فیروز اسماعیلی نژاد : /
آخرین ضجه های میرملاس برای ماندن !
کوه سرسرخن از زخم های سینه اش به ستوه آمد .
قدیمی ترین آثار نقاشی یافت شده مربوط به هزاره دهم قبل از میلاد یعنی بیش از ۱۲ هزار سال پیش است، غار و سنگ نگاره میرملاس که امروزخسارات زیادی را متحمل شده بدون کمترین توجهی ازسوی متولان میراث فرهنگی لرستان رها شده است.
انسان نخستین به این حقیقت دست یافته بود که می تواند با ترکیب موادی مانند تنه درخت و شاخه های سوخته، شیره گیاهان و درختان، چربی های حیوانی، خاک رس و آب رنگ را ایجاد کرده و با آن بر دیواره های سنگی نقاشی های پایدار و بادوامی را ترسیم کند.
قدیمی ترین آثار نقاشی یافت شده در ایران که با این ترکیب بر روی سنگ و صخره ها ترسیم شده، مربوط به هزاره دهم قبل از میلاد یعنی بیش از ۱۲ هزار سال پیش و در دوران باستان است که در همین ارتباط می توان به نقاشی های موجود در غار میرملاس در منطقه کوهدشت استان لرستان اشاره کرد. در صخره و بدنه نگاره های غارمیرملاس نقاشی و تصاویری از میدان رزم و شکار با تیر و کمان و حیواناتی چون اسب، بزکوهی و سگ بکار رفته که به شیوه ای ساده و ابتدایی و با ترکیبات مواد رنگی قرمز اخرایی، سیاه و اندکی زرد از سوی انسان های غارنشین با انگیزه اعتقادات خاص آن منطقه کار شده است. پرفسور گریشمن باستان شناس مشهور فرانسوی در این باره می گوید: نقاشی های غارمیرملاس به وسیله ساکنان لرستان در دورانی که بشر به حالت گردآورنده آذوقه می زیسته ترسیم شده است و این دوران مربوط است به چندین هزار سال پیش از آنکه دره ها خشک شود و انسان بتواند از کوهسار پایین آمده و بیرون از کوه زندگی کند.
پس از نظر پرفسور گریشمن، هیأتی مرکب از باستان شناسان خارجی و ایرانی به منطقه لرستان اعزام شدند و در جریان کاوش های خود اعلام کردند: نقوش روی صخره های لرستان شبیه نقوش مکشوفه درشرق اسپانیا در دوره های اخیر و مربوط به دروه ما قبل تاریخ است که عمدتاً به صورت صخره های دسته جمعی و در زیر صخره های عظیم که به حالت برجسته، بردیوار غار قرار گرفته اند نقش شده، خرده سفال های پیدا شده در آنجا نیز دلالت بر سکونت در جوار این برجستگی ها را در غار دارد.
پروفسور گیرشمن درباره کشف نقاشی های غارمیرملاس لرستان مطلب دیگری عنوان کرده است که طی تمام تجسس هایی که درباره کاوش های مربوط به غارهای میهن شما انجام یافته اعم از آنچه اینجانب در کوههای بختیاری بعمل آورده ام و یا آنچه در بیستون و البرز و کوههای خراسان معمول داشته همچنین آنچه به وسیله دانشمندان آمریکایی در افغانستان صورت پذیرفته در هیچ جا نقاشی هایی بر روی بدنه سنگ کوهستان دیده نشده است و از اینجا اهمیت موضوع به خوبی روشن می گردد. مک بورنی استاد دانشگاه کمبریج نیزدرخصوص اهمیت این نقوش گفته است: نقوش دوره تاریخی که شامل گروه های اسب سوار و مناظر جنگ و جدال و شکار حیوانات با تیر و کمان است و قدمت آنها به ۲۰۰۰ تا ۱۵۰۰ سال پیش از میلاد می رسد و بدین سبب که هنر اسب سواری نخستین بار به وسیله ایرانیان و مقارن با تاریخ یاد شده در این منطقه معرفی شده است، نمی توان تاریخ نقوش پیش گفته را به دوره قدیمی تری مربوط دانست. اهمیت نقوش مذکور از این جهت است که آنها نخستین تجلیات ذوق هنری مردمان غارنشین منطقه کوهدشت لرستان به شمار می رود.
