی مهمی به سر می بریم و بر اساس نهادهای حقوقی کشورهای مختلف و تعاریف فقها و حقوق دانان در جرم سیاسی ارکان و محورهای زیر قابل توجه و ملاک عمل است.

 

۱- به عقیده گروهی ،در تعریف و تشخیص جرم سیاسی هدف و انگیزه مجرم باید ملاک و معیار باشد.

یعنی اگر هدف و انگیزه سیاسی باشد ، جرم، جرم سیاسی است. در این دیدگاه هر عملی با انگیزه سیاسی می تواند جرم سیاسی محسوب شود ، در این صورت گستره جرایم سیاسی توسعه می یابد.

۲- به عقیده جمعی دیگر از حقوقدانان ، ملاک جرم سیاسی ، طبیعت حق مورد تجاوز است. یعنی اگر اقدام مجرمانه به دولت و تشکیلات آن صدمه بزند ، جرم سیاسی است.

۳- دیدگاه یا گرایش سوم صرفاً جرایمی را که در حال و هوای انقلاب یا جنگ داخلی واقع می شود، هرگاه مربوط به انقلاب و جنگ داخلی و همچنین از اعمالی باشد که جنگ و مقررات نظامی ، آن را تأیید می کند ، جرم سیاسی است و گرنه جرم عادی است.

 

با این مقدمه این مسئله مهم را متبرک می کنیم به آراء و اندیشه های بنیان گذار جمهوری اسلامی حضرت امام خمینی (ره) که هم جایگاه ایشان در بحث روشن شود و هم زینت آن باشد و لذا رویکرد حضرت امام را در خصوص جرم سیاسی مورد بحث و بررسی قرار می دهیم و انشاا… در آینده مباحث دیگری مثل تاریخچه جرم سیاسی در جهان اسلام و ایران چه قبل از انقلاب چه بعد از انقلاب و همچنین مسائلی مثل هیئت منصفه  و ارتباط آن با جرم سیاسی و اصل ۱۶۸ قانون اساسی را مورد مداقه بیشتر قرار خواهیم داد.

                                                                                                                 انشاا…

 

 

رویکرد امام خمینی(ره) به مسئله جرم سیاسی

امام خمینی (ره) بعنوان یک فقیه آشنای به مبانی حقوق اسلامی و در عین حال به عنوان یک رهبر سیاسی و انقلابی که در اواخر قرن بیستم رهبری یکی از بی نظیرترین انقلابهای جهان را بعهده داشت که منتهی به تشکیل حکومت جمهوری اسلامی در ایران شد ،ً گرچه بطور رسمی و مستقیم راجع به جرم سیاسی اظهار نظر نکرده اند اما در افکار و اندیشه های این بزرگ مرد تاریخ معاصر اظهاراتی دیده می شود که تعریض به این مسئله است که به آنها اشاره می کنیم.

 

پنج اصل کلی در آثار و اندیشه امام خمینی وجود دارد که ضمن اهمیت ذاتی آنها به نحوی ارتباط با مسئله جرم سیاسی یا همان مخالفان سیاسی پیدا می کند که ضمن بیان آنها تا حدودی رویکرد امام خمینی در بحث جرم سیاسی و یا مخالفت سیاسی مشخص می شود.

۱. اصل کرامت ذاتی انسانی

۲. اصل آزادی

۳. اصل برابری

۴. اصل برابری و عدالت

۵. فرمان هشت ماده ای امام خمینی (ره) خطاب به قوه قضائیه و ارگانهای اجرایی کشور

 

 

_ کرامت ذاتی انسانی :

 بمعنی شرافت ، حیثیت[۱]، افتخار و استحقاق احترام است که کاملاً فطری ،غیر قابل تجزیه و غیر قابل سلب است و در صورت عدم توجه به آن ، ارزش هایی چون عدالت ،آزادی ،برادری و صلح بی معناست به تعبیر دیگر مبانی ارزش های اشاره شده مسئله کرامت ذاتی انسانی است که مهم ترین شرط تضمین آن ایجاد یک نظام حقوقی است که بر محور حاکمیت قانون باشد که یکی از شرایط تحقق آن که شاید ضروری ترین شرط  هم باشد< شناسایی حق تعیین آزادانه سرنوشت شهروندان است >که امام خمینی رحمه الله علیه در خصوص این شرط دیدگاه های قابل توجهی دارد که مواردی از آن به شرح ذیل است:

” ما یک جمهوری اسلامی تشکیل می دهیم که تعیین حکومت به آرای ملت متکی است²”۱۵/۱۰/۱۳۵۷

“در جمهوری اسلامی ، زمامداران دقیقاً باید به آرای عمومی در همه جا احترام بگذارند³”

“همه ملت موظفند که نظارت کنند بر امور ،نظارت کنند اگر من یک پایم را … کج گذاشتم  .. موظف است که بگویند پایت را کج گذاشتی ، خودت را حفظ کن … همه ملت موظفند به اینکه نظارت داشته باشند در همه کارها … اگر دیدند که بر خلاف مقررات اسلام دارد عمل می کند همه موظفند که جلویش را بگیرند⁴ ” ۸/۳/۱۳۵۸

” ببینید که این یک حق مسلم است، این یک حقی که همۀ عالم می گویند که باید باملت ها باشد و از اساس دموکراسی این است که مردم آزاد باشند در این آرای خودشان در (انتخاب) وکلای خودشان که به مجلس بفرستند ، سرنوشت یک مملکتی به دست وکلا و اینها هست ، و باید خود مردم سرنوشت شان در دست خودشان باشد⁵” ۲۹/۷/۱۳۵۷

