ولی اله آزادبخت / میرملاس :
امروزه و هر روزه نان این نعمتی که بر آن نقمت می شود، چه به لحاظ کیفی و چه به لحاظ بهداشت فردی و محیط پخت، از وضعیت نامطلوب و انکارناپذیری رنج می برد، نعمتی که معلول نازدانه و دُردانه گندمی است که خدای هستی و هستنده ها آن را در چرخه ای نُه ماهه با نخ تُرد گیاه از چاه ظلمانی و راه پرپیچ وخم خاک، بیرون کشیده و بر سر و دستان سرد و زمخت کشاورز، این وجودبا غیرت ، تقدیمِ چاکِ پای مبارکِ حرص و ولعِ سیری ناپذیر آدمی می نماید. در واقع نان را باید محصول کارِ کارستانِ کشاورزی که در کارگاه تولیدِ خود، غبار سالیان درد و رنج را بر تن دارد، دانست… محصولی که آنگونه که باید و شاید مزدش داده نمی شود. چه از حیث عدم کیفیت پخت هدر می رود و چه از حیث فراوانی درعزاداری ها و عروسی ها و دیگر جاههازیر دست و پا لگد می خورد… که این کفران، چیزی جز خنده به ریش صرفه جویی و دست انداختن آن نیست. الکساندردوما در تمجید ” صرفه جویی” می گوید: « صرفه جویی فقیر را غنی و غنی را عاقل می کند» مسئله نظارت هم که متأسفانه روی نان شاید در کل کلیت جامعه و روی خیلی چیزهای دیگر مزید بر علت شده و اصولاً مقوله ی نظارت، قدرت جولان و اتساع به بدنه دستگاهها را ندارد و راهی را با اطمینان تا آخر نمی پیماید. جالب تر اینکه اگر انتقادی با نوش به جریانی یا موضوعی از این دست بشود آن را با نیش پاسخ می دهند و این یعنی کسی نُطُق نرند. زبان لین و نرم هم، همه جا کارساز نیست. فرض مثال چقدر روی همین نان، که روی سخن ما هم با اوست، به کرات و مرات انتقاد لفظی و نوشتاری شده. چقدر بر حرف و حقه ی خود گفته اند و نوشته اند. امّا آیا نان، این گنجینه مهم و قلب به مهر، جز تغییر قیمت، کیفیتی هم به مراتب یافته است؟ آیا نان ، به شکل بهداشتی پخته و عرضه می شود؟ آیا شاطر، وردست یا شاگردی که نان می پزند و می فروشند اکثراً وضعیت بهداشتی مناسبی دارند؟آیا اکثراًلباس تمیز و مخصوصی دارند؟ آیا کودکان کاری که به ضرب و زور ناداری و بیچارگی به کمترین مزد کارگری در نانوایی ها و قنادی ها تن می دهند، آموزشی در زمینه ی اشتغال خود آموخته اند؟ یا بر وضعیت ساده ی بهداشت فردیشان از قبیل اصلاح ناخن و موی سر نظارتی می بینند؟؟ ابداً. حاشا و کلا از این ضعف نظارتی که اصلاً معلوم هم نیست باید یقه ی چه کسی را چسبید؟! معلوم نیست که صلاحیتدار بهداشت نانوایی ها و قنادی ها در این شهر کدام سازمان یا اداره است؟ شهرداری یا شورای شهر است؟ شورای آرد و نان است؟ اداره ی مخابرات یا آموزش و پرورش یا جائی دیگر است؟ اینان که مقارنتی با موضوع ندارند اما اگر شبکه بهداشت و درمان شهری یا اسمی قریب به این است که :
«مرا این گفته ها گر بُوَد ناصواب
بسوزان به آتش، بشوران به آب»
در اولین فرصت به هر نانوایی یا کارگاه شیرینی پزی که می رسید قبل از گرفتن نان یا ….به دست هایی که تا ساعد در خمیر است ، نگاه کنید. چند درصد عوامل کاری یک نانوایی یا شیرینی پزی، رعایت این مسایل مورد بحث را دارند؟ روشنتر اینکه کافی است شما در شمایل یک مشتری معمولی نسبت به همین بهداشتی که نیست، انتقادی کنید، هیچ، از گرفتن نان محروم می شوید، که باچندش و نفرت روی گفته هایت هم خراب می شوند و اصلاً با تهدید شکوه و شکایت هم، آب توی دلشان تکان نمی خورد و این یعنی نظارت، کشک…..
و این نظارت کشکی، عادت مألوف شده و در چنته ی وعده ها و تسویفِ امروز و فردا، جا خوش کرده . عامه ی مردم هم خیلی کم، کاره ای هستند. اگر کسی هم لگام از لِسان بی امان می گسلد و انتقادی می کند، هیچ،گوش شنوایی برای تخلیه ی روانش نمی یابد، سر آخر هم باید مخذول و نالان سر در گریبان غصه، به دوزخ و خلود خواب رود.باورکنیدکه تنور نظارت برکیفیت نان همچنان سرد است. البته گفته باشد که نظارت، همه جا و همه حال ، بی حوصله و دَمَع نیست. در جاهائی چون بررسی بعضی لوایح و قوانین در لایه های سیاسی و امنیتی، نظارت در صدارت است. آنجا مقتدرانه، مو را از ماست بیرون می کشند. اگر کسی به چپ نگاه کند ، گوشش را می چرخانند و سرجایش می نشانند …. اما همین که مشاعات نورش به مسایل اقتصادی، بهداشتی و غیره می تابد رو به اُفول می نهد و این یعنی کیفیت، صفر.واقعاً که نظارت،ضرورتِ همه جانبه گرایش خیلی احساس می شود تازه اگر ظلمی هم باشد باید در بالسویه بودن آن، مزه عدالت را چشاند. مثلاً اگر نظارت در شهرهای بالادست به جد انجام می گیرد به چه دلیل آن را به دیگرجاهها تعمیم و گسترش نمی دهند؟ خوب، نظارت که نباشد ، کیفیت چه حُسن مقبولیتی می یابد؟ خدا کند اولاً متولی بهداشت و کیفیت نان و شیرینی دستش را بالا گیرد و غیبتش را به حضور رساند. در ثانی مقوله ی نظارت از آسمان وجودِ ظهورش سر برآورد و آنگونه که شایسته است فقط عمل کند و چیزی نگوید که به قول حضرت سعدی« هنر خود گوید نه صاحب هنر»
و بقول بزرگی« چقدر دنیا را سکوت فرا می گرفت که هر کس به اندازه ی عملش سخن میگفت…. »
« این گوش ما و فرمان شما»
سلام-آفرین بر نظر ومطلبتان،نظارت وبازرسی دایم وبدون رودربایستی لازم است.
بحث نان رهاشده است متاسفانه امیدوارم این مهم پیگیری شود.