مردم روزه دار ایران اسلامی ماه مبارک رمضان را با آیین و رسوم خاصی شروع می کنند و مردم لرستان نیز در این ماه رسم دیرین «کاسمسا» را احیا می کنند.
ماه رمضان با تمامی برکات معنوی رنگ و بوی تازه ای برای لرستان دارد چرا که مردم روزه دار علاوه بر انجام واجبات، نسبت به انجام برخی سنت های دیرین اصرار دارند.
یکی از اصلی ترین سنت هایی که در ماه رمضان در لرستان می گیرد، سنت بسیار مطلوب و عام پسندانه « کاسمسا» است.
واژه کاسمسا از دو کلمه کاسه و همسایه گرفته شده و به ‘ کاسه همسایه’ اطلاق می شود، بدین معنا که در قدیم روزه داران به هنگام افطار ، قدری از غذای آماده شده را به همسایه می دادند.
نکته جالب توجه اینکه در این رسم ، غنی و بی نیاز یکی بودند و کاسمسا تنها به افراد نیازمند داده نمی شود بلکه تمامی همسایه ها با هر درآمد و توانایی مالی نسبت به ادای این رسم مقید بودند.
در سنت کاسمسا طبق یک رسم سخاوتمندانه کاسه ای از غذای طبخ شده به همسایه می دهند مبادا از بوی غذا خوشش آمده باشد و هوس خوردن غذا بر او غلبه کرده باشد.
این رفتار، رسم متقابلی است و گاه اتفاق می افتد که بر سفره خانواده لر چندین غذا دیده می شود که هر کاسه اش متعلق به یک همسایه سخاوتمند است.
البته این رسم در سالهای گذشته چندان به ماه مبارک رمضان محدود نمی شد و در بسیاری از موارد، مردمان سخاوتمند و بخشنده لرستان با پخت هر غذایی به ویژه غذاهای مطبوع و لذتبخش، آن را با همسایگان تقسیم می کردند و این رسم در مواقعی که میهمان می آمد شدت می یافت و صاحبخانه قبل از دادن غذای میهمان ، سهم کاسمسای همسایه را می فرستاد مبادا عطر و بوی غذا به همسایه رسیده باشد.
مهم نبود که غذای کاسمسا چیست، بلکه به یاد هم بودن و از همسایه خبر داشتن هدف اصلی کاسمسا بود که بدون اینکه در جایی نوشته شود در دل و جان مردم لرستان حک شده بود.
البته غذای کاسمسا در بسیاری موارد شامل آش های سنتی و محلی از جمله ، ترخینه، شله، آش رشته، آش ماست، عدسی، آبگوشت و سایر غذاهای امروزی مانند چلوکباب ، جوجه کباب بوده است.
امروزه این رسم با وجود فراموشی در بسیاری مناطق شهری و حتی روستاهای استان، همچنان طرفدارانی دارد که با اصرار نسبت به بودن این رسم تعصب دارند و همچنان کاسمسا در میان آنان و همسایگانشان دست به دست می شود.
گذشته از اینکه نسل جوان تا حدودی با این رسم شیرین غریبه شده اند اما بدون شک تمام مردم لرستان، با یادآوری سنت کاسمسا لبخند به لب می شوند و همچنان هوس کاسمسای همسایه را دارند.
سنت احیا این رسم دیرین از برکات ماه مبارک رمضان است که پس از یکسال دوباره همسایگان را به یاد یکدیگر انداخته و کمی آنطرفرتر نیز ، روزه داران کاسمسای خود را به ایتام و نیازمندان می دهند. ایرنا
