تاریخ : پنج شنبه, ۳۰ فروردین , ۱۴۰۳
4

راهکارهای مدیریت کم آبی در بخش کشاورزی کوهدشت

  • کد خبر : 58769
  • 27 مهر 1393 - 20:12

  احسان صلاحی/ میرملاس نیوز :  با افزایش روزافزون جمعیت و نیازهای فراوان آن از جمله غذا، کشاورزی به روش های ابتدایی و سنتی با بازدهی کم، دیگر جوابگوی این نیازها نبود. در طی سال های گذشته با قطع درختان جنگلی و از بین بردن مراتع، سطح زیرکشت افزایش یافت و با استفاده از تکنولوژی […]

55

 

احسان صلاحی/ میرملاس نیوز : 

با افزایش روزافزون جمعیت و نیازهای فراوان آن از جمله غذا، کشاورزی به روش های ابتدایی و سنتی با بازدهی کم، دیگر جوابگوی این نیازها نبود. در طی سال های گذشته با قطع درختان جنگلی و از بین بردن مراتع، سطح زیرکشت افزایش یافت و با استفاده از تکنولوژی های صنعتی و روش های نوین کشاورزی تا حدودی توانسته بر این نیازها غلبه کند.کشاورزی امروزه به دو‌بخش کشاورزی پایدار و کشاورزی تجاری تقسیم شده است.

کشاورزی پایدار به معنای استفاده از علوم بیولوژی، بالاترین میزان و مناسب ترین روش تولید در کشاورزی است. در حالی که در کشاورزی تجاری برای نیل به اهداف تولید کوتاه مدت از نهاده های کشاورزی به طور بی رویه استفاده می شود. این نهاده ها شامل کود، سم، زمین، آب و… است که استفاده های بی رویه از هر کدام ناهنجاری هایی را به دنبال دارد. در کشاورزی تجاری با استفاده بی رویه و نامتعادل از کودها ، سموم، سفره ای آب زیر زمینی رودخانه ها که تخریب خاک و از بین رفتن موجودات خاکزی را در پی دارد، توان تولید و حاصلخیزی خاک کاهش میابد و نتیجه این روش کشاورزی، پایین آمدن کیفیت محصولات است.در بحث تولیدات کشاورزی یکی از مهمترین مشکلات تامین آب مورد نیاز برای واحدهای کشت و تولید است.

۱۵ درصد از زمینهای کشاورزی دنیا تحت آبیاری قرار دارند و ۸۵ درصد بقیه به صورت دیم و بدون آبیاری مورد استفاده قرار می‌گیرند. اما نیمی از تولیدات کشاورزی و غذای مردم جهان از همین زمینهای آبی حاصل می‌شود. که این خود نشان دهنده اهمیت و نقش آبیاری در بخش کشاورزی است.به دلیل قرارگیری کشور ما ایران در مناطق خشک و نیمه خشک جهان و محدود بودن منابع آب و بالا بودن میزان تبخیر لذا مسئله بحران آب یکی از عمده ترین مسائل در کشور و بخش کشاورزی ، محسوب می شود و با توجه به اینکه بیش از ۸۸/۸۸% از آب مصرفی کشور در زمینه ی کشاورزی مصرف می شود که از این مقدار۶۵ درصد آن به شیوه های غلط آبیاری هدر می رود و حتی بخشی از آن کودها و سموم محلول را شسته و ضمن انتقال آنها به عمق باعث آلودگی مقادیر ناچیزآب های زیرزمینی می شود .

بر اساس یافته های محققین، استان لرستان و شهرستان کوهدشت دارای سابقه ۶ هزار ساله در زمینه کشاورزی است. ولی سال های گذشته در سایه کم لطفی مسئولین و نا آگاهی مردم کشاورز، این زمین های حاصلخیز در حال فرسایش و از بین رفتن است و سطح آب زیر زمینی در استفاده بی رویه و بدون پشتوانه علمی در کشت های متوالی کاهش یافته است. اما با تدابیری ارزشمند و علمی میتوان از طبعات و عواقب این بحران تا حدی کاست. لذا استفاده از مدیریت صحیح آبیاری در کشاورزی می تواند یکی از مهمترین و اساسی ترین راهکارهای مقابله با بحران آب محسوب شود.  