” مردم  سرنوشت خودشان دست خودشان است و انتخابات برای تأثیر سرنوشت شما ملت است … این طورنیست که انتخابات راباید چند تا مجتهد عمل کنند … انتخابات ،سرنوشت حتی شمایی که در آنجا هستید را تعیین می کند.یک امری که سرنوشت آحاد ملت در دست اوست … [۲]”۹/۱۲/۱۳۶۲

” میزان ، حقوق بشری است که … می گوید که همه افراد یک ملتی آزادانه در اینکه در عقاید خودشان را بگویند ، در این که سرنوشت خودشان را خودشان تعیین بکنند. ² “۲۵/۹/۱۳۵۷

” از نظر حقوق انسانی ، تفاوتی بین زن و مرد نیست ، زیرا که هر دو انسانند و زن حق دخالت در سرنوشت خویش را همچون مرد دارد. بله ،در بعضی از موارد تفاوتهایی بین زن و مرد وجود دارد که به حیثیت انسانی آنها ارتباط ندارد، مسائلی که منافات با حیثیت و شرافت زن ندارد، آزاد است ³”۱۶/۸/۱۳۵۷

و مواردی زیاد دیگری از این قبیل که امام خمینی (ره) بر اساس اصل کرامت ذاتی انسانی و شرط تحقق آن یعنی حق تعیین سرنوشت آزادنه ، معتقدند که حتی مشروعیت حکومت و نظام وابسته به این حق سرنوشت است که همۀ احاد جامعه باید از آن برخوردار باشند و هیچکس نمی تواند از آنها سلب کند .

 

 

_ اصل آزادی :

وقتی در اصل اول گفتیم انسان دارای کرامت ذاتی است بدیهی است باید بپذیریم که این انسان باید قدرت بر اندیشیدن ویا عمل کرد بر اساس اراده خود داشته باشد که همین معنی آزادی است که البته موسع و گسترده است بخصوص به لحاظ مصادیق و موارد خارجی ،آزادیخواهی یکی از ارکان وجودی انسان و از ابعاد فطری اوست ، بر اساس آیه شریفه ” لا اکراه فی الدین ” آزادی حتی در انتخاب دین هم به رسمیت شناخته شده و بر اساس آیه شریفه “فبشر عبادی الذین یستمعون القول فیتبعون احسنه ” اجازه انتخاب بهترینها  به انسان داده شده و با قاطعیت می توان گفت که آزادی اندیشه ریشه قرآنی دارد و موهبتی الهی است.

امام خمینی (ره) در ارتباط با این اصل مهم هم دیدگاه های جالبی دارد.

” سر لوحۀ اعلامیه آزادی حقوق بشر … آزادی افراد است . هر فردی از افراد بشر ،آزاد است ، باید آزاد باشد همه باید در مقابل قانون علی السواء  باشند، همه باید آزاد باشند در محلشان ،در سکنی آزاد باشند ،در شغلشان آزاد باشند ، در مسکن شان باید آزاد باشند ،این اعلامیه حقوق بشر است که سر لوحه اش این مطلب است .[۳] ” ۲۹/۱۱/۱۳۵۶

“ما میخواهیم همین مطابق اعلامیه حقوق بشر عمل بکنیم. ما می خواهیم آزاد باشیم ،در مملکتمان استقلال میخواهیم ،آزادی می خواهی²”۸/۸/۱۳۵۷

“بگویید به مردم اینجا که ، مردم ایران که قیام کرده اند برای یک مطلب واضحی است که همۀ بشر قبولش دارد که آزاد باید باشد … در این پنجاه سال ، حبس ها پر بود از اشخاص که آزادی می خواستند … حالا قیام کرده اند و حقوق واضح ملی خودشان را ، آنکه از حقوق بشر است واز اولین حقوق بشر است :آزادی، استقلال ، حکومت عدل ، این را می خواهند مردم …³”۱۸/۹/۱۳۵۷

“کلمه اینکه اعطا کردیم آزادی را این جرم است .آزادی مال مردم هست ، قانون آزادی داده ،خدا آزادی داده به مردم ،اسلام آزادی داده، قانون اساسی آزادی داده به مردم ،”اعطاءکردیم چه غلطی است؟…آزادی اعطایی که آزادی حقیقتاً – نیست.⁴”۱۰/۳/۱۳۵۷

 

“اسلام با تحمیل ، مخالف است،اسلام مکتب تحمیل نیست ، اسلام آزادی را به تمام ابعادش ترویج کرده است .[۴]”۹/۹/۱۳۵۸

“مطبوعات باید آزاد باشد ، هیچ کس حق ندارد جلو قلم را بگیرد.²”۲۶/۱/۱۳۴۳

” باید اختناق از مطبوعات برداشته شود و سازمانها نظارت در آنها نکنند.³”۴/۸/۱۳۴۳

“مطبوعات در نشر همۀ حقایق و واقعیات آزادند .هر گونه اجتماعات و احزاب از طرف مردم در صورتی که مصالح مردم را به خطر نیندازد آزادند.⁴ ” ۱۱/۸/۱۳۵۷

“درجمهوری اسلامی |،هر فردی از حق آزادی عقیده و بیان برخوردار خواهد بود ،و لکن هیچ فرد یا گروه وابسته به قدرتهای خارجی را اجازۀخیانت نمی دهیم.⁵”۸/۹/۱۳۵۷

“توطئه آزاد نیست،انتقاد آزاد است ،بنویسید ، بگویید، انتقاد کنند.⁶”۷/۳/۱۳۶۲

و موارد زیاد دیگری که حتی در خصوص اقلیتهای مذهبی و نژادی دارند کاملاً روشن است که امام خمینی بر اساس کرامت ذاتی انسان و همچنین الهی بودن آزادی، آزادی عقیده ، بیان و عمل را در ابعاد مختلف به رسمیت شناخته و خط قرمز آنرا فقط توطئه می داند یعنی آزادی تا زمانی که به توطئه نیانجامد محترم و قابل قبول است هیچ اندیشه و تفکری تا این اندازه برای آزادی ارزش قائل نبوده و حتی گستردگی آنرا هم مطرح نکرده است.

