- پایگاه خبری، تحلیلی میرملاس - https://www.mirmalas.com -

جنبش های اجتماعی نوین (تهدید یا فرصت )

b60adb6fa06f207d1492f539ec6d5052c6a0c3eebae17f6849ea6eda97364d1f

 کرم محمدی / میرملاس :

جنبش های اجتماعی نوین محصول رشد نوگرایی و چون و چرا کردن انسان مدرن در کیفیت زندگی روزمره است این جنبش ها می توانند از ظرفیت های مثبت و منفی برخوردار باشند و به همین ترتیب می توانند منشاء آثار خوب و یا زیانباری برای جامعه باشند از این منظر جنبش های اجتماعی می توانند برای یک جامعه فرصت با تهدید تلقی شوند ، کیفیت شکل گیری ذهنیت و هویت در سوژه و به تبع آن کنشگران این جنبش های اجتماعی عامل اصلی در فرصت بودن با تهدید تلقی شدن برای یک دولت به شمار می آید . در ایران جنبش های اجتماعی در روندی معیوب از استقرار و نهادینه شدن عناصر نوگرایی شکل گرفته اند . از این رو در این جنبش ها میتوان نقاط متناقضی را مشاهده کرد. این پارادوکس ها که بر بستر بحران های اجتماعی نوین جامعه بروز کرده اند در ذهنیت کنشگران اجتماعی جنبش های نیز آشکار و قابل مشاهده است . شکل گیری این پارادوکس ها بیش از هر چیزی ناشی از ساختارهای نیمه مدرن و آگاهی ذهنی ناقص و انحرافی کنشگران اجتماعی است ،با این همه پیشبرد در توسعه پایدار بدون مشارکت گسترده اجتماعی امری دشوار و تا حدی ناممکن به نظر می رسد از همین رو ضرورت مدیریت جنبش های اجتماعی و تبدیل تهدیدات آنها به فرصت های طلایی مطرح می شود . ترمیم ساختاری و مدیریت اطلاعات ، راهکارها دو بخشی در تبدیل تهدیدهای برخاسته از جنبش های اجتماعی به فرصت نوین است .
در نیمه دوم قرن بیستم در غرب حرکت های فراگیر اجتماعی در قالب جنبش های مدنی به عاملی برای تغییر ساختارهای جامعه تبدیل شدند . پافشاری جمعی هواداران حفظ محیط زیست بر لزوم حذف آلاینده های محیط طبیعی از چرخه تولید صنعتی منجر به شکل گیری ساختارهای حقوقی و اجرایی و پالایش محیط زیست انسانی و حفاظت از محیط طبیعی در برابر آسیب های ناشی از جنگ ها استفاده بی رویه از سوختهای فسیلی نیز شد . همچنانکه مطالبات فراگیر زنان به تغییر قوانین در خصوص برخورداری از حق رای و حق اشتغال و مسائل دیگر بخشی از این تغییرات با موازات تغییر ساختاری اقتصادی و تکنولوژیک به وقوع پیوست ، حرکت های فراگیر که به صورت کنشی جمعی در انسانی کردن جامعه و علیه بهره کشی از انسان است . به گونه ای که جهت گیری های جامعه و سرمایه گذاریهای عظیم آن چون و چرا کند . فرآیند جهانی شدن و ظهور قطبهای تازه اقتصادی با جنبش بزرگ تکنولوژی اطلاعات ، مناسبات اقتصادی را در عرصه محلی و منطقه ای تحت اشعاع قرار داده اند و انها در یک چرخه سود- تولید –سود به همکاری واداشتند . در این راستامفاهیم انسانی مربوط به رفاه ، دولت رفاه و فقر نیز مورد سوال واقع شدن با این حال دولتهای رفاه موجب شکل گیری طبقه متوسط جدید شد . طبقه ای که اعضای آن بر خلاف طبقه متوسط سنتی برخواستگاه اقتصادی نابرابر و غیر یکسان برخوردار بودند . اما همه از تحصیلات دانشگاهی و سطحی از تخصص بهره مند بودند . که برای ایشان بطور نسبی میزانی از رفاه اقتصادی را فراهم می کرد اکثریت این طبقه جذب بخش خدمات و بنابراین در حوزه های مشغول بکار شدند که بکارگیری توانایی های ذهنی امکان پذیرتر است . انسان طبقه ی متوسط جدید در اواخر قرن بیستم تنها به واسطه تغییر ساختارهای اقتصادی و امنیت اجتماعی در تنگناهای نوینی قرار نگرفته بود، بلکه بیش از هر چیزی در معرض جریان خروشان اطلاعات و در چهار راه ارتباطات جهانی نوعی سرگشتگی و ناخشنودی از مناسبات اجتماعی روز مره اش دست یافته است ، تعامل های معرفتی و نهادی شده فرهنگی تحت تاثیر نهادهای فرهنگی مجازی در جریان آزاد اطلاعات به مفاهیم نوینی از زندگی انسانی ارتباط انسانی منتهی می شوند . این مفاهیم در شبکه ای از روابط اجتماعی واقعی و مجازی میان اعضای جوامع محلی ، منطقه ای و حتی جهانی مبادله می شوند و در نتیجه این جوامع را چنان که می گویند به جوامعی شبکه ای تبدیل می کنند . بنابراین استفاده از شبکه های اجتماعی می تواند در ایجاد فرصتهای اجتماعی برابر در برخورداری بخش اعظمی از جامعه موثر باشد حتی می توان برآیند مثبتی از توانهای اجتماعی در حل مسائل مربوط جوامع انسانی باشد . امروز به وضوح می تواندریافت تحمل مسائل هم جهت در تغییر جامعه موثرترین تفکر در راستای توسعه است .