به گزارش میرملاس؛در لرستانی که سال های گذشته خروش رودخانه هایش امکان عبور را می گرفت و طی کردن عرض رودخانه بدون وسیله ممکن نبود، امروز گذر از برخی رودحانه های استان به یک بازی کودکانه بیشتر شباهت دارد.
لرستان چهار فصل از دیرباز محل ییلاق سران و حاکمان بوده و با داشتن القابی همچون استان آبشارها، خرم آباد شهر هزار چشمه و تونل برفی تابستانه به روی میهمانان خود آغوش می گشود.
در سال های گذشته خشکسالی نیز همچون سراسر کشور گریبان لرستان چهار فصل را نیز گرفته و بهار این استان رو به خزان نهاد.
اکنون به گفته کارشناسان سالیانه دو میلیارد و ۵۹۳ میلیون مترمکعب آب در استان مصرف می شود که از این میزان ۷۲ درصد سطحی و بقیه از منابع زیر زمینی برداشت می شود.
*** کاهش ۵۸۰ میلیون مترمکعبی منابع آب زیرزمینی لرستان / هر سال ۵۰ میلیون متر مکعب
مدیر دفتر مطالعات پایه شرکت آب منطقه ای لرستان نیز در این باره گفت: از ۱۲ سال گذشته تاکنون ۵۸۰ میلیون متر مکعب از حجم آب های زیر زمینی استان کاهش یافته است.
مظفر زیودار با بیان اینکه هر سال به طور متوسط ۵۰ میلیون مترمکعب از حجم آب زیرزمینی استان کم می شود که نخستین دلیل این کاهش تغییر شرایط اقلیمی است عنوان کرد: منبع اصلی تغذیه آب های زیرزمینی بارش برف بوده که این مهم نسبت به سال های گذشته کاهش چشمگیری در استان داشته است.
وی گفت: امسال بارش های بسیاری خوبی در استان ثبت شده که اگر چه حجم بسیار بالای آن به صورت رواناب از استان خارج شد اما موجب کاهش برداشت آب به منظور استفاده کشاورزی شده است.
زیودار با بیان اینکه با آغاز فصل گرما دبی چشمه ها و رودخانه ها نیز کاهش می یابد افزود: افزایش دمای هوای متوسط استان از دیگر دلایل کاهش ذخیره سفره های آب زیرزمینی است.
وی ادامه داد: افزایش دمای هوا موجب تسریع در روند ذوب برف ارتفاعات شده در حالی که هرچه روند ذوب به آرامی صورت گیرد، حجم بیشتری از آن به صورت آب زیرزمینی ذخیره می شود.
به گفته مدیر دفتر مطالعات پایه شرکت آب منطقه ای لرستان، بارندگی های گرم نیز از دیگر دلایل ذوب سریع برف در ارتفاعات است که موجب بروز سیلاب و خروج رواناب از استان می شود.
*** پنج میلیارد متر مکعب حجم فعلی آب های زیرزمینی
زیودار گفت: در حال حاضر حجم ذخیره برآورد شده آب های زیرزمینی استان پنج میلیارد متر مکعب است.
وی اضافه کرد: سالانه یک میلیارد متر مکعب آب از چشمه و قنات های استان خارج می شود که از این میزان ۹۱۲ میلبون متر مکعب سهم شش هزار و ۴۴۴ دهنه چشمه و مابقی مربوط به یکهزار و ۳۲۲ رشته قنات است.
وی افزود: خروج آب منابع زیر زمینی استان با احتساب چشمه های حاشیه رودخانه ها که در آمار لحاظ نشده و چاهها، در مجموع به دو میلیارد متر مکعب می رسد درحالی که متوسط تغذیه ناشی از بارندگی ها حدود یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون متر مکعب است.
***برداشت نقطه ای آب از دشت کوهدشت به ۵۰ متر رسید
مدیر دفتر مطالعات پایه شرکت آب منطقه ای لرستان اظهار کرد: با توجه به خشکسالی سال های گذشته، بیشترین آب برداشت شده از دشت کوهدشت و محدوده رومشکان بوده که در بررسی های نقطه ای به ۴۰ تا ۵۰ متری عمق زمین رسیده است.
زیودار متوسط برداشت آب از کل محدوده دشت کوهدشت را ۲۳ متر عنوان کرد و گفت: در بررسی های بلند مدت، این میزان برداشت معادل تخلیه ۱۶۸ میلیون متر مکعب بوده است.