 

 

اصل برابری :

از نظر حقوقی فرض این است که انسانها در حیثیت انسانی برابرند و لذا بایدبا آنها بطور برابر رفتار کرد،اما به این سادگی هم نیست زیرا هم مفهوم و محتوی برابری جای سؤال و تردید است و هم مصادیق و شرایط آن مشخص نیست و لذا چهار محور کلی دارد الف: برابری در قانون  ب :برابری در بهره مندی از آزادی و احترام مدنی  ج : برابری در بهره مندی از قدرت سیاسی  د: برابری در بهره مندی از فرصت های اقتصادی و اجتماعی.

در هر حال آنچه مهم است اینکه بر اساس اصل کرامت انسانی و همچنین اصل آزادی ،انسان در امور جامعه دخالت دارد و این دخالت باید برابر باشد یعنی امور عرضی مثل رنگ و مذهب و … مانع این برابری نشود.

امام خمینی (ره) در این خصوص هم دیدگاه های قابل توجهی دارد که به بعضی موارد اشاره می کنیم.

“در حکومت اسلامی … حاکمش با آن ادنی فردش در حقوق مثل هم هستند و عملشان این طوری باید باشد.[۵]”۷/۸/۱۴۵۷

“شخص اول حکومت اسلامی با آخرین فرد مساوی است در امور ²”آبان ۱۳۵۷

” اسلام برای ملیت خاصی نیست و ترک ، فارس، عرب و عجم ندارد. اسلام متعلق به همه است و نژاد و رنگ ، قبیله و زبان در این نظام ارزش ندارد. قرآن، کتاب همه است و این تبلیغات که این عرب است ، آن ترک است و یا فارس یا کرد، تبلیغاتی است که اجانب برای چپاول مخازنی که در این مماک است رواج می دهند که مسلمانان را از هم جدا کنند.³” ۱۶/۹/۱۳۵۷

”  اسلام ،ما بین عرب و عجم و ترک و کرد ، هیچ فرقی نگذاشته است و ما مفتخریم که اسلام از میان عرب برخاسته ،و در عین حال ،عرب را بر عجم و عجم را بر عرب برتری نداده است.⁴” ۲۸/۲/۱۳۵۸

“در اسلام نژاد ،گروه ، دستجات ، زبان ، این طور چیزها مطرح نیست ،اسلام برای همه است و به نفع همه، و ما با شما برادر هستیم به حکم قرآن ، به حکم اسلام ، و ازهم جدا نیستیم ، با کردها ،با ترکها،با بلوچها، هم برادر و باید با هم زندگی کنیم.⁵ “۷/۶/۱۳۵۸

“در اسلام آمده است که همۀ نژادها با همند ،مثل دنده های شانه می مانند ، هیچ کدام بر هیچ کدام تفوق ندارند ، نه عرب بر عجم نه عجم بر عرب و نه ترک بر هیچ یک از اینها و نه هیچ نژادی بر دیگری و نه سفید بر سیاه و نه سیاه برسفید، هیچ کدام بر دیگری فضیلت ندارند ،فضیلت با تقواست .[۶]”۱۸/۵/۱۳۵۹

همه در پیشگاه قضاوت اسلام مساوی بوده ،و نیز به همان اندازه که اغماض از مجرمین گناه بزرگی است ، تعرض نسبت به بی گناهان از گناهان نابخشودنی است، خداوند تعالی را حاضر و ناظر بدانید ، که این امر عبادتی است که دامان بزرگانی را از اتهامات پاک ،توطئه منحرفان را خنثی میکند.²”

 

 

اصل برابری و عدالت :

عدالت یعنی عینیت ، تجلی و تحقق برابری ،به تعبیر دیگر وقتی برابری رعایت شد و حقوق و آزادیهای انسانی بر اساس اصل کرامت ذاتی و اصل آزادی و اصل برابری رعایت شد خودبخود عدالت شکل می گیرد و عدالت چیزی غیر از این نیست بخصوص در نظامهای دین مدار اصولا وقتی محور حق است روح و جوهرۀ توحید و خدا خواهی معنای فکری و فلسفی آن نیست بلکه تحقق عینی آن است یعنی مردم در زندگی خود و بطور ملموس این توحید و خدا خواهی را ببینند و برابری و مساوات و عدالت را احساس کنند و هیچ انسانی به عنوان انسان درجه یک محسوب نشود و همه از یک درجۀ شأنیت برخوردار باشند امام علی (ع) به مالک اشتر می گوید” رابطه تو با انسانها یا به عنوان برادر دینی و یا همنوع است” و از طرف دیگر در نظامهای دینی از نظر فقهای امامیه احکام اسلام در بستر عدالت و اخلاق تشریع شده و خداوند هیچ حکم و قانوی را بر خلاف عدالت اجتماعی تشریع نکرده است و اصولا عدالت اجتماعی یعنی هر آنچه عقل جمعی نیکو میپندارد ،خداوند نیز نیکو می پندارد و بالعکس ،اگر قانونی بر خلاف عدالت اجتماعی باشد به جرأت می توان گفت که اسلامی نیست.  