اثر باستانی غار ۱۲ هزار ساله میرملاس در حدود ۳۰ کیلومتری شهر فعلی کوهدشت واقع شده، نقاشی ها و نگاره های آن بر دیواره های جنوبی و شمالی این غار در میان رشته کوه همیان از شمال تا شمال غرب دشت سرسبز و حاصلخیز این شهر کشیده شده و این کوه در محاصره درختان درهم فشرده بلوط قرار دارد. این کوه ها رمز و رازهای فراوانی درخود دارند و شاهد غم ها و شادی های مردمان چند ۱۰ هزار ساله این دیار هستند.
در این سرزمین مردمانی زندگی می کرده اند که آثار سرپنجه های هنرمندانه آنها بر سنگ های سخت بعد از گذشت ۱۲ هزار سال هنوز جلوه گر و بیان کننده اندیشه های آنها درهزاران سال پیش است. شعار یونسکو در زمینه سنگ نگاره ها که هرگز آنها را لمس یا خیس نکنید، بسیار ضربه پذیرند یا هرگز روی آنها اثر نگذارید و چیزی اضافه نکنید و یا روی آنها راه نروید و همان طور که هستند بگذارید بمانند و فقط از آنها عکس بگیرید،مطالبی است که ظاهرا در خصوص این اثر تاریخی ارزشمند به فراموشی سپرده شده است.
با توجه به اینکه سنگ نگاره های باستانی موجود در کشورهای خارجی همچون اسپانیا برای حفاظت از رطوبت حاصله از تنفس بازدیدکنندگان در مقابل آنها محفظه شیشه ای نصب شده، اما سنگ نگاره های غار میرملاس کوهدشت که در ردیف نقوش غارهای باستانی دنیاست در حال حاضر در معرض نور خورشید، باد و باران و حتی یادگاری های مردم است که با اسپری رنگ یا هر وسیله ای دیگری این میراث چند هزار ساله را به راحتی از بین می برند به طوری که اگر این روند ادامه یابد تا چند سال آینده دیگر هیچ اثری از این آثار بی نظیر یافت نخواهد شد. این نگاره و نقاشی ها هویت و شناسنامه این مرز و بوم هستند و بهترین فرصت توسعه توریسم و اکوتوریسم محسوب می شوند که با سرمایه گذاری در این بخش می توان غبار محرومیت را از منطقه پاک کرد و عظمت این ملت را به نمایش گذاشت. غار و سنگ نگاره میرملاس که امروزخسارات زیادی را متحمل شده بدون کمترین توجهی رها شده و این اثر تاریخی امروز نیازمند حمایت و دقت نظر مسئولان امر به ویژه سازمان میراث فرهنگی و گردشگری است.
معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان دراین خصوص به خبرنگار ما گفت: در حال حاضر بیش از پنج هزار آثر باستانی و تاریخی در این استان شناسایی شده که از این تعداد دو هزار و ۳۰۰ اثر در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
محمدرضا اسدی افزود: این سازمان تنها ۴۰ نیروی برای حفاظت ، صیانت و نگهداری از این آثار دراختیار دارد که این نیروها یه هیچ عنوان قادر به کنترل و حفاظت از این حجم آثار تاریخی در این استان نیستند. وی اظهار داشت: حفاظت از این آثار و بناهای تاریخی در لرستان علاوه بر تامین نیروی انسانی و اعتبارات مورد نیاز، به یک عزم ملی و فرهنگ سازی مناسب نیازمند است تا همگان خود مسئول حفاظت و نگهداری از میراث کشور بدانند.
چرا باید به اصل و نسب ما که هویت ماست خدشه وارد کنیم واقعا جای تاسف دارد
ضجتونشنوم هی
متاسفممممممممممممممممممممممممممممممممممم
به آقای معاون میراث فرهنگی که معتقد است حفاظت از این میراث تاریخی نیازمند عزم ملی است (و به زبان ساده یعنی بر عهده ی مردم است ) ، ). باید گفت برادر من شما بکش کنار تا ببینیم کسانی که هم برای این قبیل کارها عُرضه دارند و هم برنامه و هم بیشتر از آن حس تعهد و دلسوزی نسبت به منابع ملی چگونه این بحران ها را مدیریت می کنند . همه چیز میر ملاس دارد دود می شود و به هوا می رود و آقا تازه به فکر فرهنگ سازی است . شما از حداقل ترین کارها همچون محصور کردن محیط یک اثر تاریخی عاجز هستید ، آنوقت می خواهید فرهنگ یک ملت را بسازید ؟ آدم می ماند که از منطق برخی افراد بخندد یا بگرید . واقعن که …
بر مقصر لعنت چه از مسئولین چه از مردم
انشاا… خداوند عذاب دنیا و آخرت را نصیبشان گرداند
با سلام واحترام خدمت جناب آقای اسماعیلی و تشکر از پوشش این خبر بدینوسیله از هم استانی های دلسوز خواهشمندم در حد امکان در خصوص حفاظت از آثار طبیعی و تاریخی همت نمایند واز جناب آقای اسدی و همکاران بزرگوارشان در سازمان میراث فرهنگی نیز تقاضا دارم .بیان مشکلات تاحدودی کارساز است ولی در صورتی که ارتباط مستمری بین مسئولان دولتی به عنوان متولی اصلی و مردم برقرار باشد .بخشی از مشکلات برطرف خواهد شد.
