بیکاری واژه چندش آور یا واقعیتی در غبار

عباس دارایی :

آقاببخشید! میگن نماینده قرارآخرهفته بیاد ،شما خبرندارین ؟توجوابش میگم! کارت چیه ؟با ناراحتی می پرسه :”  اگه آخرهفته بیادمی خوام  نامه ایی از نماینده برای اشتغال پسرم در یکی از ادارات شهرستان ببرم ،پس می مانم تا بیادولی توروخداحتمآخبرم کن!

..می پرسم پسرت مدکش چیه ؟میگه لیسانس علوم تربیته از دانشگاه تهران ،بخدا باهزار جون کردن ودربه دری تونست مدرکشوبگیره ،کجا که براکار نرفته ،در کدوم مغازه ..که کارنکرده ،امادیگه حوصلش سررفته ،نمیدونم چکارکنم و..

این روایت بخشی از تلاشهای مردی میانسال از شمار والدین جوانان بیکار وتحصیل کرده پلدختری است که با وسواسی عجیب به دنبال کوره راهی است که بتواند بااشتغال تنها فرزندش که اتفاقا از نعمت وجود مادر هم بی بهره است بخشی از مشکلاتش را بهبود بخشد

بامروری بر جامعه پلدختر می توان گفت روند فراغت از تحصیل وسیل خروج دانشجویان دیروزوفارغ اتحصیلان امروز شهرستان که بار سنگین عنوانی پر طمطراق چون” لیسانس”را با خود به یدک می کشندامروزبه یکی از معضلات ودغدغه های اجتماعی شهرستان پلدختر تبدیل شده که روز به روز دامنه گسترسش آن وسیعتر میشود.

وضع مشارکت واشتغال جمعیت جوان پلدختر تا آن حد نامناسب ونگران کننده است که اگر گفته شود مقوله اشتغال وبیکاری جمعیت ورابطه آن بر اعتیاد جوانان اینک به چشم اسفند یار فرایند توسعه شهرستان مبدل شده وبسیاری از آرمانها وایده آلهای انقلاب اسلامی را به چالش گرفته است سخنی گزافه نیست . الگوی ضعیف مشارکت اقتصادی توام با لشکر بیکاران جوان پلدختری نشان میدهد که بی برنامگی های سالیان گذشته برای وارد شدن به بزرگراه توسعه اهرمی قوی برای رشد بی عدالتی اجتماعی ،افزایش تبعیض ونابرابری در آمده و عدالت این کیمیای نادر جامعه کنونی پلدختر نتوانسته است به مرهمی التیام بخش برای مصایب وآلام جوانان محروم وکم درآمد تبدیل شود سخن از اعتیاد است ، قصه پر غصه در سرزمینی که سرشار از نعمت ها ومائده های خدادادی است ، روی دریای گنج نهفته است اما جوانانش همان آرای در صندوق نمایندگان ووکلای شورا ومجلسش این چنین در رنج اند . اما دریغ ودرد که در کنار این همه ثروت های طبیعی وانسانی بیکران هنوز به شرایط مطلوب وقابل قبولی از زیست ، پیشرفت وتوسعه نایل نیامده است واین عقب ماندگی ها در عرصه مشارکت واشتغال جمعیت به وضوح نمایان است پدیده های مهم واثر گذاری همچون اعتیاد ، خلاف کاری قانون ستیزی وهنجار شکنی که در ارتباط تنگاتنگ با بیکاری فقر محرومیت جوانان این دیاراند در شرایط کنونی جامعه پلدختر از حد اعتدال گذشته است تداوم بیکاری تحصیلکردگان جوانان پلدختری وخروج روح از کالبد آنان و گوشه نشینی وروی آوردن به اعتیاد همگی حکایت از وجود کاستی ها ونارسایی های عمیق وفراگیر درکارکردهای اقتصادی ، اجتماعی شهرستان پلدختر است اوج فاجعه در شهرستان پلدختر عدم سنجش صحیح میزان بیکاری این شهر از سوی مسئولین امر است به طوری که طبق آمار رسمی از سوی مراکز آماری ومسئولین ارشد استان ، پلدختر از لحاظ نرخ بیکاری  به اصطلاح رتبه آخر را در استان لرستان داراست نگاهی اجمالی به خصیصه های جامعه پلدختر ثابت میکند که این منطقه همچنان مستعد آسیب پذیری های اجتماعی ، اقتصادی فرهنگی سیاسی زیادی به دلیل بکارگیری ناقص منابع انسانی است متمرکز بودن بیکاران در سنین جوانی ، طولانی شدن ایام بیکاری ، رسوخ بیکاری آشکار در میان دانش آموختگان آموزش عالی از جمله جنبه های آسیب زای مستتر در پدیده بیکاری جمعیت شهرستان پلدختر است بدین ترتیب میتوان گفت گروهی که از منظر توسعه پایدارسرمایه انسانی تلقی میشوند وبه سبب برخورداری از تخصص ودانش جزو نیروهای کلیدی وراهبردی فرایند توسعه شهرستان هستند با بحران بیکاری مواجه اند مهندس”  ش”  از بیکاران تحصیل کرده پلدختری که در یکی از نقاط حاشیه ایی کلان شهر اصفهان به یک شغل ناچیز روی آورده است می گوید :” در شرایط کنونی پلدختر که بیکاری بیداد میکند واشتغال ناقص وبه تبع آن بهره وری نازل جمعیت شاغل جنبه عام وفراگیر یافته وبا تنزل سطح زندگی خانواده ها به ورطه فقر ومحرومیت کشیده شده ایم آیا وقت آن نرسیده تادولت باتمرکزصنعت وتوسعه کشاورزی به دادمردم پلدختربرسد ؟ آیا باروندهولناک بیکاری نباید انتظار داشت که هنجار شکنی ، قانون ستیزی واعتیاد جایگزین مناسب اشتغال در شهرستان ما باشد ؟”