 

 و لذا امام خمینی (ره) در این خصوص هم دیدگاهای ارزشمندی دارد که نمونه هایی از آن تقدیم می شود

” ما یک همچو اسلامی که عدالت باشد در آن ،اسلامی که در آن ظلم هیچ نباشد ،اسلامی که شخص اولش با آن فرد آخر همه در سواء در مقابل قانون باشند ،… فرقی مابین اشخاص نیست در قانون اسلام، فرقی مابین گروهها نیست.[۷] ” ۱۴/۶/۱۳۵۸

” در اسلام نژاد ،زبان ، قومیت  و گروه و ناحیه مطرح نیست . تمام مسلمین چه اهل سنت و چه شیعی برادر و برابر و همه برخوردار از همۀ مزایا و حقوق اسلامی هستند .²”

” اسلام برنامه اش این است که مابین فقیر و غنی و نمی دانم ،کرد ، ترک، لر و اینها فرقی نمی گذارد. و همه برادر و همه برابر و برای همه است.³”

“نغمۀ نژاد پرستی ، طرح اینکه کرد، لر، فارس، اینها باید جدا باشند و هر یک مستقلاً  برای خود چیزی داشته باشند این آن است که اسلام آمده است که بر دارد از میان این دیوارها را ، اسلام آمده است که خراب کند و همۀ شما وهمه ما و همۀ مسلمین در تحت لوای “لااله الاّ الله ” و توحید همقدم باشیم و همنفس باشیم و اسلام را پیش ببریم .⁴” ۳/۹/۱۳۶۱

” اسلام برای ملیت خاصی نیست و ترک ، فارس، عرب، و عجم ندارد.اسلام متعلق به همه است و نژاد و رنگ ، قبیله و زبان در این نظام ارزش ندارد . قرآن ،کتاب همه است.⁵”۱۶/۹/۱۳۵۷

“پیغمبر و همین طور سایر پیغمبرهای آسمانی اصلا ًبنایشان بر این است که همه بشر را سعادتمند کنند،هیچ نظری ندارند که یک ناحیه ای باشد و یک ناحیۀ دیگر ، در عین حال که خود پیغمبر اکرم عرب است و عربستانی است ،لکن می فرماید هیچ عربی بر هیچ عجمی تفوق ندارد ،هیچ عجمی هم بر هیچ عربی. میزان ، اطاعت خدا و تقواست . وقتی این طور است خوب ، همۀ ما برادر هستیم …⁶”

همانطور که ملاحظه فرمودید امام خمینی (ره) چقدر زیبا وروشن و شفاف اصل برابری و عدالت را هدف گرفته وبه عنوان یکی از اصولی ترین مسائل اسلام و کشور و انقلاب و حکومت اسلامی مطرح می کنند و چه حکیمانه و مستند این موارد را دین می دانند و اصولاً دین هم چیزی غیر از تحقق اینها نیست.

 

 

اصل فرمان هشت ماده ای امام خمینی (ره) خطاب به قوۀ قضائیه و ارگانهای اجرایی کشور

در روز بیست و چهارم آذر ماه سال ۱۳۶۱ شمسی ،امام خمینی (ره) فرمان ۸ ماده ای خطاب به قوۀ قضائیه و ارگانهای اجرایی کشور صادر کردند.

این فرمان که در زمینۀ حقوق خصوصی، حقوق بشر و حقوق شهروندی در مقابل حکومت و قدرت ، یکی از ارزنده ترین آثار امام خمینی است به عنوان “منشور کرامت انسان” نام گذاری شد است که در تمامی موارد به محترم شمردن حقوق افراد و رعایت ضوابط قانونی در برخورد با حقوق شرعی ، مدنی تاکید دارد.

 

زمان : ۲۴ آذر ۱۳۶۱/۲۹ صفر ۱۴۰۳

مکان : جماران

موضوع : ” فرمان هشت ماده ای در باره حقوق مردم، قانون، قوه قضائیه و لزوم اسلامی شدن روابط و قوانین

مخاطب : قوه قضائیه و ارگانهای اجرایی

در تعقیب تذکر به لزوم اسلامی نمودن تمام ارگانهای دولتی بویژه دستگاههای قضایی و لزوم جانشین نمودن احکام الله در نظام جمهوری اسلامی به جای احکام طاغوتی رژیم جبار سابق ،لازم است تذکراتی به جمیع متصدیان امور داده شود. امید است انشالله تعالی با تسریع در عمل ، این تذکرات را مورد توجه قرار دهند.

۱- تهیه قوانین شرعیه و تصویب و ابلاغ آنها با دقت لازم و سرعت انجام گیرد و قوانین مربوط به مسائل قضایی که مورد ابتلای عموم است و از اهمیت بیشتر برخوردار است در رأس سایر مصوبات قرار گیرد ، که کار قوه قضائیه به تاخیر یا تعطیل نکشد و حقوق مرم ضایع نشود و ابلاغ و اجرای آن نیز در رأس مسائل دیگر قرار گیرد.

