ابراهیم امرایی :
کو آن دلی که نرنجد ز حرف راست !
آثار تاریخی به منزله شناسنامه و هویت اقوام هستند که علاوه بر جنبه انسان شناختی در صنعت گردشگری دنیا هم به محلی برای کسب درآمد های مستقیم و غیر مستقیم تبدیل شده اند ، پتانسیلی که متاسفانه هنوز در کشور ما نسبت به آن توجه چندانی نشده است .
اگر لرستان را آنگونه که مورخان و اهل نظر می گویند دیاری با پیشینه چند هزار ساله بدانیم ، غیر از قلعه فلک الافلاک که آنهم به واسطه موقعیتش در شهر خرم آباد مورد بازدید عموم قرار میگیرد ، آثار دیگر که شمارشان از دهها وبلکه صدها فراتر می رود چندان مورد اقبال عموم قرار نمی گیرند شاید به این دلیل که یا راه دسترسی ندارند ویا آنقدر گمنام و در انزوا هستند که در ازدحام شهرها و خلوتی کوره راهها کسی سراغی از آنان نمی گیرد.
آثارتاریخی که بازمانده ای از صدگان و بلکه هزارگان پیشینه تاریخی مردم این دیارند این روزها چنان مورد بی مهری برخی نامردمان قرارگرفته اند که بی شک اگر زبانی برای شکوه داشتند از این همه بی مهری چه گلایه ها که نمی کردند .
آثار تاریخی در کوهدشت که بخش ارزشمندی از تاریخ و تمدن لرستان و بلکه دنیا محسوب می شوند به واسطه خیره سری این افراد که نمی دانند و نمی دانند که نمی دانند مورد هجمه قرار گرفته و بخش عمده ای از آنان محو ونابوده شده اند آثاری که اگر هوشمندی مسئولین میراث فرهنگی و سرسوزنی ذوق مسئولین محلی یاری می کرد چه بسا درکنار جاذبه های طبیعی منطقه ، به مقصدی برای اندیشمندان ، محققان ، دانشجویان کنجکاو و عامه علاقه مندی تبدیل می شد که طالب دیدن سنگ نگاره هایی بودند که نظیرشان را تنها درغار لاسکو آنهم با رعایت مقررات سخت حفاظتی نگهداری و به نمایش گذاشته شده است .
درکناراهمال برخی مسئولین نباید از این واقعیت نیزغافل بود که در تغییرات اجتماعی ، مردم بزرگ ترین و موثرترین قدرتی هستند که خوشبختی و بدبختی خود واجتماع پیرامون را با رفتاروکردارشان رقم می زنند .
فرهنگ ، این نایاب دوران و اکسیری که بودنش درکالبد جوامع نظم ، احترام ، و سعادت می آفریند همواره عاملی برای پیش یا پس رفت جامعه است .اگر درحفظ و نگهداری بناها ی تاریخی تنها مسئولین را مسئول بدانیم و از فرهنگ و نقش مردم غافل شویم بی گمان راه را به غلط رفته ایم . در خوشبینانه ترین حالت یک مسئول می تواند در حد و اندازه مقررات اداری هزینه کند هزینه ای که بند ها وتبصره ها هیچگاه مجال ظهور و بروز کامل آن را هم نمی دهند در این بین می ماند فرهنگ ، بینش و درک من وامثال من ازدنیای اطراف که تنها پشیزی به کیسه و شوقی به دل است .
بهرحال تاریخ چیزی نیست جز گذشته ای که برای خودش زمان حال بوده ، بی شک درک گذشتگان از گذشت زمان فراتراز ما نبوده با این وجود در ساخت بناهای تاریخی چنان همت گمارده اند که عمربرخی ازاین بناها به هزار تا دوهزار سال می رسد ، ببینید شصت پل تاریخی لرستان ، قلعه فلک الافلاک و…..که نماد هنر، فرهنگ و تمدن قومی هستند که برخی شان اینک خود داشته های خود را به تارج می برند.
به گواه سیستم خلقت و چرخه طبیعت زمانی ما نیز به تاریخ خواهیم پیوست اگر چه سنگ نگاره های میرملاس و هومیان همه تاریخ ما نیستند اما بی شک جزیی از هویت چند هزار ساله ی مایند که اینک نیازمند حمایت و پاسداشت ما هستند . نکوداشت داشته ها و آنچه داریم ارزشمند تراز افسوس خوردن برای رفته ها و نداشته هاست .
در جایگاه یک مسئول قولهایمان را به فرداهای نیامده نسپاریم وبه عنوان یک شهروند و همدیار با فرهنگ ، میراث دارشایسته ای باشیم که به آب و علف و سبزه و تاریخ احترام می گذاریم همچنان که ماشین ، تلفن همراه ، و حتی لباسمان را دوست داریم.
آخرآنکه : نقاشی های ساده و ابتدایی میرملاس و هومیان قرنها پیش از ما در کنج پناهگاهها مونسی جز باد و باران نداشته اند اینک که ما همدمشان شده ایم باشد که ارجشان نهیم ، صیانتشان کنیم تا آیندگان پس از ماهم براین کردارما درود بفرستند .