در باغات و زمین های آبی استان لرستان و شهرستان کوهدشت آبیاری هنوز به شیوه غرقابی انجام می گیرد و تا بهینه شدن شیوه آبیاری راه درازی باقی است. در شیوه غرقابی کشاورز با ایجاد کرت‌هایی در زمین و باغ، آب را به تنه درخت یا بوته می‌رساند. آبیاری به شیوه غرقابی بازده بسیار کمی دارد و در واقع بیشتر آب را هدر می‌دهد. وقتی آب از میان کرت‌ها به درخت یا گیاه می‌رسد، به زمین فرو می‌رود و هدر می‌شود. آبیاری به شیوه غرقابی با هدر‌رفت ۷۰ درصدی آب همراه است و گذشته از این ها تجمع آب در اطرف طوقه درخت یا گیاه احتمال پوسیدگی و انواع بیماری ها از جمله فیتوفترا را افزایش می دهد.که در مراحل بعدی مستلزم کاربرد سموم شیمیایی و صرف هزینه های اقتصادی و آلودگی های زیست محیطی است.در مورد کشت های دیم هم معمولا این کشت در مناطقی میانگین بارندگی آن ها بالای۵۰۰ میلی لیتر باشد دارای صرفه اقصادی می باشد در حالیکه بر اساس آمار منتشر شده میانگین بارش در سال زراعی کنونی در کوهدشت ۴۴۹ میلی لیتر بوده(سالی پر باران بوده)  که کم و ریسک پذیر  است.بنابراین نیازمند اصلاح روش های کشت و حتی انتخاب نوع محصول مورد کشت است.انتخاب راهکار های جدید نیز تا حدودی از این نگرانی ها می تواند بکاهد:

تغییر در روش های آبیاری در باغات و زمین های کشاورزی آبی:

مهندسان کشاورزی، از میانه قرن بیستم شیوه‌های دیگری را ابداع کرده‌اند که با استفاده از آنها می‌توان بازده آبیاری را بسیار بیشتر کرد، شیوه جدید آبیاری به آبیاری تحت فشار معروف شده است. دو نوع آبیاری تحت فشار از سایر روش‌ها متداول‌ تر است که آبیاری قطره‌ای و آبیاری بارانی نام دارد. از مزایای این روش می توان به راندمان ۷۵درصدی آن درمقایسه با روش سنتی آبیاری(راندمان ۳۰درصدی)، عدم تشکیل رواناب سطحی، تنظیم میزان آب مورد نیاز برای انواع کشت ها در فصول مختلف زراعی…اشاره کرد.

استفاده از کشت های گلخانه ای وکشت های هیدروپونیک (کشت بدون خاک):

استفاده از این روش های کشت مزایای زیادی ازجمله افزایش عملکر در واحد سطح تا حدود ۱۷برابر،کاهش مصرف آب تا حدود ۱۲-۱۰ برابر، کاهش استفاده از سموم برای کنترل آفات و بیماری ها بدلیل در کنترل بودن شرایط کلیمای محصول مورد کشت و اشتغال زایی وسیع برای فارغ التحصیلان کشاورزی است که باعث برداشتن باری سنگین از روی دوش دولت  می شود که گامی به سوی طرح های چشم انداز توسعه کشور هم می باشد.

تعریف الگو های جدید کشت برای مناطق دچار کمبود آب:

بعنوان مثال:زعفران گیاهی نیمه گرمسیری است و در نقاطی که دارای زمستانهای ملایم و تابستان گرم و خشک باشد بخوبی می روید و مقاومت آن در مقابل سرما زیاد است. بازده اقتصادی طلای سرخ هم بر کسی پوشیده نیست. کنجد یکی از قدیمی ترین گیاهان زراعی روغنی جهان است و از زمان های قدیم در ایران کشت می شود و زمانی از صادرات مهم کشور به شمار می رفت. کنجد به خشکی مقاوم بوده و کشت آن به صورت دیم نیز امکان پذیرمی باشد .که کشت خود این گیاهان علاوه بر بازده اقتصادی باعث پیشرفت و آبادنی منطقه هم می شود

تصفیه پساب ها یا فاضلاب ها برای کاربرد در بخش کشاورزی:

از اواخر قرن بیستم استفاده از پساب و فاضلاب های شهری و صنعتی، مورد توجه بسیاری از کشورهای پیشرفته دنیا از جمله آمریکا، انگلیس و آلمان قرار گرفته و آب بازیافتی حاصل از تصفیه این فاضلاب ها برای آبیاری سطح وسیعی از اراضی کشاورزی این کشور ها مورد استفاده قرار می گیرد. کشورهای خاورمیانه که اکثر آنها در ناحیه خشک و نیمه خشک قرار دارند مانند مراکش، اردن، عربستان، عمان، پاکستان و امارات متحده عربی هر کدام طرح هایی را برای کاربرد دوباره ی فاضلاب تصفیه شده در کشاورزی در دست اجرا دارند. در کشور ما هم طرح های در سطح کوچک آغاز شده ولی استان لرستان می تواند در شکوفایی این طرح های جدید با توجه به دشت های حاصلخیز و تشنه خود، بستری مناسب باشدکه لازمه ی آن هم زهکشی زمین ها کشاورزی برای بازده بیشتر و جلوگیری از شوری آن ها است.