۲- رسیدگی به صلاحیت قضات و دادستانها و دادگاهها با سرعت و دقت عمل شود تا جریان امور ،شرعی والهی شده و حقوق مردم ضایع نگردد و و به همین نحو رسیدگی به صلاحیت سایر کارمندان و متصدیان امور ، با بیطرفی کامل بدون مسامحه و بدون اشکال تراشیهای جاهلانه که گاهی از تندروها نقل می شود، صورت گیرد تا در حالی که اشخاص فاسد و مفسد تصفیه می شوند اشخاص مفید و مؤثر با اشکالات واهی کنار گذاشته نشوند و میزان ، حال فعلی اشخاص است با غمض عین از بعض لغزشهایی که در رژیم سابق داشته اند ،مگر آنکه با قرائن صحیح معلوم شود که فعلاً نیز کار شکن و مفسدند.

۳- آقایان قضات واجد شرایط اسلامی ،چه در دادگستری و چه در دادگاه های انقلاب باید به استقلال و قدرت بدون ملاحظه از مقامی احکام اسلام را صادر کنند ،و در سراسر کشور بدون مسامحه و تعویق به کار پر اهمیت خود ادامه دهند . و مأمورین ابلاغ و اجرا و دیگر مربوطین به این امر باید از احکام آنان تبعیت نمایند تا ملت از صحت قضا و ابلاغ و اجرا و احضار ، احساس آرامش قضای نمایند ،و احساس کنند که در سایه احکام عدل اسلامی جان و مال و حیثیت آنان در امان است . و عمل به عدل اسلامی مخصوص به قوۀ قضائیه و متعلقات آن نیست ،که در سایر ارگانهای نظام جمهوری اسلامی از مجلس و دولت  و متعلقات آن قوای نظامی و انتظامی و سپاه پاسداران و کمیته ها و بسیج و دیگر متصدیان امور نیز به طور جدی مطرح است و احدی حق ندارد با مردم رفتار غیر اسلامی داشته باشد.

۴- هیچ کس حق ندارد کسی را بدون حکم قاضی که از روی موازین شرعیه باید باشد توقیف کند یا احضار نماید، هر چند مدت توقیف کم باشد، توقیف یا احضار به عنف ،جرم است و موجب تعزیر شرعی است.

۵- هیچ کس حق ندارد در مال کسی چه منقول و چه غیر منقول ،و در مورد حق کسی دخل و تصرف کند یا توقیف و مصادره نماید مگر به حکم حاکم شرع ،آن هم پس از بررسی دقیق و ثبوت حکم از نظر شرعی.

۶- هیچ کس حق ندارد به خانه یا مغازه و یا محل کار شخصی کسی بدون اذن صاحب آنها وارد شود.یا کسی را جلب کند، یا به نام کشف جرم یا ارتکاب گناه تعقیب و مراقبت نماید، و یا نسبت به فردی اهانت نموده و اعمال غیر انسانی –اسلامی مرتکب شود، یا به تلفن و نوار ضبط صوت دیگری به نام کشف جرم یا کشف مرکز گناه گوش کند، و یا برای کشف گناه و جرم هر چند گناه بزرگ باشد، شنود بگذارد و یا دنبال اسرار مردم باشد ، و تجسس از گناهان غیر نماید یا اسراری که از غیر به او رسیده ولو برای یک نفر فاش کند . تمام اینها جرم و گناه است و بعضی از آنها چون اشاعه فحشا و گناهان از کبایر بسیار بزرگ است ، و مرتکبین هر یک از امور فوق مجرم و مستحق تعزیر شرعی هستند و بعضی از آنها موجب حد شرعی می باشد.

 

۷- آنچه ذکر شد و ممنوع اعلام شد،در غیر مواردی است که در رابطه با توطئه ها و گروهکهای مخالف اسلام و نظام جمهوری اسلامی است که در خانه های امن و تیمی برای براندازی نظام جمهوری اسلامی و ترور شخصیتهای مجاهد و مردم بی گناه کوچه و بازار و برای نقشه های خرابکاری و افساد فی الارض اجتماع  می کنند و محارب خدا و رسول می باشند ،که با آنان در هر نقطه که باشند،و همچنین در جمیع ارگانهای دولتی و دستگاهای قضایی و دانشگاه هاو دانشکده ها و دیگر مراکز با قاطعیت و شدت عمل ، ولی با احتیاط کامل باید عمل شود، لکن تحت ضوابط شرعیه و موافق دستور دادستانها و دادگاه ها ،چرا تعدی از حدود شرعیه حتی نسبت  به آنان نیز جایز نیست ،چنانچه مسامحه و سهل انگاری نیز نباید شود،و در عین حال مأمورین باید از حدود مأموریت که آن هم منحصر است به محدوده سرکوبی آنان حسب ضوابط مقرره و جهات شرعیه ،عملی انجام ندهند. و موکداً تذکر داده می شود که اگر برای کشف خانه های تیمی و مراکز جاسوسی و افساد علیه نظام جمهوری اسلامی از روی خطا و اشتباه به منزل شخصی یا محل کار کسی وارد شوند و در آنجا با آلت لهو، آلت قمار و فحشا و سایر جهات انحرافی مثل مواد مخدره برخورد کنند،حق ندارند آن را پیش دیگران افشا کنند، چرا که اشاعه فحشا از بزرگترین گناهان کبیره است و هیچکس حق ندارد هتک حرمت مسلمان تعدی از ضوابط شرعیه نماید. فقط باید به وظیفه نهی از منکر به نحوی که در اسلام مقرر است عمل نماید و حق جلب یا بازداشت یا ضرب وشتم صاحبان خانه و ساکنان آنرا ندارند،و تعدی از حدود الهی ظلم است و موجب تعزیر و گاهی تقاص می باشد. و اما کسانی که معلوم شود آنان جمع مواد مخدره و پخش بین مردم است ،در حکم مفسد فی الارض و مصداق ساعی در ارض برای فساد و هلاک حرث و نسل است و باید علاوه بر ضبط آنچه از این قبیل موجود است آن را به مقامات قضایی معرفی کنند. و همچنین هیچ یک از قضات حق ندارند ابتدائاً حکمی صادر نمایند که به وسیله آن مأموران اجرا اجازه داشته باشند به منازل یا محل های کار افراد وارد شوند که نه خانه امن و تیمی است نه محل توطئه های دیگر علیه نظام جمهوری اسلامی ،که صادر کننده و اجرا کننده چنین حکمی مورد تعقیب قانونی و شرعی است.

