تاریخ : پنج شنبه, ۹ فروردین , ۱۴۰۳
4

لرستان مهیای سوگواره “مور “/ عمق اندوه “لک زبانان” در رثای یار

  • کد خبر : 5103
  • 12 خرداد 1391 - 10:20

  به گزارش میرملاس نیوز به نقل از مهر: لرستان در آستانه سالروز رحلت امام خمینی(ره) مهیای برگزاری سوگواره “موره” در شهرستان دلفان است، آئینی که می توان در آن شاهد عمق اندوه “لک زبانان” در رثای یار بود. به مناسبت سالگرد رحلت امام خمینی(ره) سوگواره استانی “موره” یا “مور” با حضور “مورخوانانی” از سراسر […]

 
به گزارش میرملاس نیوز به نقل از مهر: لرستان در آستانه سالروز رحلت امام خمینی(ره) مهیای برگزاری سوگواره “موره” در شهرستان دلفان است، آئینی که می توان در آن شاهد عمق اندوه “لک زبانان” در رثای یار بود.

به مناسبت سالگرد رحلت امام خمینی(ره) سوگواره استانی “موره” یا “مور” با حضور “مورخوانانی” از سراسر لرستان به مانند هر سال در شهرستان دلفان برگزار می شود.

سرپرست اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان دلفان در گفتگو با  مهر اظهار داشت: این سوگواره به صورت استانی در شهر نورآباد برگزار می شود.

 یوسف نوری زاده با اشاره به فراخوان داده شده برای ثبت نام “مور خوانان” در این سوگواره، بیان داشت: سال گذشته در پی فراخوان این برنامه بیش از ۵۰ نفر از مورخوانان استان لرستان ثبت نام کردند که از این افراد ۱۸ نفر به عنوان پیشکسوت برای اجرای برنامه انتخاب شدند.

برگزاری آئینهای بومی سوگ همزمان با سالگرد امام راحل

وی با اشاره به استقبال بی نظیر مردم از این سوگواره، عنوان کرد: سوگواره “موره” هر ساله به‌مناسبت سالگرد ارتحال “امام خمینی(ره) ” چهاردهم خردادماه جاری در این شهرستان برگزار می‌شود.

سرپرست اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان دلفان با اشاره به این‌ که سوگواره به‌صورت استانی برگزار می‌شود، افزود: در این سوگواره از افرادی که در زمینه مور و موره تبحر دارند دعوت شده است تا به اجرای برنامه بپردازند.

نوری‌زاده ادامه داد: در این سوگواره پیرامون ابعاد شخصیتی امام خمینی(ره) سخنرانی می‌شود و همچنین کلمه مویه و موره در فرهنگ لرستان توسط اندیشمندان ریشه‌یابی می‌شود.

وی اجرای ساز “چمری راه‌راه” را از دیگر بخش‌های این سوگواره عنوان کرد و بیان داشت: در این مراسم ساز “چمری” به عنوان مقام موسیقی سوگ در لرستان نواخته شد.

نوری زاده قدمت این آئین ها در لرستان را بیش از هفت هزار سال عنوان کرد و یادآور شد: “موره” آهنگی حزن انگیز است که در وصف عزیزترین افراد بیان می شود که با توجه به ارادت مردم لرستان به حضرت امام در سوگ این عزیز نیز اشعار مختلفی در قالب مور سروده شده است.

وی با بیان اینکه “مور” در لرستان به طور عمده به زبان “لکی” قرائت می شود، افزود: مور در استانهای مختلفی چون لرستان، کرمانشاه، کردستان و ایلام از جمله آئین های سوگ رایج است.

“موره” عمق حزن و اندوه زاگرس نشینان در رثای یار

بنابر این گزارش، آواز حامل کوله بار فرهنگی یک قوم است و مهمترین عناصر فرهنگی یک قوم را در خود جا داده و ذخیره کرده است. همان‌طور که نمی‌توان مردمی را یافت که زبانی نداشته باشند تصور قومی بدون موسیقی نیز ناممکن است. موسیقی و زبان چنان به هم تنیده‌اند که گویا با هم زاده شده‌اند.

در میان لک‌ها موسیقی یا ساز و آواز با زندگی این مردم همزاد است و با تار و پود وجودشان گره خورده است. گرچه در مورد موسیقی لکی پژوهش درخوری صورت نگرفته و منبع مکتوب مستندی وجود ندارد با این حال اطلاعاتی در مورد آن در دسترس است.

لک‌ها به طور عمده در غرب کشور و در مجاورت لرها و کردها زندگی می‌کنند، دو قومیتی که از نظر موسیقی جایگاه ویژه‌ای دارند و موسیقی در لحظات زندگی‌شان حضور دارد. از این حیث موسیقی لک‌ها می‌بایست، طبق فرآیند اشاعه، عناصر فرهنگی‌ از همسایگان خود گرفته و تأثیراتی بر آنها گذاشته باشد.