با امید آن روز
باسلام خدمت تمامی دوست داران فرهنگ وهنر وسنت وآئین های ماندگار
متاسفانه از ماست که برماست زمانی که دستمان در این کاربود نکردندو به نظر ها گوش ندادند و دیگرانی به سازمان میراث فرهنگی آمدند که طی مکاتبات دستگاههای متولی با آنها اعلام داشتند آیا الان متوجه تخریب شده اید چرا در زمان تصدی خودتان به این مسئله نپرداختید ما ۲۰۰۰ اثر تاریخی داریم ومیرملاس هم یکی از آنها ست،حال عزیزان دلسوز این مسئله نیاز به یک عزم شهرستانی دارد راه حل در همین کوهدشت است یک انجمن خیر یا NGO می تواند راه حل این موضوع ومسائلی مثل مبارزه باقطع درختان انبوه شکار وحوش و…. باشد . باید کارفرهنگی کرد آنهم نه دولت بلکه همین مردم ما و شما کوهدشت را کوهدشتی درست خواهد کرد نه دیگران هرچند موانع بزرگ سر راه هست اما باید کار فرهنگی کرد و کرد
در این سرای بی کسی کسی بدر نمیزند
باسلام به دوستداران فرهنگ کهن ایران زمین .بنده با بیانات آقای اسدی موافقم باتوجه به کمبود نیرو در اداره کل میراث فرهنگی استان ونبود بودجه کافی وصعب العبور بودن مسیر .نگهداری از این آثار یک عزم جدی رامیطلبد که نه تنها وظیفه میراث فرهنگی بلکه وظیفه همه ماست که از آنها نگه داری کنیم چون اثروقتی به ثبت در فهرست آثار ملی برسد حفاظت از انها برهمگان واجب است..خواهشمند است در هرموضوعی یک جانبه قضاوت نکنید
جناب آقای رشنو با سلام ، از شما دیگر بعید است . برادر عزیز می شود تنها به عنوان مثال آن بخشی از وظیفه ی میراث فرهنگی را که خودتان نیز بر آن تصریح کرده اید ، ( و به آن عمل شده است ) به ما بگویید ؟
بهتر نیست به جای دفاع از همکارانتان ( که در جای خود بسیار پسندیده هم هست ) کم کاری آنان را توجیه نمی کردید ؟ آیا محصور کردن این اثر تاریخی بی نظیر آنقدر مشکل است؟
کمبود نیرو هم دیگر از آن حرفهاست . چرا برای سایر موزه ها ( مثلا ً قلعه ی فلک الافلاک ) دهها نیروی انتظامی شبانه روز در حال خدمت هستند ؟ جواب روشن است چون آقایان به این درک رسیده اند که آثار این موزه ها ارزش آن را دارد که صد ها نفر هم شبانه روز در به دنبال حراست از آنها باشند . مهم همین احساس مسئولیت و عمل به وظیفه در حد توان است .