۸- جناب حجت الاسلام آقای موسوی اردبیلی رئیس دیوانعالی کشور ،و جناب آقای نخست وزیر موظفند شرعاً از امور مذکوره با سرعت و قاطعیت جلوگیری نمایند. و لازم است در سراسر کشور ،در مراکز استانداریها و فرمانداریها و بخشداریها هیئت های را که مورد اعتماد و وثوق می باشند انتخاب نمایند و به ملت ابلاغ شود که شکایات خود را در مورد تجاوز و تعدی مأمورین اجرا، که به حقوق و اموال آنان سر میزند بدین هیئت ها ارجاع نمایند و هیاتهای مذکور نتیجه را به آقایان تسلیم ، و آنان با ارجاع شکایات به مقامات مسئول و پیگیری آن متجاوزین را موافق با حدود و تعزیرات شرعی مجازات کنند. باید همه بدانیم که پس از استقرار حاکمیت اسلام و ثبات و قدرت نظام جمهوری اسلامی با تأیید و عنایات خداوند قادر کریم و توجه حضرت خاتم الانبیاء و بقیه الله –ارواحنا لمقدمه الفداء- و پشتیبانی بی نظیر ملت متعهد ارجمند از نظام و حکومت قابل قبول و تحمل نیست که به اسم انقلاب و انقلابی بودن خدای نخواسته به کسی ظلم شود ، و کارهای خلاف مقررات الهی و اخلاق کریم اسلامی از اشخاص بی توجه به معنویات صادر شود.

باید ملت از این پس که حال استقرار و سازندگی است احساس آرامش و امنیت نمایند و آسوده خاطر و مطمئن از همه جهات به کارهای خویش ادامه دهند ،و اسلام بزرگ و دولت اسلامی را پشتیبان خود بدانند ، و قوه قضائیه را دردادخواهیها و اجرای عدل و حدود اسلامی در خدمت خود ببینند و قوای نظامی و انتظامی و سپاه پاسداران و کمیته را موجب آسایش و امنیت خود و کشور بدانند و این امور به عهده همگان است ، و کار بستن آن موجب رضا خداوند و سعادت دنیا و آخرت می باشد،و تخلف از آن موجب غضب خداوند قهار و عذاب آخرت و تعقیب و جزای دنیوی است. از خداوند کریم خواهانم که همه ما را از لغزشها و خطاها حفظ فرماید،و جمهوری اسلامی را تأیید فرموده و آن را به حکومت عالمی قائم آل محمد-صلی الله علیه و آله – متصل فرماید”انه قریب مجیب ” والسلام عل عبادالله الصالحین – روح  اله موسوی الخمینی  (صحیفه نور ج ۱۷ ص ۱۳۹-۱۴۳)

 

 

از این پنج اصل مهم و مورد توجه امام خمینی (ره) روشن می شود که یکی از موضوعات مهم در عرصه حاکمیت دولتها نحوۀ برخورد با مخالفان سیاسی است بخصوص در نظام جمهوری اسلامی که بعنوان یک کشور شیعی و طلایه دار عدالت طلبی و داعیه حکومت به شیوه علی (ع) را دارد از اهمیت بیشتری برخوردار است ،از طرف دیگر امروز ایران بعنوان یک الگوی عدالت طلب در جهان بدل شده که حساسیت موضوع را بیشتر می کند.

و لذا نکته مهم این است که آیا مخالفت کردن با حاکمیت یک جرم است ؟ یا مخالفت کردن و اختلاف نظر یک امر طبیعی و از لوازم انسان بوده است .

همانطور که ملاحظه فرمودید و طبق اصول پنجگانه ای که از دیدگاههای امام خمینی (ره) استفاده کردیم مشخص می شود که انسان به استناد اصل کرامت ذاتی و آزادی  و برابری و عدالت و پیام هشت ماده ای ایشان، اختلاف نظر یک امر عادی و منطقی و پذیرفته شده است ، آنچه مهم است اینکه هم موافقان و هم مخالفان یک نظام باید در چهارچوب قانون و با ابزارهای قانونی اقدام کنند ، امروز متأسفانه گاهی موافقان نظام خلاف قانون حرکت کرده و از ابزارهای قانونی استفاده نمی کنند.باید بپذیریم که سیره امام علی (ع) ، قانون اساسی جمهوری اسلامی و هم سیره عملی و نظری امام خمینی (ره) نشان دهنده این است که مخالفان دولت از حقوقی مثل حق تشکیل حزب، داشتن مطبوعات ، و حق آزای بیان و شرکت فعالانه در اداره امور عمومی برخوردارند و سلب هرکدام از این حقوق عملی بر خلاف قانون اساسی است مخصوصأ اگر این سلب همراه با ابزارهای خشونت آمیز هم باشد بلکه مخالفان خود در چهار چوب قانون عادلانه و بطور مسالمت آمیز هم ذیحق هستند و از حقوقی هم بهره مندند و حتی اگر متهم به انجام جرمی شوند ، رسیدگی به اتهام آنها نیز آنها را از یک سری حقوق دیگر محروم نمی کند.

