خیراله خیرایی/ میرملاس:
آسیب های هدایت تحصیلی وانتخاب رشته دردوره متوسطه کدامند؟ یکی ازمهمترین تصمیم گیری های دوران تحصیل انتخاب رشته تحصیلی توسط دانش آموزان است که ازدغدغه های دانش آموز،خانواده ،صاحبان حرف،مراکزآموزشی وبرنامه ریزان نظام آموزشی می باشدومتاسفانه شواهدپژوهشی وتجربی حاکم بربرنامه های آموزشی وتوزیع دانش آموزان دررشته های مختلف تحصیلی نشان دهنده وجودعدم توازن درانتخاب رشته ها ،کاستی های آموزشی وآسیب های متعددفرهنگی ،اجتماعی ،اقتصادی وآموزشی دراین زمینه است که به آنها اشاره خواهدشد. ۱)سونامی انتخاب رشته علوم تجربی :متاسفانه درفرهنگ ماچندسالی است که گرایش فراوانی به انتخاب رشته علوم تجربی وجودداردبطوری که بیش از۶۰درصددانش آموزان بدون توجه به توانایی های تحصیلی وشخصیتی خودبه امیدادامه تحصیل دررشته پزشکی وزیرمجموعه های مرتبط باآن رشته علوم تجربی را دردوره ی متوسطه انتخاب می نمایند۰ تابتوانندشغلی پر در آمددر آینده انتخاب نمایندحال سوال اساسی این است که چراجوانان این کشورازنظرفرهنگی واجتماعی دوست دارندکه درآمدوشغل آنها درآینده مرتبط بابیماری ونیازبه درمان هم نوع اشان باشدنه مرتبط باتولیددربخش های خدمات،صنعت وکشاورزی واین یک ضعف بزرگ فرهنگی واجتماعی است که درکشورماوجوددارددرحالی که درکشورهای مترقی باانتخاب رشته های فنی،ریاضی وعلوم انسانی تولیدوکارافرینی درسایربخش هاارزش محسوب می شود۰. ۲)بیکاری گسترده فارغ التحصیلان اکثررشته های دانشگاهی مرتیط بارشته های ریاضی ،ادبیات ،علوم انسانی وحتی فنی انگیزه ادامه تحصیل دراین رشته هاراکاهش داده است. ۳)ناکارآمدبودن فرآیندمشاوره و هدایت تحصیلی دانش آموزان در مدارس ابتدایی ومتوسطه ۴) عدم شناخت ،اعتماد واعتقاددانش آموزان واولیای آنهابه نقش ،توانایی ها ، استعداد،ویژگی های شخصیتی وعلائق درموفقیت های تحصیلی وشغلی ۴)پدرسالاری درانتخاب رشته های تحصیلی وپررنگ بودن تاثیراعضای خانواده شامل پدر،مادر،یرادروخواهربزرگتردراین موردمهم ونادیده گرفتن علایق ،استعدادوتوانایی های تحصیلی دانش آموزان. ۵)ضعف دربرنامه ریزی درسی وشیوه های آموزش دررشته های فنی ،کارودانش وعلوم انسانی. ۶) اطلاعات ناکافی دانش آموزان ووالدین درموردرشته های تحصیلی وشرایط ادامه تحصیل درمراکز آموزش عالی ۷)ضعف رسانه های گروهی درزمینه اطلاع رسانی وپاسخ به سوالات دانش آموزان درزمینه انتخاب رشته ۸)پژوهش محورنبودن نظام آموزشی وعدم توجه به تولید دانش لذت تحصیل دررشته های تحصیلی راکم‌کرده است. ۹)نداشتن برنامه های مدون کار آفرینی مرتبط بارشته های تحصیلی دانشگاهی. ۱۰) ضعف در مهارت آموزی دررشته های فنی وکارودانش وتولیدی نبودن مدارس فنی ۱۱)عدم ارتباط یین رشته های دانشگاهی ونیازهای بازارکار درموردفارغ التصیلان دانشگاهی. ۱۲)دولتی بودن مشاغل وضعف درتوسعه وسرمایه گذاری بخش خصوصی در ایجاد اشتغال و کارآفرینی.
خیراله خیرایی مدرس دانشگاه فرهنگیان