بحث این است که میراث فرهنگی ما می داند این آثار در کشور و تمام دنیا کم نظیر بلکه بی نظیر است ، اما با این وجود صعب العبور بودن مسیر را بهانه می کند . نمی شود حالا که ما عرضه ی نگهداری از این آثار را نداریم لا اقل پلمپ شده و تا زمانی که امکان نگهداری از آن هست از دسترس انسان های بی مسئولیتی که نام معشوقه ی خود را بر روی این سنگها می نویسند دور باشند ؟ خیلی مشکل است ؟
اگر به گوش شما نخورده است من میدانم که چند سال قبل طرح عظیم ایجاد یک منطقه ی گردشگری بزرگ که از میرملاس تا شیرز و همیان را در بر می گرفت توسط دلسوزان این عرصه به میراث فرهنگی استان پیشنهاد شد . در آن صورت مسئله ی نگهداری از این گنجینه ی گرانبها هم به خود مردم سپرده می شد . آیا میراث فرهنگی برای چنین طرح بی نظیری که با دقت بالا تمام جوانب کار ( از توجیه فرهنگی تا اقتصادی و اجتماعی آن نیز ) با عدد و رقم معلوم شده بود تره هم خرد کرد ؟ مرا ببخشید اما نه فقط شما بسیاری از دستگاهها با سپردن امور به امان خدا و ایجاد بوروکراسی پیچیده ی اداری تنها روند کارها را مشکل تر می کنند . برای کشور قدرتمندی چون ایران عزیز ما این کار ها واقعا ً دشوار است ؟ بفرمایید که مسئولین ( بخصوص در غرب کشور ) قدرت چانه زنی و بُرش اندکی دارند .
احسنت. حرف دل همه مردم بود
اقای رشنو به خدا میتونستن ولی کاری نکردن. اگه این اثر در افغانستان بود الان بهترین وضعیت رو داشت.
یک دوستدار عزت وسربلندی ایران باسلام از اظهار نظر حضرتعالی ممنونم بنده قصد دفاع از کسی روندارم . بنده شهرم وآثار تاریخی متعلق به آن رادوست دارم من هم مانند شما از تخریب این اثر متاثر شدم چون این آثار در دنیا بی نظیر اند. در دوباره تاکید میکنم میراث فرهنگی بدون پشتوانه مردمی در حفاظت وصیانت از آثار که مربوط به نیاکان وگذشتگان ماهستند وماوظیفه نگهداری از آنها راداریم ره به جایی نخواهد برد .
نام کو سرسورن است نه نام جعلی و فارسی سرسرخن!
سلام
مردم نیاز دارن به فرهنگ سازی اگه ما فرهنگمون کامل بود و شما این انتظارات رو داشتین پس چرا این اتفاق افتاد؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟
همیشه باید اتفاقی بیفته تا ما بشینیم در مورد مقصرینش حرف بزنیم و حتی عمل هم نکنیم؟؟؟؟؟؟؟
باید کاری می کردیم که عده ای اجازه ورود غیر قانونی و مخربشون رو به این مکان تاریخی رو نداشته باشن. درسته؟؟؟؟
من این حرف رو اصلاً در مورد این موضوع نمی پذیرم به عنوان عضو کوچکی از جمع هنری های شهر این رو
نمی پذیرم که میراث فرهنگی بدون پشتوانه مردمی راه به جایی نمی بره . پس خودتون رو گول نزنید واقع بین باشید که کم کاری کردید
ما که قدر این چیزا رو نمیدونیم افسوس
سلام
امشب شب یلداست
یلدای همتون مبارک
دیشب توی اخبار دیدم که کسی وارد موزه می شه و امضاء شو پای تابلویی میزاره بعد از چند سال پیگیری اون شخص رو می گیرن و براش جریمه و حکم زندان صادر می کنن. ما هم می تونیم این پیگیری هارو بکنیم ولی نمی خواهیم. من فقط متأسفم به خاطر تخریب چنین آثاری و دیگه نمی دونم چی بگم
افسوس از پاس دادن های بی جا و با جا ، به نام مردم یا به نام مسئولین. به هر جهت همه وظیفه دارند. اول مسئولین ، دوم مسئولین و سو م مسئولین. چون وظیفه ی نگهداری آثار تاریخی و آموزش فرهنگ عمومی مردم باید توسط آنان صورت گیرد. مردم به بهترین نحو وظیفه ی خود را انجام داده اند. چه انهایی که نادانسته خرابکاری می کنند و چه انهایی که زبان درد و فریاد شده اند و می گویند و می نویسند. چندین و چند سال است که مردم داد می زنند، جار می کشند و… چرا مسئولین حتی کمترین اقدامات حفاظتی را انجام نمی دهند. جناب اقای رشنو ، تون ای شاممه دیون بگیره، ایسکه تصقیر کیه؟ مردم بنیشنه هری!!!!!! هه هوار هه داد گرفتار و خوم/ ا خصه روزگار شو بیمار و خوم.
مرسی آقای اسماعیلی برای پوشش این خبر
بابت خبر هایتان ممنون
چطوری می گید ۱۲هزار سال ولی ۷هزار سال قدمت داره بسه این همه دورغ میشه بگید کی گفته ۱۲هزار سال قدمت داره کدوم دانشمند