یکی از شاخص های  حکومتهای مردم سالار، چند گانگی سیاسی است که از حقوق مردم شمرده می شود و امام خمینی (ره) هم اینرا قبول دارند چنانچه در جایی می فرمایند ” احزاب آزادند که مخالفت با ما یا با هر چیزی بکنند،مادامی که اقدامشان مضر به کشور نباشد” از نظر امام ” هر ایرانی حق دارد که مانند همه افراد از حقوق اجتماعی برخوردار باشد . مسلمان یا مسیحی یا یهودی ویا مذاهب دیگر فرقی ندارد.” در جایی دیگر می فرماید ” کلیه شهروندان حق دارند در گروه بندی های مختلف سیاسی ، اجتماعی ، صنعتی و اقتصادی شرکت کنند. جلوگیری از این حق مبابنت آشکاری با آزادی دارد مگر آنکه تجمع و گروه بندی ، خطراتی برای نظم عمومی مستقرداشته باشد .[۸]”

امام رحمه الله علیه این امر را روش جمهوی اسلامی در برخورد با مخالفان می دانستند و می فرمایند “جمهوری اسلام از اول که پیروز شد، آزادی را به طور مطلق به همه طوایف داد،نه تنها هیچ روزنامه ای تعطیل نشد ،بلکه هر گروه  و حزبی به کارهای خود مشغول بودند و بعضی از گروه ها که ناشناخته بودند ،از طرف دولت به کار گمارده شدند .”

 

بنابر مطالب گفته شده در خصوص رویکرد امام خمینی (ره) به این نتیجه می رسیم که امام(ره) بر اساس پنج اصل اشاره شده (کرامت ذاتی انسانی،آزادی، برابری و عدالت) با مخالفت سیاسی و انتقاد و اعتراض به حکومت تا زمانی که تبدیل به توطئه نشده و مضر به نظم عمومی نباشد که قهرا ًماهیت دیگری پیدا خواهد کرد نه تنها موافق بلکه حق مردم و گروه ها و جریانات سیاسی می دانند و بر رعایت حریم خصوصی مردم، متهمین و محکومین ، رعایت دادرسی عادلانه به شدت

 تأکید دارند و در فرمان هشت ماده ای ایشان ملاحظه فرمودید ، ضرورت رعایت حریم خصوصی و رعایت دیگر جنبه های حقوق شهروندی و برخی برخوردهای شدید ایشان در قبال مصادیقی از گزارشات دریافتی راجع به تخلفات نهادهای ذی ربط از جمله در مورد شنود تلفن ، وضعیت زندان ها و … را می شود ملاکهایی دانست که ابعاد مختلف این مسئله را بیش از پیش روشنتر و شفاف می کند .

 

*منابع این مطلب در آرشیو میرملاس موجود است.

 

 

لینک کوتاه : https://www.mirmalas.com/?p=45484

برچسب ها

ثبت دیدگاه

مجموع دیدگاهها : 19در انتظار بررسی : 0انتشار یافته : ۱۹
  1. حاج آقا جعفری سلام . ارادتمند شما هستم از اینکه وقت گذاشتید و این مطالب زیبا را عنوان کردید بسیار عالی و مورد استفاده قرار گرفت . خداوند شما را حفظ کند . ضمنا از اینکه بعداز سالهای متمادی تصویر شما را دیدم بسیار مسرور شدم . یاد آن روزها بخیر که در خدمت شما بودم .

  2. ما همواره به تبیین اندیشه های امام خمینی نیازمندیم . بسیاری از ابعاد این شخصیت جامع الاطراف و اندیشه های نابش هنوز برای آنان که در عصر او می زیستند و محضرش را درک کرده بودند تبیین نگردیده است چه رسد به نسل بعد از او .
    شاید عله العلل معضلات امروز جامعه ما در زوایای مختلفش ، غفلت و عدم توجه به دیدگاهها و وصایای معمار کبیر انقلاب باشد و لذا هر تلاشی در مسیر روشنگری نسبت به ترویج و گسترش گفتمان امام خمینی ، قابل تقدیر است .
    البته بدیهی است که در این میان ، یکی از خطرات جدی ، استفاده ابزاری از کلام امام خمینی و برداشت های منقطع و بریده بریده از بیانات اوست که هر کسی از ظن خود شد یار او .

  3. سلام بر حاج اقا جعفری !استفاده کردیم از مطالب جالبتون.قبلا در یه کامنت عرض ادب کردم ولی مثل اینکه نشناختید.با آقای طهماسیان(حسنعلی) خواهرزادتون مزاحمتون شدم.اون موقع ما دانشجوی تربیت معلم الیگودرز بودیم وشمادانشگاه بروجرد تدریس میکردین.

  4. سلام حاج آقا
    ممنون از مطلب زیبایتان و سلام و درود بر روح بلند بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی (ره)

  5. بسیار عالی بود با مسندات کافی .استفاده کردیم .اینگونه مطالب اذهان عمومی را بسیار آگاه میکند انشاا… ادامه داشته باشد.