اتمام پروژه های زیرساختی در بخش کشاورزی استان و ششهرستان کوهدشت

از جمله ان ها میتوان به سد معشوره اشاره کرد که علاوه بر سیراب کردن زمین های حاصلخیز دشت کوهدشت میتواند به گفته مدیر کل محترم جهاد کشاورزی استان جناب مهندس غضنفری ۹هزار فرصت شغلی جدید ایجاد کند.

در آخر باید عرض کنم میزان تولید ۳۰۹۲۰۵ تن تولید انواع محصولات کشاورزی،یعنی حدود ۷/۱۶درصد تولید استان توسط شهرستان کوهدشت، نیاز به نگاه کلان مدیران استان،جناب مهندس بازوند استاندار محترم وجناب مهندس غضنفری مدیرکل محترم جهاد کشاورزی استان دارد. چراکه در آینده ای نزدیک در صورت مرتفع نشدن مشکلات کشاورزان و عدم تغییر رویه کشت و نوع محصول، با مشکلاتی از قبیل فرسایش زمین، از بین رفتن پوشش جنگل های بلوط و افزایش مهاجرت به شهرها روبرو خواهیم گشت که طبعات آن شدید تر از خود پدیده خشکسالی و کم آبی می باشد.هرچند رویه خدمات و تلاش های مدیر کل محترم، جناب مهندس غضنفری باعث بارقه  های امید برای تحول در بخش کشاورزی استان و شهرستان کوهدشت  شده است و انتخاب ایشان بعنوان مدیر نمونه  کشوری،گواه این امر است.

 احسان صلاحی (کارشناسی ارشد گیاه پزشکی)

 

 

لینک کوتاه : https://www.mirmalas.com/?p=58769

برچسب ها

ثبت دیدگاه

مجموع دیدگاهها : 26در انتظار بررسی : 0انتشار یافته : ۲۶
  1. آقای مهندس صلاحی کمال و جامع بود ولی راهکار های شما نیازمند بودجه و زیرساخت های بنیادیست بعید است مسئوالان به فکر باشند

  2. مطلب خوبی بود کاش مسئولان به فکر کشاورزی کوهدشت باشند چون قطب کشاورزی استان است تشکر از آقای صلاحی

  3. آقای صلاحی مطلب خوبی ارائه دادید ولی جا داشت که در مورد روش هاتون بیشتر توضیح بدین ولی درمجموع عالی بود و انشالله موفق باشی

  4. آقای صلاحی درمورد هیدروپونیک و جنبه اقتصادی ان در کوهدشت لطفا توضیح بدید با تشکر عالی بود

  5. مطلبی که شما نوشتین لازمه آن وجود زیر ساخت های کافی در استان و شهرستان کوهدشت است. امیدوارم مسئولان از وجود شما افراد نخبه وتحصیل کرده استفاده کنند.

  6. احسنت مهندس صلاحی درود بر تیم میرملاس که حداقل از دیدگاه افراد تحصیل کرده و نخبه چون آقای صلاحی استفاده میکنید افرین

  7. این امید در استان به وجود امده که مدیران ارشد و استاندار محترم از نظرات افراد تحصیل کرده استفاده می کنند امیدواریم به این دیدگاه ها توجه بشه بخدا کوهدشت خیلی مظلومه .افراد تحصیل کرده و علمی مثل اقای صلاحی در کوهدشت زیاده لطفا بهشون توجه کنید این افراد اینده کوهدشت رو می سازند

  8. استفاده کردم جالب بود درود بر برادر گل و همکلاسی سابقم آقا احسان خیلی خوشحالم از پیشرفتت خدا حفظت کنه.ممنون از از آقای آزادبخت و میرملاس

  9. مطلب خوبی بود مممنون از میرملاس کیه که گوش کنه به حرف افرادی چون مهندس صلاحی .مسئولان اون دنیا باید جوابگو باشند

  10. برای حرکت به سوی یک کشاورزی پایدار و هدمند به کارگیری شیوه های نوین و مکانیزه کشاورزی ضروریه، اما ما متاسفانه هنوز در کوهدشت همان کشاورزی سنتی را داریم. دلیلش این است که به متخصصان این بخش توجه نمی کنیم و دولت هم پشتیبانی نمی کند .متن مهندس صلاحی جالب بود اما می توانستند این راهکارها را بیشتر توضیح بدهند چون فکر قابلیت بومی شدن در لرستان به شرط حمایت را دار است.همین راهکار ها خود سبب اشتغال زایی می شود مگر این دولت دعا برطرف کردن بیکاری را ندارد؟ تشکر میکنم از ایشان امیدوارم حرفاهای شما مورد عنایت مدیران قرار گیرد