لک‌ها نگاه خاصی به مرگ دارند و دعوت کردن از آشنایان و اقوام فرد در حال مرگ و فراهم آوردن شرایطی آرام و جمعی جهت تسهیل مرگ برای فرد، بخشی از فرهنگ آنهاست.

در مراسم خاکسپاری مردم مناطق لک نشین نیز افراد زیادی شرکت می‌کنند. در این شرایط موسیقی نقش خاصی دارد و به اطرافیان متوفی کمک می‌کند تا راحت‌تر با غمشان کنار بیایند. خواندن “موره” با همراهی سرنا و دهل تسلی‌بخش غم مردمان لک است.

مور، آواز کهن حاشیه نشینان سیمره

مور از موسیقی‌های باستانی است که نمونه‌های آن را می‌توان در بین کردها و خصوصا در مناطق ایلام و کرمانشاه هم یافت. مور (مور آوردن) در بین لک‌ها در دو حالت استفاده می‌شود. هرگاه که دلتنگی و غم بر وجود یکی از آنها چیره شود به گوشه‌ای می‌روند و به مورخوانی می‌پردازند. زمانی هم که یکی از عزیزان فرد فوت کرده باشد داغ‌دیدگان و اغلب زنان به صورت گروهی به خواندن مور و وصف خصایص مرحوم می‌پردازند.

مور نوعی از موسیقی است که نهایت غم و اندوه را در آن می توان یافت و غمی بیش از آن را نمی توان متصور شد. این گنجینه ها قرنها طول کشیده تا شکل امروزی را بخود گرفته است.

مور از آوازهای کهن ریشه دار زاگرس نشینان است که خاستگاه آن را بایستی اطراف رود سیمره دانست. درون مایه مور کاملا حزین و اندوهناک است، سوزناکی آن هم در وصف مصیبت های بزرگ چون مرگ عزیزان، سرداران و بزرگان است.

“مور” رایج ترین آواز یا سرود در میان لک ها است. مور را با چندین ریتم و مقام موسیقایی می خوانند. این سرود ذاتا حزن انگیز و دلتنگ کننده بوده و با اشعار حماسی و عاطفی غمناکی خوانده می شود. لکها به گاه دلتنگی و غم و غصه های ژرف و نیز در سوگ عزیزانشان در مراسم سوگواری به مور پناه می برند و این آواز سوزناک را سر می دهند.

مور از هجران و فراق انسانها حکایت می کند

لک ها در مراسم رسمی سوگواری برای عزیزانشان و روی جنازه و قبر از دست رفتگان خود موره می خوانند. معمولا یک یا دو و گاهی چندین زن با هماهنگ کردن ریتم صدایشان با یکدیگر در رثای تازه در گذشته مور می خوانند و بقیه زنها گریه می کنند.

در برخی مناطق لک نشین از جمله برخی شهرستانهای لرستان علاوه بر زنها مردها نیز در مراسم سوگواری که از آن با عنوان “پٍرس” یاد می شود مور می خوانند.

در برخی کتب معتبر تاریخی ذکر شده است که لطفعلی خان زند “مور” را به زیبایی می خوانده است. مور از هجران و فراق انسانها حکایت می کند و انسان با شنیدن و خواندن آن دچار غم و اندوهی همراه با سرکشی و طغیان می شود.

و اینکه مردمان لر در عزای امام راحل سوگواره مور برگزار می کنند، حکایت از غم بزرگ آنان در از دست دادن این عزیز است به طوریکه این آئین هر ساله برگزار می شود.

لینک کوتاه : https://www.mirmalas.com/?p=5103

برچسب ها

ثبت دیدگاه

مجموع دیدگاهها : 6در انتظار بررسی : 0انتشار یافته : ۶
  1. بازم صدای نی میاد/آواز پی در پی میاد
    لطفعلی خانم کی میاد/لطفعلی خانم کی میاد
    درود بر شرف کسانی که دنباله رو این رسوم کهن لکی هستند.

  2. دورود بر لکستان

  3. راه راه بژن، راه راه بژن، غمینه دلم…. درود بر برگزار کنندگان این رسم کهن. ولی ای کاش این نوای حزن انگیز را در سوگ محرومیتمان برگزار می کردیم..

    غمینه چی دماون بار دردم!!!

  4. بیلا بوواره زیخه چووانم تا بوو رنگ رشمه سر تا باووانم

  5. مطلب مناسبی بود

  6. من غم کهنه رفیق روزگاریم من شادی دشمن باو برار ریم.روزگار زیتر د رو د تو بیزارم غم دیری دوسکم کردی وحالم

قوانین ارسال دیدگاه
  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تیم مدیریت در وب منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.