  6. سلام آقا احسان عزیز،از لطف شما تشکر میشود ما بدون تصویر از حضور شما شدیدا خوشحال شدیم .۰۹۱۲۴۴۹۵۷۹۸تلفن حقیر است و بی صبرانه منتظر محبت شما هستم.از آقا داریوش عزیز هم تشکرمیکنم،همچنین از آقای امین آزادبخت هم سپاسگزارم

  7. درود بر دوستان عزیز میرملاسی
    خسته نباشید
    ببخشید کجای کامنت بنده ایراد داشت که حذفش کردید…؟؟؟

  8. درود بر برادر عزیزم حاج آقا جعفری
    مطالب بسیار زیبا و ارزنده بود. سرافرازی ایران و ایرانی تحت پرچم مقدس جمهوری اسلامی آرزوی قلبی همه ی ماست. امید است با درایت و بدون تبعیض و بدون در نظر گرفتن مصالح جناحی خاص، و تنها بر اساس اصل برابری به مسایل جامعه رسیدگی و مفاهیمی که در قانون اساسی مبهم گذاشته شده اند توسط نخبگان و نیک اندیشان و خیرخواهان درخت مقدس جمهوری اسلامی که با خون هزاران شهید آبیاری شده است به روشنی تبیین گردد. انشاالله
    استفاده از عبارت “درخت” بجای “نهال” بدین خاطر است که جمهوری اسلامی ایران دیگر نهال نیست بلکه به حول قوه الهی درختی تنومند است که حتی کشورهای دیگر نیز بر آن تکیه میدهند.

  9. سلام حاج آقا از اینکه مقاله وزین علمی را در اختیار سایت میرملاس قراردادید تا دوستداران امام(ره) و همه آزادیخواهان ایران اسلامی از آن بهره مند شوند مچکریم

  10. سلام آقا مسلم ترکاشوند،باحسنعلی تماس گرفتم والان تطبیق کردم ممنون از لطف شما وعذرخواهی از دفعه قبل که متوجه نشدم.

  11. حجت الاسلام والمسلمین جعفری از رزمندگان هشت سال دفاع مقدس بودند واز اولین نوجوانانی بودند که در سن نوجوانی در عملیات آزادسازی گیلانغرب با ۳۲نفر از رزمندگان کوهدشتی که تنها نفرات موجود در گیلانغرب بودند مردانه ایستاد و نبرد کرد ایشان هم قبلا بوکسور بوده ودر سطح شهرستان واستان صاحب مقام بودند که به کسوت روحانیت وملبس به لباس مقدس روحانیت مفتخر شدند

  12. با سلام وتشکر خدمت حاج آقا جعفری بابت مطالب مفید وبجایتان ،من چند باری افتخار دیدار با شما را داشته ام بسیار دوست داشتنی و با محبت در عین حال باروحیه ی شاد و سرزنده ،انشااله در پناه حق سالم و سربلند باشید ایام بکام

  13. عرض ارادت دارم خدمت سرور گرامی روحانی وارسته ،نوشته بسیار جالب شمارا خواندم ولذت بردم،منتظر آثار بعدی شمادهستم،کامنت قبلی بنده را نادیده گرفته اند .تربیت معلم الیگودرزخدمت رسیدم و آن رویای صادقانه……….

  14. قرائت مناسبی از آراء امام خمینی بود؛ به نظر می رسد این قرائت با روح فتاوی و افکار امام خمینی نزدیک تر است تا قرائتهایی که اصولگرایان دارند. سپاس.

  15. سلام،

    ا گر سیاست کاری جرم است همه ی سیاستمداران مجرمند.

  16. باسلام به استادجعفری
    درودبرقلم توانای شما ،بقدری این مطلب تاثیرگذاربودکه چندبار باحساسیت خاصی آن راخواندم وبهره بردم. امیدوارم تداوم داشته باشد. همواره تندرست وماناباشید

  17. سلام دایی جان ایول خیلی اموزنده و مفید بود

  18. خدمت حجه الاسلام والمسلمین حاج آقا جعفری بزرگوار وآگاه به زمان عرض سلام وادب احترام دارم .امید است که در همه مراحل گذر زندگی موفق وموید باشید .مطالبتان بسیار زیبا .متین وجالب بود .
    اندیشه های تابناک معمار کبیر انقلاب اسلامی مطلبی نیست که به راحتی از آن گذشت وشما استادبزرگوار
    هم باقلم زیبا وتوانای خود به خوبی توانسته اید جمع بندی زیبایی از زاویه ای از زوایای اندیشه های ناب آن
    امام عزیز را داشته باشید . امید است زعمای قوم ودست اندر کاران ومسولیین امر در مسیر اهداف انقلاب
    وجمهوری اسلامی وعمل نمودن به وصایا وفرموده های رهبر فقید انقلاب از خود اهتمام بیشتری نشان دهند.
    چند جمله از وصیت نامه رهبرکبیر انقلاب حضرت امام خمینی (قدس سره شریف).
    «….وبه مجلس ودولت ودست اندر کاران توصیه می نمایم که قدر این ملت را بدانید ودر خدمتگزاری به آنان خصوصا مستضعفان ومحرومان وستمدیدگان که نور چشمان ما واولیای نعم همه هستند وجمهوری اسلامی
    رهاورد آنان وبافداکاری های آنان تحقق پیدا کرد وبقای آن نیز مرهون خدمات آنان است .فرو گذار نکنید وخود را از
    مردم وآنان را از خود بدانید….)

قوانین ارسال دیدگاه
  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تیم مدیریت در وب منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.