- پایگاه خبری، تحلیلی میرملاس - https://www.mirmalas.com -

کارمزد؛ بلای جان بانکداری الکترونیک

n00018132-b [1]

“سرویس فناوری ودانلود”

جنب‌وجوش‌های این چندروزه و مهم شدن اتفاقی که سال‌ها در خفا انجام می‌شد از روزی سر باز کرد که خبری مبنی بر اخذ کارمزد از تراکنش‌های بانکی اعلام شد. بر این اساس مقرر شده از ابتدای آبان‌ماه بابت هر تراکنش از دستگاه‌های کارت‌خوان فروشگاهی از دارندگان آن کارمزد کسر شود البته بانک‌ها از هر خدمت الکترونیکی کارمزد می‌گیرند و ماجرای اخذ کارمزد به پیامک‌های ارسالی هم رسیده و «بانکداران بدون اطلاع مشتری» بابت هر تراکنش و ارسال پیامک به تلفن همراه، از حساب مشتری پول برداشت می‌کنند. این اتفاق به‌صورت چراغ خاموش از ماه‌ها قبل شروع شده بود. نخستین مرحله اجرای طرح اخذ کارمزد از خدمات الکترونیک به خردادماه امسال با دریافت کارمزد در قبال گرفتن موجودی از حساب‌ها از طریق دستگاه‌های خودپرداز و کارت‌خوان برمی‌گشت. نکته جالب این داستان پشتیبانی بانک مرکزی از این اقدامات است. در بررسی‌های به عمل آمده، مشخص شد تعداد تراکنش پایانه فروشگاهی در یک ماه چیزی حدود ۴۳۰ میلیون تراکنش است که با یک حساب سرانگشتی با احتساب کارمزد ۱۵۰ تومانی درآمد شبکه بانکی در یک ماه مبلغ چشمگیر ۶۴ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان را نشان می‌دهد که در صورت ضرب این رقم در ۱۲، ۷۷۴ میلیارد تومان برای یک‌سال را نشان می‌دهد. 

برداشت از جیب مردم حد و مرز ندارد؟
سیدناصر موسوی لارگانی، نماینده مجلس و عضو کمیسیون اقتصادی درباره دریافت این کارمزدها به «کسب و کار» گفت: این خبر در ابتدا هم برای بنده شگفت‌انگیز بود از این جهت که چرا ما هر روز باید برای مردم دردسر درست کنیم و یک هزینه اضافه را بر گردن آنها بگذاریم آن هم دقیقا زمانی‌که مدام دم از دولت الکترونیک و خدمات الکترونیک می‌زنیم. 
وی در ادامه افزود: از طرف دیگر بانک به مبلغی که مردم در حساب مربوط به دستگاه‌های فروشگاهی قرار می‌دهند، سودی نمی‌دهند اما در مقابل خود بانک‌ها با پول این افراد کار می‌کند و از این طریق سود می‌گیرند، پس چطور می‌شود که چنین مصوبه‌ای را صادر کنند البته بسیار مشخص است که در پی به دست آوردن درآمد قابل توجهی برای خود هستند و این کار بسیار تعجب‌آور است و حتما یک خسارت سنگینی را در پی خواهد داشت. موسوی لارگانی به این نکته اشاره کرد که متاسفانه ما یاد گرفته‌ایم برای تمام کارهای خود از جیب مردم برداشت کنیم و این کار اصلا درست و عقلانی نیست مردم از این اتفاقات دیگر خسته شده‌اند. 
این نماینده مجلس در پاسخ به این سوال که مجلس برای جلوگیری از این اتفاق برنامه دارد یا خیر تصریح کرد: به احتمال بسیار زیاد مجلس در این موضوع ورود خواهد کرد و با سوال و تذکر از وزیر اقتصاد مانع از این اتفاق خواهیم شد اما بهتر است قبل از اینکه ما وارد عمل شویم خود وزیر اقتصاد و دارایی که متولی اصلی این اتفاق است با تذکر درست به بانک‌ها سعی در حل این مشکل نماید و دستور لغو این کار را هرچه سریع‌تر صادر کند. 
این عضو کمیسیون اقتصادی با اشاره به اینکه ما نباید با سختی دادن به مردم در پی پر کردن جیب بانک‌های خاص باشیم، خاطرنشان کرد: روزانه حدود ۲میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان درآمد سیستم بانکی از استفاده کارت‌خوان‌هاست که این پول از جیب مردم خارج و به جیب عده‌ای دیگر می‌رود و باید هرچه سریع‌تر جلو این امر را گرفت. 
وی دلیل این تصمیم را جایگزین کردن یک درآمد جدید به‌جای برچیده شدن بنگاهداری و تامین کسری بانک‌ها دانست و اشاره کرد: به دلیل اینکه مجلس در موضوع بنگاهداری بانک‌ها وارده شده و با آن مخالفت شدید کرده بانک‌ها به فکر درآمدزایی جدید برای خود هستند اما نمی‌دانند که این اتفاق باعث از بین رفتن اعتماد مردم به نظام بانکی کشور می‌شود و از سوی دیگر مردم هرگز پولی را در بانک‌ها نخواهند گذاشت و با پول نقد به دادوستد خواهند پرداخت. 
وی در پاسخ به این پرسش که آیا این کار درست و قانونی است، افزود: از آنجایی که سیستم بانکی ایران بانکداری اسلامی است باید تمام کارها طبق موازین اسلامی صورت گیرد و باید به نظر بنده در جاهایی که قرار است این‌چنین تصمیمی گرفته شود از مراجع عظام استفطاع شود که آیا برداشت این مبالغ از حساب مردم به عنوان کارمزد یا در هر قالب دیگری شرعی هست یا نه؟ پس نباید در یک لحظه و بدون فکر و دوراندیشی اقدام به تصمیم‌گیری‌های این‌گونه کرد زیرا در این بین مشکلات بسیاری را به وجود خواهند آورد. 

برداشت خودپردازها برای اقتصاد ایران مضر است
همچنین محمد کشتی‌آرای، رئیس اتحادیه کشوری طلا و جواهر با اشاره به نقش دستگاه کارت‌خوان در حفظ امنیت و همچنین سرعت و دقت تبادل مالی در فعالان این صنف گفت: با در نظر گرفتن مسائل امنیتی که برای این صنف حائز اهمیت است، دریافت کارمزد هیچ تاثیری در استفاده از دستگاه کارت‌خوان نخواهد داشت. به گفته وی، چند سال طول کشیده است که استفاده از دستگاه‌های کارت‌خوان در بین مردم ما فرهنگ‌سازی شده و مردم دیگر برای خرید و امور مالی جاری خود از ابزارهای مختلف پرداخت الکترونیک استفاده می‌کنند. 
کشتی‌آرای تاکید کرد: لازم است بانک مرکزی با در نظر گرفتن گرایش مردم به استفاده از ابزارهای پرداخت الکترونیک روی تعیین رقم کارمزد با حساسیت بیشتری تمرکز داشته باشد چون اگر رقم کارمزد بالا باشد احتمال دارد واکنش منفی نشان داده و مردم مجددا به استفاده از اسکناس رو بیاورند که این موضوع برای اقتصاد فعلی مضر است.