***دشت های استان در مرحله هشدار / اعلام دو دشت ممنوعه
وی همچنین با بیان اینکه برداشت آب از دشت کوهدشت و محدوده رومشکان ممنوع شده، افزود: این دو دشت وضعیت رو به بحران دارد و در مابقی نواحی شرایط در مرحله هشدار است.
زیودار گفت: حدود ۷۰۰میلیون متر مکعب آب از چاههای استان برداشت می شود که در صورت صرفه جویی ۱۰ درصدی، می توان در سال ۷۰ میلیون متر مکعب به ذخیره آب های زیر زمینی استان اضافه کرد.
***برداشت ۸۴ میلیون مترمکعبی آب از منابع زیرزمینی از طریق یک هزار و ۶۰۰ چاه غیرمجاز
معاون و حفاظت وبهره برداری شرکت آب منطقه ای لرستان نیز گفت: ۸۴ میلیون متر مکعب آب سالانه از طریق یکهزار و ۶۵۹ حلقه چاه غیرمجاز برداشت می شود.
نادر مختاری افزود: همچنین ۷۱۹ هزار و ۲۷ میلیون متر مکعب در سال از شش هزار و ۷۴۸ حلقه چاه مجاز برداشت می شود که چهار هزار و ۵۷۲ حلقه چاه کشاورزی با برداشت ۶۲۵ میلیون متر مکعب بیشترین حجم برداشت را به خود اختصاص داده است.
وی ادامه داد: همچنین از ۷۱ حلقه چاه آب شرب شهری، ۵۲۰ حلقه روستایی و یکهزار و ۵۸۳ حلقه چاه صنعتی به ترتیب ۲۳، ۳۷ و ۳۳.۶۵ میلیون متر مکعب برداشت می شود.
معاون و حفاظت وبهره برداری شرکت آب منطقه ای لرستان همچنین اضافه کرد: سال آبی گذشته، آب های سطحی استان ۶۰ تا ۹۰ درصد کاهش یافته بود.
مختاری با بیان اینکه ۹۲ درصد مصارف آب سطحی استان در حوزه کشاورزی است، افزود: دشت های ازنا و الیگودرز نیز باید در این خصوص مدیریت شوند.
** خشکسالی اصلی ترین مشکل لرستان
مدیرکل مدیریت بحران لرستان گفت: با وجود بارندگی های مطلوب سال آبی جاری اما خشکسالی همچنان اصلی ترین مشکل لرستان است.
رضا آریایی افزود: با توجه به وسعت خشکسالی های گذشته و خالی شدن سفره های آب زیرزمینی، خسارات ناشی از این حوادث با بارندگی های امسال نیز جبران نشده است.
وی همچنین از افزایش ۷۰ درصدی بارندگی های استان در سال زراعی جاری نسبت به مدت مشابه پارسال خبر داد و بیان داشت: از آغاز مهرماه سال گذشته تا پایان فروردین ۹۵ حدود ۶۰۷ میلیمتر بارندگی در استان ثبت شده که این میزان در مدت مشابه قبل آن ۳۴۰ میلیمتر بوده است.
وی همچنین متوسط بارش بلندمدت ۴۰ ساله استان را ۳۷۳ میلیمتر عنوان کرد و اظهار داشت: میزان بارش ها نسبت به بلندمدت نیز۶۲ درصد افزایش نشان می دهد.
آریایی اضافه کرد: برخلاف بارش های بسیار مطلوب سال ۹۵ ، اما این بارش های کم سابقه، دردی چندانی از منابع آب استان دوا نکرد و دست سفره های آب زیرزمینی همچنان کوتاه است.
به هر حال باید هوشیار بود که حتی بارش های مطلوب امسال و وقوع سیلاب، خطر خشکسالی را از بین نبرده و نبض لرستان همچنان در گیر و دار با این مشکل می زند.
در رومشکان متاسفانه مخصوصا در روستای رومیانی در داخل منازل چاه های نیمه عمیق و عمیقی حفر شده است که افرصت برداشت اب اشامیدنی توسط چاه های خانگی هم از مردم و همسایگان گرفته. کو گوش شنوا و کو مسئولی که بررسی و اقدام نماید
جلوگیری ازکاشت محصولات آبدوست وتشویق کشاورزان به جهت کاشت نهال ورفتن بسمت باغداری باستفاده ازآبیاری قطره ای میتواندبشکل جدی منطقه کوهدشت را ازخطرکم آبی نجات دهد
تا ما بخوایم فرهنگ استفاده از آب و… رو یاد بگیریم دیگه آبی برامون نمونده که بخوایم به نحوه ی مصرفش فکر کنیم خخخ چه درد خنده داری…