 میتوان گفت مسئله اشتغال نامکفی جمعیت جوان پلدختر چنان روح جامعه را آزار میدهد که علیرغم  جوان بودن  بافت جمعیت شهرستان خیل عظیم جمعیت جوان وتحصیل کرده به پیری زود رس دچار شده اند!یکی دیگر از جوانان تحصیل کرده شهرستان خیلی صریح می پرسد:” پلدخترمحروم است وحتی دانشگاههاوطرحهایی هم که ره آوردسه چهارسال گذشته است نمی توانددردمارادواکند ،آقای کاییدی چرا پلدختر به سرای امن وخوبی برای مدیریتهای ناکارآمدتبدیل شده که ازدردمابی خبرند؟ چراحتی پیمانکاران پروژه های شهری و ….هم ازاقوام برخی مدیران شهرستان هستند؟چراحتی  سیستم توزیعی آرد هم نبایدبه دست نیروی جوان بومی ماباشد ؟؟”

 ساختار اقتصادی – اجتماعی کهنه وناکار آمد ومناسبات بازدارنده آن فرصت ومجالی را به شماری از منابع انسانی آماده به کار جامعه پلدختر نمیدهد  ودر مسیر ورود نسل جوان به بازار کار ایجاد اختلال میکند آن هم جوانانی تحصیل کرده ایی که به  مشاغل مولد واداری!چشم دوخته اند!

 بازار شهر پلدختر آکنده از فروشندگان دوره گرد ودست فروشان خیابانی کوپن فروشان و کندوکاو کنندگا ن زباله های خانگی وشویندگان وپاینده گان خیابانی  خودروهاست شاید مسئولین امر این قبیل شغلهای کاذب وفلاکت بار را شغل محسوب کرده که رقم بیکاری پلدختر را تک رقمی عنوان میکنند !!

داریوش دارای تحصیلات مهندسی که دیگر عطای یافتن شغل اداری را یه لقایش بخشیده می گوید:”آیا شهروندان پلدختری نباید بپرسند در مناسبات اداری وساختار دولتی اصولا پشتوانه ایی که حامی دلسوزبرای آنها باشد کجاست ؟!” یکی ازتحصیل کردگان شهرستان هم می گوید: عدم وجود منابع اقتصادی ومهاجرت روستاییان به شهر برای دسترسی به منابع باعث تشدید بیکاری ومصرف گرایی وعدم توجه به آن را از جمله دلایل فقر وبیکاری جوانان پلدختری میداند ومیگوید “: مهاجرت روستاییان به شهر برای دسترسی به منابع باعث تشدید بیکاری ومصرف گرایی وعدم تولید وکندی توسعه در شهرستان شده است ” همین امر که این جوان بیکار پلدختری به آن اشاره کرده یعنی مهاجرت روستاییان به شهر باعث رانده شدن منابع انسانی به اراضی حاشیه ایی میشود روندی که امروزه شهر پلدختر بر اثر استقرار روستاییان با سکونت گاههای غیر رسمی فزاینده شده وبسیاری از اراضی ملی پیرامون شهر در زیر انبوهی از ساخت وسازهای بی رویه ، نامنظم وبدون برنامه مدفون میگردند بر اثر بیکاری علاوه بر گسترش فقر وقانون گریزی وبزهکاری ونهایتا اعتیاد امنیت انسانی واجتماعی جامعه به خطر افتاده وبه موازات گسترش نا امنی ها هزینه های انتظامی وامنیتی هم در آینده بالا می رود این شرایط مانع جذب سرمایه گذار وعامل اصلی فرار سرمایه فیزیکی وانسانی از شهرستان است تشدید ناهنجاری ها ونابراری ها وشکاف در آمدی بین لایه ها واقشار مختلف اجتماعی ویاس وسرخوردگی خانواده های محروم از دیگری پدیده های شوم ومخرب وحاصل پدیده کنونی بیکاری است .