پل کشکان در شهرستان چگنی و بر روی رودخانه‌ای با همین نام یعنی رود کشکان ساخته شده است. کاربرد این پل اتصال راه باستانی شهر شاپورخواست به مناطق غرب استان لرستان و سپس کرمانشاه بوده است در متون تاریخی به این پل اشاره شده و از آن با نام کژکی یاد شده است.
به گزارش میرملاس به نقل از ایسنا، متأسفانه حال این پل این روزها خوش نیست و دندههای آن به بیرون زده شدهاند؛ سالها قبل از این منطقه صدای خروش و جوشش آب به گوش میرسید اما حال غرش تراکتورها آرامش هزار سالهاش را برهم زدهاند و مادر پل‌های ایران نفسش به شماره افتاده است. سه دهنه از این طاق پل‌ها تخریب شده اما با این حال مابقی طاق پل‌ها همچنان پابرجا هستند.
در کنار این پل بقایای سه پل دیگر از دوره‌های گذشته به جای مانده است که مشخصات پل‌های ساسانی را دارند و احتمالاً متعلق به همان دوره هستند و به قول مدیر پایگاه پل‌های تاریخی استان، این منطقه را میتوان موزه پل‌های ایران نامید چرا که پلهایی از زمان هخامنشی تا دوره معاصر را در بر گرفته و میتواند یک منطقه معین برای مطالعه پل‌های ایران باشد.
این منطقه میطلبد که مورد حمایت بیشتری قرار گیرد.
مدیر پایگاه پل‌های تاریخی لرستان در این باره گفت: در کل کشور سه پل وجود دارد که دارای کتیبه هستند که یک مورد در استان فارس و دو مرود دیگر در لرستان است.
عطا حسنپور اضافه کرد: این دو پل شامل کشکان و معمولان است که کتیبه معمولان در دل کوه و به صورت غیرمنقول بوده و کتیبه پل کشکان نیز یک قرن پیش از محل اصلی خود سقوط کرده و در حال حاضر در موزه فلکالافلاک نگهداری میشوند.
وی ادامه داد: در روی کتیبه تاریخ و سال دقیق ساخت و نام سازنده پل نگاشته شده است و مفهوم کتیبه با خط کوفی برگدار که نوعی خط تزئینی است کندهکاری شده است.
حسنپور با اشاره به جزئیات ساخت پل کشکان اظهار کرد: همانطور که بر روی کتیبه حک شده پل به دستور ابونجم البدر بن حسنویه ساخته شده و عملیات ساخت آن از سال ۳۸۹ شروع و در سال ۳۹۹ به اتمام رسید.
مدیر پایگاه پل‌های تاریخی لرستان تصریح کرد: از گذشتههای دور کشکان را به مادر پل‌های ایران لقب دادهاند و مطالعات زیادی از سوی باستانشناسان داخلی و خارجی بر روی آن صورت گرفته اما مهمترین بررسی مربوط به احمد پرویزی بوده که در پایاننامه خود با نام پل‌های لرستان آنها را مورد بررسی قرار داده است.
وی خاطرنشان کرد: تا قبل از پژوهش آقای پرویزی گمان میکردند که تمام پل‌ها مربوط به دوره ساسانیان است اما طبق بررسی وی معلوم شد که ساخت بعضی از پل‌ها مربوط به بدر حسنویه است.
حسنپور بادآور شد: پل کشکان عظیمترین پل استان بوده که ۳۲۵ تا ۳۳۰ متر طول دارد و ارتفاع آن ۱۵ متر است که بیشتر سنگهای آن در فاصله ۱۵ کیلومتری از تپه مپل انتقال داده شدهاند.
مدیر پایگاه پل‌های تاریخی لرستان با اشاره به کتیبه کشکان گفت: از روی نسخه اصلی آن کپیبرداری شده و بر روی بدنه اصلی بعد از صد سال نصب می‌شود. محل نصب در جای واقعی کتیبه و روی پایه ششم در ارتفاع ۱۰ متری است و طوری نصب می‌شود که به بافت اصلی اسیب وارد نکند.
وی با اشاره به ابونجم بدر بن حسنویه حاکم لرستان اظهار کرد: این فرد در قرن چهارم بر استان حکومت میکرده و یکی از ثروتمندترین و قدرتمندترین حاکمان وقت بوده که همزمان با حکومت آل بویه فرمانروایی میکرده و از کردهای برزیکانی عراق بوده است.
حسنپور افزود: منشأ بسیاری از آبادانیهای استان از جمله پل کشکان، پلدختر، مقبره امامزاده زید بن علی، آسیابها و آبدانها و… بوده است. این فرد پل کشکان را برای رفاه حال کاروانیانی که در مسیر عتبات عالیات میآمدند ساخته است.
کارشناس ناظر پل تاریخی کشکان گفت: کار مرمت این پل از سال ۸۸ شروع شده و از پایهها و آبشکنها این کار در دست پیگیری است و بعد از آن دیوارهها شروع تا به طاقها برسیم.
زهرا بهاروند افزود: برای مرمت آبشکنها از سنگ پاکتراش استفاده می‌شود و تا حد امکان سعی شده از خود مصالحی که در پل به کار گرفته شد استفاده شود تا به اصل پل نزدیک باشد.
وی با بیان اینکه چند نوع مرمت داریم اما هدف کلی احیای پل است، اضافه کرد: متأسفانه هزینه مرمت پل خیلی زیاد بوده و شاید بودجه مرمت چند استان هم برای آن کافی نباشد. همچنین سالیانه هزینهها بالاتر رفته و بودجه بیشتری را میطلبد.
بهاروند ادامه داد: بقیه پل‌ها نیز اعتبار بیاید کار مرمت آنها شروع می‌شود اما در حال حاضر تنها کار مرمت کشکان را داریم و در صورت تأمین اعتبار تا دو سه سال آینه تمام می‌شود.
کارشناس ناظر پل تاریخی کشکان افزود: بعد از تمام مرمت طرح جامع آن تعریف می‌شود و با تملک فضای اطراف این پل یک سایت گردشگری ایجاد می‌شود که مورد بازدید عموم قرار گیرد.
به گفته وی تا به حال ۱۰۰ میلیون تومان برای مرمت آثار تاریخی استان تعیین شده که جوابگو نبوده و نیاز به بودجه بیشتری برای مرمت است.
گزارش: سمیرا عزیزی
از این آثار اگه به مرحله تکمیل برسند میشه میلیاردی پول بدست آورد