  11. بسیاری عالی

  12. به نظر بنده ابتدایی بود و صحبتی از روشهای علمی نشده بود .این صحبت ها و مطالب در حد مطالب عامیانه و بحث های کوچه بازاریست

    • من نمی دانم په بلایی است که گریبان گیر شهر ما شده در هر عرصه ای که نخبه ای یا صاحب نظری زمانی ابراز دیگاه می کند که سازنده،بدون چشم داشت و عاری از هیاهوی سیاسی است .یک عده سریع دست به جنجال و تخریب … می زنند.آقای ناشناس این بنده خدا مگر پست مدیریتی دارد یا وام و رانتی با تبلیغ از این نوشته برای خود خواسته که سریع واکنش معکوس انجام داده اید اگر نسبت به یاداشت ایشان حرفی،نقدی دارید که فکر می کنید کامل تر می شود بنویسید، نه این که مطلب ایشان زیر سوال ببرید .ایشان فردی علمی و محترم هستند لحن شما درست نیست.

      • خب انصاف این فرد مانند شخصیت اوست البته ما کوهدشتی ها جز تخریب و فرافکنی کاری بلد نیستیم با این حرف ها بزرگ شده ایم.

  13. یادم میاد چند سال پیش یه آماری از طرف دولت منتشر شده بود که یک فرد به طور متوسط از ابتدایی تا لیسانس حدود ۱۰۰ میلیون تومان هزینه تحصیل آن است که دولت یارانه می دهد حالا ارشد یا دکتری هم باشد که بیشتر می شود .غرض از این ها حرف ها این است شهرستان ما دچار فقر کاری، فرهنگی و علمی است گاهی افرادی جوان چون آقای صلاحی هم که پا به میدان می گذارند با گرز های کشیده شده دوستان مواجه می شوند که هنوز در فکر کوبیدن شخص برای قد نگرفتن در محیط کوهدشت هستند من این فرد را می شناسم چند سالی محصل بنده بوده فردی خلاق و باهوش است. بهتر است از نظرت این افراد استقبال شود نه از اروی غضب شخصی مورد حمله قرار گیرند

  14. سلام .دروود بر اقا احسان عزیز مطلبتون واقع خوب و کامل بود نوشتون نشان میده که صحت فکر شما خیلی بالا و بار علمی شما هم مثال زدنی هست از مقالتون باید دولت مردان استان استفاده کنن چون که هم راه گشا هم ارزش مند میباشد .

    از دیدار و مشاهد عکستون بعد از سال ها واقعا خوش حال شدم
    انشااله موفق باشید

  15. احسنت خدا حفظت کنه ایشالا که از نظرات شما جونان و تحصیل کرده شهر استفاده بشه

  16. استفاده کردم عالی بود

  17. افرین خوب بود

  18. ممنون آقای صلاحی مطالبت عالی بودند ولی با همه این اوصاف نیاز به زیرساخت ، فرهنگ سازی در بین کشاورزان و پشتوانه قانونی جهت اجرا دارند
    بطور مثال در حالیکه ما در رومشکان از نظر آب آشامیدنی به شدت در مضیقه هستیم ولی مردم شاهد هدررفت زیاد آب با کشت هر ساله صیفی جاتی مثل طالبی و هندوانه و محصولاتی مثل گوجه فرنگی و …. و از همه بدتر چغندرقند با ۷ ماه مصرف مداوم آب بصورت آبیاری غرقابی و با مصرف زیاد آب هستند و علیرغم اعتراض مردم کسی یا قانونی برای جلوگیری از کشت این محصولات و جایگزینی آنها با آبیاری گندم و جو آبی اقدام نمی نمایند

  19. با سلام
    بسیار عالی بود استفاده کردیم

  20. درود بر مهندس صلاحی .خیلی بهت افتخار میکنم برادر.انشالا در پناه امام زمان موفق باشی .چون لیاقتشو داری

  21. با تشکر فراوان از مهندس صلاحی. آب در خانه وما تشنه لبان میگردیم.

  22. سلام جناب صلاحی احسنت عالی بود ان شاالله زنده باشید.

  23. سلام جناب مهندس صلاحی
    مطلب حضرتعالی بجا ومتین وعلمی می باشد اما گرفتاریها یکی دو تا که نیست عدم اطلاعات کافی کشاورزان محترم عدم نظارت متولیان امر کشاورزی ووووو همه باعث شده که ما هنوز اندر غم یک کوچه ایم موفق باشید

  24. سلام مهندس :
    اب از کنار زمین میگذرد وزمین همچنان تشنه و هنوز هم بوجه ندارند

قوانین ارسال دیدگاه
  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تیم مدیریت در وب منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.