مهران مریدی / میرملاس :
عروسی به عزا تبدیل شد! رخت سیاه بر تن عروس! عروس در روز عروسی بیوه شد! داماد طعم عروسی را نچشید! برادر عروس، ناخواسته برادر داماد را کشت! تفنگ حادثه آفرید! و…
متأسفانه چند وقت است که حوادثی در حین مراسم عروسی بر اثر سهلانگاری در لرستان رخ میدهد که شادی را به غم تبدیل میکند. بیشتر این اتفاقات حول تصادف خودرو و تیراندازی میچرخد و این حوادث در حال افزایش است.
یکی از رسوم عروسی در لرستان از دیرباز، به همراه داشتن تفنگ است که هنوز هم برای برخی این موضوع بسیار اهمیت دارد و یک ارزش بهحساب میآید.
با علم به اینکه شرایط کنونی پذیرای این موضوع نیست اما الان در شهرها و مناطق شهرنشین نیز این موضوع بیشتر شده و با اینکه نیروی انتظامی سختگیری میکند ولی بازهم شاهد تیراندازی در مراسم عروسی هستیم.
در گذشته یک هدف یا نشانه گذاشته میشد و تعدادی از بزرگان فامیل به آن هدف شلیک میکردند اما الان کاربری تفنگ در عروسی عوض شده و برخیها که بیشتر جوان هستند با تفنگ میرقصند و در حین رقصیدن تیراندازی میکنند و حادثهای را رقم میزنند که تا بینهایت افسوس درپی دارد.
عروس با لباس سفید اما گلمالی شده به خانه داماد رفت!
سال گذشته در یکی از روستاهای خرمآباد، وقتی اقوام عروس و داماد مشغول شادی بودند، برادر جوان عروس که تفنگ در دست داشت و مشغول تیراندازی در حیاط خانه داماد بود، به زمین خورد و برادر داماد را کشت.
یکی از کسانی که در آن مراسم حضور داشت به خبرنگار ایسنا گفت: صحنهی وحشتناکی بود. یک پسر جوان به صورت غیرعمد کاری کرد که عروسی عزا شد.
وی ادامه داد: تیرانداز به زمین خورد و هفت شلیک به سینه برادر داماد اصابت و بلافاصله فوت کرد و شادی به شیون تبدیل شد. قاتل به زندان افتاد و خواهرش پس از خاکسپاری میت، با لباس سفید “گلمالی” شده و با پادرمیانی بزرگان فامیل به خانه داماد رفت.
او یادآور شد: مقتول زن و بچه داشت و قربانی شادی شخصی شد که ناخواسته مرگش را رقم زد.
امروزه تیراندازی در عروسی پسندیده نیست
دراین باره فرهاد طهماسبی دانشجوی دکترای جامعهشناسی به ایسنا گفت: تیراندازی در مراسم شادی یک سنت به جا مانده از گذشته است که الان کارآیی ندارد.
وی ادامه داد: این کار متعلق به زمانی بود که قدرتنمایی بهوسیله تفنگ انجام میشد اما الان تیراندازی در مراسم عروسی رعب و وحشت ایجاد میکند.
طهماسبی با تأکید بر اینکه باید متناسب با شرایط روز حرکت کنیم، اضافه کرد: جامعهی ما پذیرای شلیک گلوله در اینگونه مراسم نیست و باید با ابزار جدید و امروزی به شادی بپردازیم.
این جامعهشناس خاطرنشان کرد: در گذشته داشتن تفنگ نشانه اقتدار طایفه و خانواده بود اما الان قدرت و تفنگ در دست دولت و مجامع قانونی است.
وی با اشاره به پیامدهای ناگوار تیراندازی در مراسم عروسی، یادآور شد: این کار ترس، سکته، مرگ و… درپی دارد و بارها شاهد بودهایم که افرادی جان خودشان را از دست دادهاند و اگر مقداری عاقلانه فکر کنیم دیگر چنین اتفاقهایی رخ نمیدهد.
طهماسبی تأکید کرد: امروزه تیراندازی در عروسی پسندیده نیست و یک رسم غلط است و رسانهها وظیفه دارند که در این زمینه فرهنگسازی کنند.
سالهاست که دیگر برای هیچ دولولی دلیل نیست
رامین جانیپور کارشناس فرهنگی نیز گفت: با تعاریفی که از قانون، فرهنگ و طرز فکر میدانیم، وقتی این تعریفها را با دقت میخوانید و به کلماتش دقت میکنید خواهید دید این کلمات به هم وابسته هستند. از نوع برگشتپذیر، طرز فکر باعث ساخت فرهنگ میشود. فرهنگ را کمکم تبدیل به قانون میکنند و در نسل بعدی قانون خودش باعث ایجاد فرهنگ و طرز فکر میشود.
وی با اشاره به اینکه تمامی موارد نامبرده از هنجار نشأت میگیرد، تصریح کرد: هنجار اجباری خودساخته و تاثیرگرفته از جامعه است که در ناخودآگاه تمامی انسانها شکل میگیرد.
جانیپور ادامه داد: تمامی بایدها و نبایدها از کودکی در ذهن همه ما شکل گرفته است و ناخودآگاه ما، این بایدها و نبایدها را در خود ذخیره کرده و الان در حال قضاوت کردن در مورد ماست.
این کارشناس فرهنگی با بیان اینکه تفکر و تعقل جایگاه خود را به پیروی و تقلید داده است، تأکید کرد: اغلب ما در مورد کاری که انجام میدهیم فکر نمیکنیم و اسم آن را رسم، فرهنگ و یا اعتقاد میگذاریم. همچنان که تفکرات سالها پیش یک جامعه، هنوز بر آن جامعه چیره است. هنوز جوامعی داریم که از روی خرافه بسیاری از سنتهای خود را نگه داشته و به آن پایبند هستند.
وی اضافه کرد: امروزه یکی از این رسوم و باورهای غلط، وجود تفنگ در مراسم شادی است و بارها شاهد بودهایم که لطمات جبرانناپذیری به مردم وارد کرده اما متأسفانه هنوز هم شاهد بروز این رفتار غلط در بین مردم هستیم.
جانیپور با بیان اینکه سالهاست که دیگر برای هیچ دولولی دلیل نیست، خاطرنشان کرد: بارها شاهد بودهایم بهجای اینکه صدای شلیک تفنگ پیامآور سور و شادی باشد به نوای سوگ و غم تبدیل شده است.
نفسهای شاد زیادی در مراسم شادی تبدیل به نفسهای غمگین شد و هنوزهم هقهق داغدیدگان که یک لحظه غفلت سبب از دست دادن جان عزیزی شده، جاریست و تاب ندارد.
هقهقهایی که اگر تیراندازی در مراسم شادی نبود شاید الان قهقه بود، قهقهای از سر شوق و خوشبختی اما یک رسم که در حال حاضر پسندیده نیست و کارکرد اجتماعی خودش را از دست داده، باعث شده که شادی از مراسم شادی پَر بکشد و امیدواریم شاهد مرگ تفنگ در مراسم شادی باشیم و همه با هم فریاد بزنیم “برادر در مراسم شادی تفنگت را غلاف کن.”